ناگهان قالیباف، ناگهان مترو

وبلاگ محسن هاشمی- مدیرعامل سابق مترو تهران که حالا جزء یکی از گزینه‌های اصلی برای فهرست  اصلاح‌طلبان در شورای شهر دوره پنجم است، می‌گوید در گذشته مترو اولویت جدی شهردار نبود و بحث ساخت پل صدر و تونل نیایش از مترو جدی‌تر گرفته می‌شد اما ناگهان قالیباف روی مترو حساس شد و به نظر می‌رسد عجله‌ای در راه‌اندازی‌ها وجود دارد و آن چیزی که راه‌اندازی می‌شود، برای بارگذاری نیست.

محسن هاشمی؛ او فرزند بزرگ آیت‌الله است و به عنوان فرد متخصص و فنی که سال‌ها خودش مستقیم دستی بر آتش مترو داشته و شب‌های زیادی را زیر سطح تهران و در تونل‌ها صبح کرده، در مقابل سؤال‌ها و ابهامات و شبهه‌هایی که درباره مترو بعد از خودش و دستاوردهای مدیریتی شهردار تهران مطرح می‌کنند، با دوپهلویی خاصی اجازه نمی‌دهد وارد فضای بی‌انصافی شود. محسن هاشمی سال‌ها بنا بر توصیه و دغدغه شخصی و پدرانه آیت‌الله دست از مترو تهران نکشید و کارش را تا جایی که می‌توانست ادامه داد و با جریانی که از نظر سیاسی مخالف یا حداقل همراه او نبودند، کار کرد و خوب هم کار کرد.

او قبل از آن ١٣سالی که مدیرعامل شرکت توسعه مترو تهران بود هم از مترو و اموراتش خبر داشت؛ مثل همین حالا که دیگر حتی عضو هیئت‌مدیره آن هم نیست اما از برنامه‌ها و پروژه‌های مترو خبر دارد. او بعد از مترو در دانشگاه آزاد اسلامی هم به امورات عمرانی پرداخت اما هر زمان از او درباره مترو تهران سؤال کنید، آخرین اطلاعاتش را دارد. می‌داند زیرسؤال‌بردن دوره‌ای که در آن مدیریت داشته، زیرسؤال‌بردن خودش هم می‌تواند باشد اما آن‌قدر از مجموعه کار خودش اطمینان دارد که جواب سؤال‌ها را حتی در نشستی انتخاباتی بدون ترس و ابایی از زیرسؤال‌رفتن می‌دهد. او در این سال‌ها که دیگر مدیر قالیباف نبوده است، جز در حیطه شرکتی که کار کرده، نقدی به شهردار تهران نداشته است و همین یک مورد می‌تواند مصداق خوبی برای انصاف او باشد.

شهردار تهران که موقعیت‌های کلیدی و مهمی در شهرداری تهران را در این سال‌ها به معاونان و مدیرانی قابل اعتماد و مطمئن می‌داد، تا سال ٨٩ هم خیالش از مترو تهران راحت بود و می‌دانست در این پروژه مهم برای شهر و شهرداری و خودش مدیری را انتخاب کرده که چیزی کم نمی‌گذارد. محسن هاشمی در این سال‌ها هنوز هم آن دلیل اصلی را که باعث جدایی او از مترو و شهرداری شد، نگفته است. او در نامه استعفای خود به قالیباف ضمن اشاره به فشارهایی که از سوی دولت وقت برای پرداخت اعتبارات مترو وجود داشت، اشاره کرده و گفته بود از مترو می‌رود تا شاید روند پرداخت اعتبارات مترو که به خاطر حضور او مسدود یا متأخر است، تسریع شود. او در نامه خود گفته بود: «برخی مشکلات به‌وجود‌آمده و عدم حمایت‌ها از مترو ممکن است به دلیل حضور من در مدیریت این شرکت باشد. برای اینکه بیشتر از این مردم، مسافران و توسعه مترو در فشار قرار نگیرند، خواهشمند است موافقت فرمایید فرد دیگری که امکان ایجاد هماهنگی بیشتر خواهد داشت، در رأس مدیریت این شرکت قرار گیرد».

تا زمانی که او مدیرعامل مترو تهران بود، با همان شرایط مخالف دولت و عدم اختصاص اعتبارات که البته همچنان هم کمابیش وجود دارد، توانست برنامه‌های شهردار تهران در مترو را دنبال کند و قالیباف تقریبا هر چند وقت یک بار با خوشحالی برای افتتاح یکی از ایستگاه‌ها در جمع خبرنگاران آفتابی می‌شد. تا زمانی که محسن هاشمی مدیرعامل مترو بود، روند توسعه تونل‌ها و ایستگاه‌ها و خرید واگن‌ها در مترو متناسب و هم‌زمان با هم پیش می‌رفت، ریزش سقف و دیواره و خسارات دیگر کارگاه‌های مترو در همه سال‌ها انگشت‌شمار بودند اما این روند با رفتن او از مترو تغییرات ملموسی داشت؛ تغییراتی که در عین فروبلعیدن پول شهر درون خود، توسعه مترو را کند کرد، تأخیر درخورتوجه در خطوط سه، شش و هفت و در عین حال حوادثی مرگ‌آفرین را برای مترو، کارگران پنهان از نظر آن و مردم شهر ایجاد کرد. او از همان ابتدا که مسئولیت مترو تهران را داشت و درحالی‌که شهردارانی مانند محمود احمدی‌نژاد و محمدباقر قالیباف، افرادی همفکر و همنظر او نبودند، توانست خطوط یک، دو، چهار، پنج و تا حد زیادی خطوط سه و شش و هفت را تکمیل و پای غول‌های آهنی حفار را به زیر زمین تهران باز کند.

او که در دوره قبلی انتخابات شوراها شرکت کرد اما به دلیل عدم التزام عملی به ولایت فقیه و قانون اساسی مورد تأیید قرار نگرفت، برای دوره پنجم مجددا در انتخابات شوراها شرکت کرد و این بار تأیید صلاحیت شد و حالا او یکی از گزینه‌های اصلی اصلاح‌طلبان برای گرفتن کرسی‌های سبز شورای پنجم است. هاشمی روز گذشته در نشستی خبری، به وضعیت شورای شهر چهارم اشاره کرد و گفت: همه نقش شورای شهر را فراموش کرده‌اند و باید بگویم اگر امروز شهرمان دچار مشکلاتی است، همه تقصیرها را به گردن مجری نیندازیم چراکه این وضعیت نتیجه قصور ناظران نیز هست، چراکه نقش شوراهای شهر در هدایت شهرداری بسیار مهم است و اگر شورا در آینده به مسئولیت خود عمل نکند، مطمئنا حوادث ١٢ سال اخیر دوباره تکرار می‌شود. وی با بیان اینکه بحث ما در‌حال‌حاضر انتخاب شهردار نیست چراکه معتقدیم باید اعضای شورای شهر متخصص وارد شورا شوند، ادامه داد: درحال‌حاضر اولویت انتخاب اعضای شورای شهر است چراکه باید اعضای متخصصی وارد شورا شوند که با جدیتی که در خود سراغ دارند با تمام بی‌قانونی‌ها در شهر مبارزه جدی کنند چراکه قرار نیست اعضای شورا فقط شهردار را انتخاب و بعد از آن شهردار را رها کنند تا هر کاری که دلش خواست در چهار سال انجام شود.

مدیرعامل پیشین شرکت بهره‌برداری مترو تهران با اشاره به نقش تأثیرگذار شورای شهر، به موضوع مونوریل در تهران اشاره کرد و گفت: در زمانی که احمدی‌نژاد شهردار تهران بود، شورای شهر آبادگران نیز فعالیت می‌کردند و در همان زمان موضوع ساخت مونوریل مطرح شد و من به عنوان مدیرعامل مترو به شورای شهر رفته و با وجود آنکه نظرم مخالف شهردار بود اما با جدیت مخالفتم را اعلام کردم و خواستم شورای شهر نیز به دلایل کارشناسی با این موضوع مخالفت کند که نهایتا شورای شهر آن موقع نیز رأی به ساخت مونوریل نداد و عملا طرح اجرا نشد.

وی افزود: هرچند مجری شورا را دور زد و با استفاده از بخش خصوصی در صادقیه اقدام به احداث مونوریل کرد، حتی ستون‌های آن نیز ساخته شد. نهایتا با رفتن احمدی‌نژاد از شهرداری این موضوع مسکوت ماند و در دوره بعدی نیز پایه‌های آن بریده شد. هرچند هیچ‌کس نپرسید این هزینه‌ها از کدام محل بوده؟ اما نشان می‌دهد که نقش شورای شهر چقدر می‌تواند تأثیرگذار باشد. هر چقدر که جلوتر آمدیم در ١٢ سال اخیر، گویا یک حالت به اعضای شورای شهر دست داده که آنها نمی‌توانند نقش مؤثری داشته باشند؛ باید این ذهنیت تغییر کند چراکه شورای شهر نقش ٩٠درصدی در پیشبرد اهداف شهر دارد. وی با بیان اینکه شورای شهر می‌تواند مانع اجرای پروژه‌های غیرکارشناسی شود، گفت: درحال‌حاضر می‌بینیم که «پل صدر» به عنوان یک پروژه غیرکارشناسی مطرح می‌شود و شورای شهر می‌توانست مانع اجرای این پروژه شود. حتی اعضای شورای اصلاح‌طلب نیز با وجود آنکه در اقلیت بودند می‌توانستند مانع هزینه‌کردهای غیرکارشناسی باشند.

هاشمی در پاسخ به این سؤال که در صورت راهیابی‌تان به شورا آیا بحث واگذاری املاک و تحقیق و تفحص از شهرداری را که در شورا و مجلس مسکوت مانده پیگیری می‌کنید یا نه؟ اظهار کرد: معتقدم آن‌طور که در بحث حقوق‌ها، تبلیغات رسانه‌ای شد، درخصوص واگذاری املاک این اتفاق نیفتاد اما این مسئله پاشنه آشیل است و خوشبختانه از سوی قوه قضائیه در حال پیگیری است و شنیده‌ام برای تمام کسانی که در این موضوع دخیل بوده‌اند پرونده تشکیل شده اما باید اعلام کنم که من به شفاف‌سازی در شهرداری و مدیریت شیشه‌ای اعتقاد دارم.

وی همچنین درباره شائبه ناایمن‌بودن مترو و فرونشست‌های زمین نیز گفت: از سال ٨٤ تا اواخر ٨٩ مدیرعامل شرکت مترو بوده و تا سال ٩٢ هم عضو هیئت‌مدیره مترو بوده‌ام و تا آن زمان نیز طراحی و مطالعات ساخت هفت خط مترو به طور دقیق انجام شده و حتی مکان ایستگاه‌ها نیز مشخص شده بود. تا زمانی که من در مترو بودم خطوط یک، دو، چهار و پنج به طول ١٣٠ کیلومتر و حدود صد ایستگاه افتتاح شده بود و با ورود چهار دستگاه تی‌بی‌ام ساخت تونل‌های خطوط دیگر نیز آغاز شده بود.

وی با بیان اینکه سه سال‌ونیم است که قالیباف به مترو توجه ویژه‌ای دارد، گفت: در گذشته شهرداری اولویت جدی به مترو نمی‌داد و بحث ساخت پل صدر و تونل نیایش از مترو جدی‌تر گرفته می‌شد اما ناگهان قالیباف روی مترو حساس شد و در این مورد نیز از وی تشکر می‌کنیم چراکه پیگیری‌های جدی‌تر باعث شد که ساخت تونل‌های مترو با سرعت و جدیت بیشتری دنبال شود و پول مناسبی نیز تزریق شد اما به نظر می‌رسد عجله‌ای در راه‌اندازی‌ها وجود دارد و آن چیزی که راه‌اندازی می‌شود، برای بارگذاری نیست.

هاشمی با بیان اینکه در سال ٩٢ و در آستانه انتخابات فشار شدیدی وارد شد که بخشی از خط سه راه‌اندازی شود و حالا هم به دنبال این هستند که خط شش و هفت راه‌اندازی شود، تصریح کرد: این مسئله را به فال نیک می‌گیریم اما گهگاه این حس ایجاد می‌شود که مترو ایمن نیست که این حرف‌ها قابل بررسی است و من نمی‌خواهم ایمن‌نبودن مترو را تأیید کنم اما باید بگویم که نباید جان شهروندانمان را به دلیل پدیده‌های سیاسی به خطر بیندازیم. وی با اشاره به اینکه متروی تهران همیشه منتظر کمک دولت‌ها بوده است، گفت:‌ از روحانی می‌خواهم که به متروی تهران کمک کند تا حداقل بتوانیم دو هزار دستگاه واگن تهیه و سایر تجهیزات را تأمین کنیم تا مترو امن‌تر شود.