زمین گیر بودن ۴۰ درصد لکوموتیوهای کشور/تهاتر نفت برای افزایش ظرفیت حمل و نقل ریلی

به گزارش تین نیوز به نقل از ایرنا، هزینه های نگهداشت ناوگان ریلی در کشورمان نسبت به میانگین جهانی بالاتر است. ناوگان ریلی بسیار فرسوده و عمر لکوموتیوها بالاست. ضمن اینکه موضوع تحریم ها و ظرفیت پایین تولید ناوگان در کشور نیز وجود دارد و این موضوع موجب شده با نگهداری و تعمیر و بازسازی ناوگان فرسوده، خدمات راه آهن ادامه پیدا کند.

به طور کلی در حوزه حمل و نقل، اعم از ریلی، جاده ای و هوایی، مشکلاتی وجود دارد که اغلب از نرخ گذاری دولتی شروع شده و سقف ارائه خدمت برای فعالان این حوزه مطرح می شود. راه آهن نیز قیمت تمام شده خدمات خود را نمی تواند از مشتری دریافت کند، به همین دلیل گاهی اوقات کمکی در قالب یارانه از دولت ارائه می شود.

یکی از بخش هایی که باید به طور جدی در حوزه زیربنایی، خط و ناوگان ریلی مدنظر قرار گیرد، کاهش هزینه های تولید یا خدمات ارائه شده است و این موضوع نیازمند بازنگری فرآیندها است. همچنین توانمندسازی مشاوران فعال داخلی، ارتقای سامانه های مدیریتی و تبیین اثربخشی آنها از جمله مواردی است که برای کاهش هزینه های نگهداشت ناوگان ریلی می توان از آنها بهره جست.

لزوم استفاده از ظرفیت بخش خصوصی

با وجود همه موارد یاد شده و پیشرفت هایی که در صنعت ریلی کشور حادث شده، اما کارشناسان معتقدند باید از ظرفیت تشکل های بخش خصوصی برای ایجاد راهکارهای رسیدن به اهداف برنامه هفتم توسعه در حوزه ریلی استفاده کنیم.

در حالی که برخی از کشورها صفر تا ۱۰۰ حوزه ریلی را به بخش خصوصی واگذار کرده اند و الگوی دیگر، برون سپاری ماموریت هاست، اما کشور ما در حالتی بینابینی قرار دارد و به طور قطع نیازمند تصمیمات جدی در مراجع بالاتر و اسناد بالادستی برای تحقق کاهش تصدی گری راه آهن هستیم.

همچنین، سرمایه گذاری در راه آهن موضوع دیگری است که نمی توان با اتکا به درآمدهای دولتی آن را محقق کرد و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در سرمایه گذاری ریلی باید به صورت جدی تر در نظر گرفته شود.

آن طور که مسئولان راه آهن عنوان کرده اند، در طول چهار سال آینده، ۴۰۰ دستگاه از لکوموتیوهای آسیب دیده و همچنین لکوموتیوهای تولیدشده در داخل کشور به چرخه فعالیت حمل ونقل ریلی اضافه می شود.

همچنین مقرر است تا در طول برنامه هفتم توسعه، ۵۵۰ دستگاه لکوموتیو وارد ناوگان ریلی کشور شود که بخشی از آن از طریق ساخت داخل تامین می شود.

در این زمینه ها، جبارعلی ذاکری مدیرعامل راه آهن جمهوری اسلامی ایران افزود: برنامه ای که در دولت چهاردهم دنبال شده «قطار کامل» به معنای «لکوموتیو، واگن و خدمات حمل و نقل» و استفاده از ظرفیت بخش خصوصی در این راستا است.

معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: این مهم تکلیف برنامه هفتم و مصوبه مجلس شورای اسلامی نیز هست و در این زمینه اقدامات خوبی هم انجام شده و الزاماتی که باید در موضوع قطار کامل دیده شود، در دستور کار است و امیدواریم به زودی در هیات وزیران به تصویب برسد.

زمین گیر بودن ۴۰ درصد لکوموتیوهای کشور

ذاکری خاطرنشان کرد: بیش از ۴۰ درصد از یک هزار و ۲۰ لکوموتیو موجود در کشور زمین گیر است، این ناوگان دارای متوسط عمر ۳۳ سال بوده و ۷۴ درصد آنها دولتی و ۲۶ درصد خصوصی است.

وی اظهار داشت: در گام نخست پیش بینی شده که بین ۵۰ تا ۱۰۰ لکوموتیو با هزینه کم قابل بازگشت به شبکه خواهد بود و در نظر داریم آنها را از طریق مزایده به بخش خصوصی واگذار کنیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی یادآور شد: برخی از این لکوموتیوها هفت دوره به مزایده رفته اما خریداری نداشته است، بر این اساس به دنبال بازنگری در مزایده ها هستیم و تاکنون هفت دستگاه از آنها توسط شرکت ها خریداری شده است.

وی اضافه کرد: در گام بعدی ۱۵ دستگاه لکوموتیو دیگر را برای مزایده آماده خواهیم کرد.

تهاتر نفت برای افزایش ظرفیت حمل و نقل ریلی

مدیرعامل راه آهن تصریح کرد: برای افزایش ظرفیت حمل و نقل ریلی در حوزه ناوگان و افزایش آماده به کاری لکوموتیوهای موجود اعتبار خوبی از محل تهاتر نفت واریز شده است و امیدواریم در سال جاری بین ۲۰ تا ۲۲ لوکوموتیو در گردش ما افزایش یابد.

وی خاطرشان کرد: از شهریور ماه ۱۴۰۳ که کار را تحویل گرفتیم ۴۸۹ لکوموتیو آماده به کار بود که اکنون به ۵۵۵ لکوموتیو رسیده است.

ذاکری در خصوص تهاتر نفت برای افزایش ظرفیت حمل و نقل ریلی، اظهار داشت: بخشی از پروژه های توسعه ناوگان در سال ۱۴۰۳ و تزریق مالی برای افزایش آماده به کاری لکوموتیوها از همین محل بوده است.

وی با بیان اینکه اکنون هر هفته شاهد اضافه شدن یک لکوموتیو آماده به کار به شبکه حمل و نقل ریلی هستیم، گفت: در ۶ ماهه اخیر تعداد لکوموتیوهای در گردش و آماده به کار از ۴۸۹ دستگاه به متوسط ۵۵۵ لکوموتیو و در برخی روزها تا ۵۷۱ لکوموتیو نیز رسیده است. امیدواریم این روند افزایشی تداوم یابد و سال آینده شاهد کاهش مشکلات ناوگان ریلی باشیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی ادامه داد: برای تکمیل پروژه دو خطه کردن محور بافق- سنگان که تاکنون چهار بلاک آن اجرایی شده، نیز حدود یک هزار میلیارد تومان تزریق منابع مالی از محل تهاتر نفت انجام شد.

وی خاطرنشان کرد: در این راستا به دنبال شناسایی گلوگاه های راه آهن هستیم که به طور قطع آثار مثبت آنها در کوتاه مدت در حمل و نقل ریلی ظاهر می شود.

توسعه اجتماعی با «انتقال بار از جاده به ریل»

مدیرعامل راه آهن اظهار داشت: سالیانه به طور متوسط ۲۰ هزار فوتی و بیش از ۳۶۰ هزار مصدومیت ناشی از حوادث و تصادفات جاده ای در کشور ثبت می شود که بخشی از آن به دلیل تراکم خودرو در جاده هاست و به طور قطع توسعه حمل و نقل ریلی می تواند از این حوادث ناگوار بکاهد.

ذاکری افزود: با توسعه ناوگان ریلی و انتقال بار از جاده به ریل، توسعه اجتماعی بیش از توسعه اقتصادی در مناطق مختلف کشور را متصور هستیم.

وی بیان داشت: کاهش آلودگی هوا، کاهش مصرف سوخت، اشتغال مستقیم و غیرمستقیم و ... از جمله منافعی است که با توسعه ریلی در مناطق مختلف کشور به ویژه مناطق کمتر توسعه یافته انتظار می رود.

معاون وزیر راه و شهرسازی خاطرنشان کرد: بر مبنای مصوبه ای که از همین محل در شورای اقتصاد اخذ شده، ماده ۱۲ قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر مصوب شد که بر اساس آن، برای شرکت هایی که در این حوزه سرمایه گذاری کنند، تسهیلاتی در نظر گرفته خواهد شد.

وی ادامه داد: از محل صرفه جویی هایی که از حمل و نقل ریلی حاصل می شود، تسهیلات به سرمایه گذاران داده خواهد شد؛ هرچند دولت به این طریق تسهیلات می دهد اما منافعی که به دولت برمی گردد بیشتر از این مبالغ خواهد بود.

ذاکری تاکید کرد: نیازمند سرمایه گذاری های بیشتری در زیرساخت های ریلی هستیم و امیدواریم با برنامه هایی که در این حوزه اجرایی می شود، بتوانیم پاسخگوی نیازهای جامعه باشیم.