◄ رکود تجارت دریایی، افزایش سرمایه‌گذاری در بنادر بازرگانی
با وجودی که فعالیت‌ها در بنادر تجاری کشور به صورت شبانه روزی و بدون وقفه برای بارگیری انواع محموله های صادراتی و تخلیه محموله های وارداتی در جریان است و شرایط تحریم و کرونا باعث نشده بنادر کشور دچار توقف شوند، اما رکود اقتصاد جهانی بر این بخش تاثیرگذار بوده است..
با وجودی که فعالیت‌ها در بنادر تجاری کشور به صورت شبانه روزی و بدون وقفه برای بارگیری انواع محموله های صادراتی و تخلیه محموله های وارداتی در جریان است و شرایط تحریم و کرونا باعث نشده بنادر کشور دچار توقف شوند، اما رکود در این زمینه وجود دارد.
به گزارش تین نیوز، این اتفاق، مربوط به ایران نیست و تجارت دریایی در همه کشورهای دنیا با شیوع این ویروس .گسترش داشته است اما طبق آمار سازمان بنادر و دریانوردی، از ابتدای سال‌جاری تاکنون در تمامی بنادر تجاری کشور که دارای ظرفیت ۲۴۶ میلیون تن هستند، بالغ بر ۷۰ میلیون تن تخلیه و بارگیری انواع کالاها صورت گرفته است.
در ذکر دلایل توسعه فعالیت های زیربنایی در بنادر بازرگانی کشور به رغم شیوع کرونا، به زعم کارشناسان، بخشی از این سرمایه‌گذاری‌ها توسط سازمان بنادر و دریانوردی برای ایجاد زیربناها و زیرساخت‌های بندری انجام‌شده و بخش قابل‌توجهی از آن نیز سرمایه‌گذاری بخش خصوصی در راستای ایجاد روبناها و تجهیزات بندری است.
این در حالی است کهکنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل متحد (آنکتاد) در تازه ترین گزارش خود به بررسی چشم انداز حمل و نقل دریایی در سال ۲۰۲۰ و تاثیر همه گیری ویروس کرونا بر آن پرداخته و تشریح کرده که تجارت نفت در سال ۲۰۱۹ تحت تاثیر توافق کاهش تولید اوپک و تحریم های آمریکا علیه صادرات نفت ایران و ونزوئلا ۱.۱ درصد کاهش پیدا کرد.
با این حال رشد صادرات آمریکا و برزیل به توسعه سفرهای طولانی از آتلانتیک به آسیا کمک کرد. مجموع تجارت نفتکش در سال ۲۰۱۹ به میزان یک درصد کاهش داشت. بنابراین کاهش روند جهانی تجارت بر کاهش 20درصدی تجارت دریایی در روزها و ماه های نخست شیوع گرونا تاثیر گذار بود اما در ادامه به دلایلی که ذکر شد این روند متوقف و اصلاح شد..
در این مورد نیز گزارش آنکتاد می افزاید: پاناما، لیبریا و جزایر مارشال از نظر ظرفیت حمل و ارزش ناوگان ثبت شده، سه پرچم اول در ثبت پرچم کشتی بودند و تا اول ژانویه سال میلادی جاری ۴۲ درصد از ظرفیت حمل و ۳۳.۶ درصد از ارزش ناوگان را به خود اختصاص دادند اما پرچمهای ایران، تایوان و تایلند از نظر وزن قابل بارگیری، بالاترین افزایش را داشتند. کشتیهای تحت پرچم ایران در سال ۲۰۲۰ در مقایسه با سال ۲۰۱۹ بیش از سه برابر رشد کردند. چند برابر شدن کشتیهای تحت پرچم ایران متاثر از تحریمهای آمریکا بود که باعث حذف رجیستر پرچمهای دیگر برای کشتیهای مرتبط با تجارت ایران شد.
طبق نمودار آنکتاد، ایران با ۲۳۸ کشتی تحت پرچم ایران و هشت کشتی تحت پرچم خارجی، از نظر ناوگان کشتیها بر اساس ظرفیت حمل وزن قابل بارگیری، در رتبه بیست و دوم جهان قرار دارد.
همچنین ایران در نمودار پرچمهای اصلی به ثبت رسیده از نظر وزن قابل بارگیری در سال ۲۰۲۰، در رتبه هفدهم قرار گرفته است.
آنکتاد در گزارش مرور حمل و نقل دریایی ۲۰۲۰ پیش بینی کرد تجارت دریایی جهانی در سال ۲۰۲۰ به میزان ۴.۱ درصد کاهش پیدا می کند که تحت تاثیر اختلالات کم سابقه ناشی از شیوع کووید ۱۹ است.
در این گزارش هشدار داده شد موجهای جدید همه گیری ویروس کرونا که زنجیره تامین و اقتصادها را با اختلال بیشتری مواجه خواهد کرد ممکن است باعث افت شدیدتر تجارت دریایی شود. دورنمای کوتاه مدت تجارت دریایی تیره مانده و پیش بینی تاثیر بلندمدت پاندمی و همچنین زمان و ابعاد احیای صنعت مبهم مانده است.
تجارت دریایی بین المللی در سال ۲۰۱۹ تحت تاثیر تنشهای تجاری و ابهامات بالای سیاستی که به رشد اقتصاد و تجارت جهانی آسیب زد، تنها ۰.۵ درصد توسعه پیدا کرده بود. با این حال آنکتاد انتظار دارد تجارت دریایی به رشد بازگردد و در سال ۲۰۲۱ به میزان ۴.۸ درصد توسعه داشته باشد البته به شرط این که تولید اقتصاد جهان بهبود پیدا کند. اما صنعت حمل و نقل دریایی باید خود را برای تغییر آماده کند و برای جهان پساکرونایی تغییر یافته آماده شود.
