◄ هزینه بیمه کشتی‌ها و انتظاری که از سیاسیون داریم

اکثر شرکت‌های کشتیرانی ایرانی، به دلیل معافیت‌های مالیاتی، از پرچم مصلحتی استفاده می‌کنند؛ اما به گفته مسئولان دلیل استفاده از پرچم مصلحتی تاکنون دورزدن تحریم‌ها بود. ممکن است تا حدودی استفاده از پرچم مصلحتی منجر به دورزدن تحریم‌ها شده باشد؛ اما در کل دلیل استفاده از پرچم مصلحتی کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل است.

تا قبل از حاکم‌شدن رژیم تحریم‌های بین‌المللی بر کشور و پایین‌بودن فشار تحریم‌ها، استفاده از پرچم مصلحتی و استفاده از پرچم کشورهای دیگر به صلاح بود، زیرا منجر به کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل می‌شد؛ اما از زمانی که فشار تحریم‌ها از سوی دولت آمریکا بیشتر شد، استفاده از پرچم مصلحتی منجر به افزایش هزینه‌ها شده است و درحال‌حاضر کارساز نیست.

شرایط موجود در کشور به‌گونه‌ای شده که اقتصاد حمل‌ونقل کشور با سیاست و تحولات دیپلماسی در هم گره‌خورده است. 

مشکلات حمل‌ونقل دریایی بیشتر از اینکه مشکلات اقتصادی باشد، یک مسئله سیاسی است که گره آن تنها به دست سیاست‌مداران باز می‌شود. مهم‌ترین مسئله در صنعت دریایی کشور ما مسئله تردد است که ابتدا برای حل این مسئله، باید مشکلات تحریم‌ها را حل کرد که این مشکل یک مسئله سیاسی و از دست اقتصاددان‌ها و تئوریسین‌های اقتصادی خارج است.

با فرض سرپا ماندن اقتصاد حمل‌ونقل توسط متغیر مهم «تردد ناوگان کشتیرانی در آب‌های آزاد»، مهم‌ترین مسئله در تردد، بحث بیمه‌های نفتکش‌هاست که طبق تحریم‌ها علیه ایران، شرکت‌های بیمه‌گر از بیمه‌کردن نفتکش‌های ایرانی، منع شده‌اند. این در حالی است که بر اساس مقررات دریایی، به نفتکش‌های فاقد بیمه اجازه ورود و تخلیه نفت داده نمی‌شود.

این در حالی است که بیمه‌ها به‌صورت اتکایی عمل می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که مجموعه‌ای از شرکت‌های بیمه به اتکا همدیگر نفتکش یا کشتی را بیمه می‌کنند. بیمه اتکایی مناسب حمل‌ونقل دریایی است؛ زیرا در این مد حمل‌ونقلی، کالاها در معرض خطرها و آسیب‌های فراوانی است. مثل آلودگی که نفتکش‌ها برای محیط‌زیست به وجود می‌آورد.

هزینه آلودگی محیط‌زیست سرسام‌آور است و اگر بیمه‌ها هزینه این نفتکش‌ها را پوشش ندهند، دچار مشکلات متعدد می‌شوند. این پوشش بیمه‌ای توسط شرکت‌های بیمه‌ای ایرانی هم انجام می‌شود اما مالکان این کشتی‌ها، بیمه‌شدن توسط شرکت‌های ایرانی را نمی‌پذیرند؛ زیرا این مالکان اعتقاددارند که شرکت‌های بیمه ایرانی توانایی پوشش و پرداخت هزینه‌ها را ندارند.

تردد راحت، خواسته تمام شرکت‌های کشتیرانی است اما تا زمانی که تحریم‌ها بر کشور حاکم باشد این خواسته برآورده نمی‌شود. تحریم‌هایی که بر کشور ایران حاکم است، در جهان کم‌سابقه بوده است؛ اما همان‌گونه که گفته شد کلید حل این مسئله به دست سیاسیون است. باید تنش‌ها را در منطقه به حداقل رساند که در فضای نسبتا آرام کشتی‌ها و نفتکش‌ها تردد کنند.

*عضو هیئت مدیره انجمن کشتیرانی

هفته‌نامه‌حمل‌ونقل