◄ راهکار کاهش حوادث رانندگی در دانشگاه‌ها
آیا وقت آن نرسیده دانشگاه‌های کشور برای کنترل و پیشگیری از معضلات ترافیکی از جمله تصادفات رانندگی پیش‌قدم شده و با همکاری سایر سازمان‌ها قدم‌های مؤثری در این حوزه بردارند؟
چهارم دی‌ماه ۹۷ بود که یک دستگاه اتوبوس حامل دانشجویان در واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی دچار حادثه شد که متأسفانه تعدادی از دانشجویان عزیز جان خود را از دست دادند و تعدادی هم مجروح شدند و یک‌بار دیگر مردم ایران را داغدار کرد. اکثر مسئولان سازمان‌های مربوطه به این موضوع واکنش نشان دادند و خیلی‌ها هم به اظهار تأسف و تسلیت بسنده کردند و برخی‌ها هم مقصر شناخته شدند ولی هنوز یک ماه از این حادثه نگذشته است که همه‌چیز تا حادثه بعدی به فراموشی سپرده می‌شود.
این زنجیره دهه‌هاست در کشور ما تکرار می‌شود بدون این‌که یک طرح جامع و ملی برای کنترل و پیشگیری از چنین حوادثی داشته باشیم. آیا وقت آن نرسیده دانشگاه‌های کشور برای کنترل و پیشگیری از معضلات ترافیکی ازجمله تصادفات رانندگی پیش‌قدم شده و با همکاری سایر سازمان‌ها قدم‌های مؤثری در این حوزه بردارند؟ اینجانب به برخی از راهکارهای ساده و درعین‌حال مؤثر که توسط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به‌خصوص دانشگاه‌ها قابل انجام است اشاره می‌کنم که اجرای آن‌ها نه‌تنها از تکرار حوادث مشابه جلوگیری می‌کند بلکه دانشگاه‌های کشور را در حل یک بحران ملی در کشورمان پیش‌قدم می‌سازد.
- اختصاص یک واحد درسی فرهنگ ترافیک و بهداشت ایمنی در رانندگی و کمک‌های اولیه در تمام رشته‌های دانشگاهی
- ایجاد رشته‌های مرتبط با حوزه ترافیک و حمل‌ونقل در دانشگاه‌ها مانند رشته روانشناسی رانندگی
- ایجاد مراکز تحقیقاتی جهت بررسی علل معضلات ترافیکی ازجمله تصادفات رانندگی و ارائه راهکارهای کنترل و پیشگیری از آن
- برگزاری همایش‌های مختلف در این حوزه و تشویق تمام دانشجویان جهت شرکت در آن
- برنامه‌ریزی جهت کاهش مسافت سفرهای تحصیلی
- تمام دانشگاه‌ها برای عقد قرارداد با شرکت‌های حمل‌ونقل باید موارد زیر را مدنظر قرار دهند:
مدیریت شرکت‌ها رعایت مسائل ایمنی را جزو اولویت‌های کاری خویش قرار دهند. ترجیحاً رانندگانی بکار بگیرند که از تحصیلات بالایی برخوردار باشند و در غیر این صورت آن‌ها را تشویق به ادامه تحصیل کنند. باید با آموزش‌های مداوم و مستمر سواد و فرهنگ ترافیکی رانندگان خود را ارتقا دهند. هم‌چنین تمام رانندگان باید در کلاس‌های آموزش فرهنگ ترافیک، بهداشت و ایمنی در رانندگی، کمک‌های اولیه، روانشناسی رانندگی، اخلاق حرفه‌ای و کلاس‌های فنی شرکت کنند. یعنی هم‌زمان با فعالیت آن‌ها آموزش مداوم نیز در دستور کار قرار گیرد.
برای این منظور باید تشویقاتی برای رانندگان در نظر گرفته شود. شرکت باید کارشناس بهداشت ایمنی و فنی داشته باشد که در فواصل مشخص چک لیست‌های تخصصی از قبل تهیه‌شده مخصوص خودرو و راننده را جداگانه پرکرده و مجوز ادامه فعالیت و یا تردد داده شود در غیر این صورت از تردد آن وسیله نقلیه و یا فعالیت راننده جلوگیری به عمل آید. تمام رانندگان باید کارت سلامت و پرونده پزشکی داشته باشند. رانندگان باید با استفاده از ابزارهای روان‌شناختی که شامل آزمون‌های هوش و اختلالات روانی و ویژگی‌های شناختی و اختلالات شخصیتی است مورد ارزیابی قرار گیرند. از اشتغال رانندگانی که مشکلات جسمی و روحی و روانی دارند باید جدا خوداری شود.
تهیه امکانات لازم مشاوره روان‌پزشکی و خانواده برای رانندگانی که سابقه تصادفات جرحی و فوتی و یا تخلفات بیش‌ازحد دارند.
نظارت دقیق بر فعالیت شرکت‌های حمل‌ونقل و ارزیابی مستمر آن‌ها بر اساس رعایت اصول ایمنی و فعالیت‌های آموزشی، رفاهی و پرداخت حق‌وحقوق رانندگان خود.
ساعت‌کاری رانندگان باید کنترل شود و ساعت‌کاری رانندگان نباید بیش از ده ساعت در شبانه‌روز باشد.
در نظر گرفتن حداکثر سن و موارد ایمنی و فنی برای خودروهای مورداستفاده و داشتن معاینه فنی از نکات دیگری است که باید توجه ویژه‌ای به آن داشت.
برای دریافت تسهیلات دولتی جهت نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی توسط شرکت‌ها هماهنگی‌های لازم صورت باید صورت بگیرد.
زیرساخت‌ها و رعایت اصول ایمنی در مسیرهای تردد نیز باید اصلاح شوند.
باید هماهنگی‌ها لازم نیز با سایر سازمان‌های مرتبط برقرار شود.
گفتنی است که اجرای همه‌جانبه این راهکارهای به‌ظاهر ساده و کاربردی می‌تواند میزان تصادفات حمل‌ونقل عمومی ما را به حداقل ممکن برساند که نه ارتباطی به تحریم‌ها دارد و نه بودجه کلانی می‌خواهد بلکه نیاز به یک عزم ملی و مدیریت جهادی دارد امیدوارم به‌جای شعار دادن و همدیگر را مقصر معرفی کردن کمی احساس مسئولیت و عمل کنیم تا از هدر رفت سرمایه‌های ملی کشورمان جلوگیری کنیم.
