افزایش قیمت مسکن، مردم چابهار را کپرنشین کرد؛ تجار افغانستانی املاک چابهار را می‌خرند

افزایش قیمت مسکن چابهار در سال ۱۴۰۲

به گفته یکی از مشاوران املاک فعال در چابهار پس از رکود سال های اخیر مدتی است قیمت مسکن در این شهر رشد چشمگیری داشته است. برای مثال قیمت یک آپارتمان نوساز با متراژ ۱۲۵ متر که در طبقه دوم یک ساختمان واقع شده، پنج میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان قیمت خورده است. این مشاور املاک به تجارت نیوز می گوید: «قبل از عید واحدی در همین ساختمان را حدود متری ۳۲ میلیون تومان فروخته است، اکنون این آپارتمان متری ۴۷ میلیون تومان قیمت دارد! خرید آپارتمان نوساز برای مردم محلی تبدیل به رویا شده است.»

به عبارت دیگر، این آپارتمان طی دو ماه حدود ۴۷ درصد افزایش قیمت را تجربه کرده است. متوسط متراژ خانه ها در این شهر حدود ۱۰۰ متر است و طبق گفته منابع آگاه به دلیل افزایش قیمت مسکن، مردمی که ترجیح می دادند در خانه های ویلایی زندگی کنند حالا به سوی خرید آپارتمان هدایت شده اند.

یکی دیگر از فعالان این بازار در مورد افزایش قیمت در چند ماه گذشته توضیح می دهد: «قیمت مسکن از قبل عید رشد سریعی را تجربه کرده است، برای مثال خانه ای که در پایان سال گذشته متری ۲۳ میلیون تومان بود طی این دو ماه به متری ۲۹ میلیون تومان رسیده است. بنگاه ما قبل از عید آپارتمانی ۱۰۰ متری در خود شهر را دو میلیارد و ۳۰۰ میلیون تومان معامله کرد الان همان آپارتمان سه میلیارد تومان قیمت دارد.»

او در این مورد می افزاید: «برخی فایل ها که متراژ بیشتری دارند، ممکن است در این بازه تا یک میلیارد تومان هم به ارزش آنها افزوده شده باشد.»

افزایش قیمت مسکن، مردم چابهار را کپرنشین کرد

افزایش اخیر قیمت مسکن در منطقه آزاد چابهار، توان مردم را بیش از پیش برای تهیه سرپناه در این منطقه محروم کاهش داده و مشکلات زیادی را برای آنها به ارمغان آورده است.

تنها بندر اقیانوسی در ایران اکنون بزرگترین حاشیه نشینی را در سطح کشور به خود اختصاص داده است. بنا بر گفته مسئولان ۶۰ درصد جمعیت این بندر در ۳۳۰ هکتار از اراضی حاشیه شهر شامل مناطق جنگولک، کمب مرادآباد، رمین، عثمان آباد، میرآباد و نوک آباد ساکن هستند.

در منطقه میرآباد بیش از هزار خانواده بدون داشتن امکانات اولیه به ویژه بهداشت در این کپرها و آلونک ها زندگی می کنند. افرادی که علاوه بر نداشتن خانه، شناسنامه هم ندارند و به نظر می آید با این وضعیت رشد قیمت در شهر، به تعداد آنها در آینده افزوده شود.

روند مهاجرتی به چابهار

افزایش تقاضا در یک منطقه در صورتی که نتوان تا حد کافی به آن پاسخ داد یکی از عواملی است که می تواند به رشد قیمت مسکن دامن بزند؛ برخی این عامل را در تورم مسکن چابهار دخیل می دانند.

اکنون به نظر می آید علاوه بر حضور تجار افغانستانی در چابهار، افرادی از سراسر کشور نیز برای ادامه زندگی یا حداقل سکونتی چندساله راهی این منطقه شده اند.

یکی دیگر از بومیان چابهار در مورد دلیل این مهاجرت توضیح می دهد: «وجود شرکت های پتروشیمی و کارخانه های آب شیرین کن در چابهار و نیاز برای نیروی کار از دلایل تمایل به مهاجرت به این منطقه است و حالا هر روز به تعداد مردمی که برای کار به این منطقه می آیند افزوده می شود.»

نبود زمین برای ساخت و ساز در روستاهای اطراف چابهار

در این بین دلایل دیگری هم برای افزایش تقاضای مسکن درون شهر وجود دارد. یک منبع آگاه در این خصوص می گوید: «غالب زمین های موجود در روستاهای اطراف چابهار تحت تملک دولت هستند و امکان ساخت و ساز در آنها وجود ندارد که در نتیجه، کمبود مسکن برای سکونت را نیز در آنها به همراه داشته است. به این ترتیب مردم در مدت اخیر به سمت شهر هدایت شده اند.»

او می افزاید: «این در حالی است که زمین و خانه کافی به دلایل مشابه برای این تقاضا در شهر وجود ندارد و همین موضوع عامل فشاری دیگری برای بازار مسکن است.»

رشد قیمت مسکن و افزایش انتظارات تورمی

مشاور املاکی که در شهر چابهار فعالیت دارد دلیل دیگری برای رشد قیمت مسکن در این منطقه معرفی می کند. او در این مورد می گوید: «همراه با افزایش تقاضا، رشد نسبی قیمت ها و وضعیت کلی اقتصاد کشور در چند ماه گذشته، انتظار مردم هم از قیمت ها بالا رفته است. آنها اکنون قیمت هایی برای ملک خود تعیین می کنند که بنگاه ها هم آن را قبول ندارند، اما چه می توان کرد؟»

سرمایه گذاری تجار افغانستانی در بازار مسکن چابهار

معین الدین سعیدی، نماینده مردم چابهار اخیرا در خصوص رشد قیمت مسکن در این شهر مدعی شده است یکی از عوامل موثر در افزایش قیمت مسکن در این منطقه ورود سرمایه گذاران افغانستانی به چابهار و افزایش تقاضای آنها برای خرید مسکن در منطقه آزاد بوده است.

این موضوع را دیگر فعالان بازار مسکن در این شهر نیز تایید می کنند. یکی از صاحبان بنگاه های املاک در این خصوص به تجارت نیوز توضیح می دهد: «به دلیل شرایط نامساعد افغانستان بعد از ورود طالبان و بلاتکلیفی که وجود دارد خرید آپارتمان برای سرمایه گذاری در چابهار این روزها طرفداران زیادی بین تجار افغانستانی پیدا کرده است.»

همسو با رشد تورم در سال های اخیر قیمت مسکن در کشور رشد روزافزونی را تجربه کرده است و بر اساس گفته کارشناسان، متوسط هر متر واحد مسکونی در تهران از ۶۰ میلیون تومان نیز عبور کرده است. اما در مورد چابهار به نظر می آید علاوه بر وجود بحران های اقتصاد کلان و حضور افغانستانی ها در بازار، تعدادی عوامل محلی دیگر هم دخیل هستند.

سعیدی در این مورد بیان کرده است محدوده منطقه آزاد چابهار که شهر را در بر گرفته، در افزایش قیمت موثر بوده و برآیند این عوامل به علاوه حضور سرمایه گذاران افغانستانی، سبب تورم عجیب و غریب در بخش مسکن و املاک در شهر چابهار شده است.

خطر انفجار جمعیت در چابهار

ساکنان چابهار معتقد هستند عوامل گوناگون از جمله مواردی که در این گزارش به آنها اشاره شد محرک رشد قیمت ها بود ه اند. همچنین آینده روشن اقتصادی در منطقه چابهار تحت تاثیر عواملی مانند افزایش سهم ترانزیت این منطقه آزاد دلیلی برای هدایت جمعیت به این ناحیه بوده است. جمعیتی که چابهار با ظرفیت های فعلی توان جای دادن آنها را در خود ندارد و علاوه بر سرریز شدن باعث شده است قیمت ملک را مساوی با برخی کلانشهرها بالا بکشد و زندگی را برای ساکنان بومی این منطقه آزاد سخت کند.

این در حالی است که به نظر می آید با وجود این حباب تورمی و افزایش قیمت ها، برای بومیان و ساکنان قدیمی چابهار هیچ تمهید جمعیتی و برنامه ای برای نسل آینده در نظر گرفته نشده است؛ بومیانی که پیش از این هم با زندگی در منطقه سیستان و بلوچستان از داشتن حداقل امکانات محروم بوده اند و این وضعیت می تواند شرایط آنها در عرصه دشوارتری قرار دهد.