چه کسی هزینه های شهر را می دهد؟

علی اکبر دیسفانی در هشتمین نشست «مشهد شهرِ من» با اشاره به عدم توفیق شهرداری مشهد در کسب درآمد از واحدهای صنفی، اظهار کرد: در مشهد حدود 170 هزار واحد صنفی داریم، شهرداری باید بتواند از این واحدها درآمد کسب کند، اما این در حالی است که شهرداری سالانه کمتر از 10 میلیارد از این واحدها درآمد دارد.

به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، این کارشناس مدیریت شهری عنوان کرد: اگر مجموع هزینه های شهر را در کسب درآمد از واحدهای صنفی، خانه های مسکونی و اتومبیل شهروندان ببینیم، در می یابیم که می توانند بخش اعظمی از درآمدهای شهرداری ها را تشکیل دهند، متاسفانه شهرداری ها در این زمینه موفق عمل نکردند.

دیسفانی گفت: مدیران شهری اراضی پیرامون حرم که گران ترین اراضی شهر هستند را به طور رایگان برای ساخت زائرسرا به دیگر استان ها اهدا کردند و این یک طنز است، مدیریت شهری می توانست یارانه ای را به هتل های موجود بدهد تا هم چرخ اقتصاد هتل ها و هتل آپارتمان ها بچرخد و هم زائران کم درآمد بهره لازم را ببرند.

وی اظهار کرد: عادلانه ترین روش این است که درآمد هر نقطه از شهر، صرف مردم همان منطقه شود، در مقابل، مردم مناطق کم برخوردار نیز نیازمند خدمات شهری هستند، در چنین شرایطی مدیریت شهری باید بودجه هایی را از بودجه های کلان برای مردم این مناطق در نظر بگیرد.

دیسفانی با اشاره به وظیفه قانونی معاونت فرهنگی شهرداری مشهد، افزود: اینکه شهرداری مشهد به برنامه های فرهنگی و سیاسی در حوزه کلان می پردازد، مردم را از زیست در شهر دور می کند، وظایف قانونی معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری در واقع باید در این مسیر باشد که به دنبال جلب مشارکت مردم برای حل مسائل مدیریت شهری ختم شود.

این کارشناس مدیریت شهری یادآور شد: هرچه ماهیت شهرها را فراموش کنیم، در تبیین تعاریف مدیریت شهری دچار مشکل خواهیم شد. شهرها پدیدآورنده فرصت های تولید درآمد و ثروت هم به شمار می روند و تنها محل مصرف نیستند.

وی افزود: عده ای می گویند که شهرها محصول توسعه هستند؛ این در حالی است که شهرها به عنوان منشا توسعه تعریف می شوند و فرصت های قابل توجهی را به وجود می آورند.

این کارشناس مدیریت شهری عنوان کرد: شهرها هزینه دارند و باید بتوانند درآمد کسب کنند؛ یک پارادایم وجود دارد که محل درآمد را تنها درآمدهای نفتی دانسته و شهرها محل خرج و مصرف این درآمد هستند.

دیسفانی با اشاره به دیدگاه های عمده شهرها، گفت: دو نگاه به شهرها دیده می شود؛ یکی از دیدگاه ها به درآمدزا بودن شهرها می نگرد و دیدگاه دیگر، شهرها را تنها ساخت گرایانه می پندارد.

وی اظهار کرد: براساس پژوهش های وزارت راه و شهرسازی در کلانشهرهای کشور، 79 درصد درآمد شهرداری ها مربوط به ساخت و ساز است؛ اگر روزی مردم تمایل به ساخت و ساز نداشته باشند، در آمد شهرداری ها به صفر می رسد پس باید به سوی بهره برداری از شهرها حرکت کنیم.

این کارشناس مدیریت شهری با بیان اینکه با نگاهی به برنامه های دولتی در زمینه های اقتصادی و اجتماعی، شاهد رویکردی هستیم که نهایتا همه هزینه ها از سوی دولت تامین شود و هنوز هم چشم شهرداری ها به کمک های دولت است، ادامه داد: از تراکم به عنوان ابزاری برای کسب درآمد استفاده کردیم که در هیچ کجای دنیا قابل پذیرش نیست؛ درآمد شهرداری ها در کشورهای توسعه یافته، به گونه ای است که تنها پاسخگوی هزینه های شهری باشد و بودجه سالیانه شهرها چندان افزایشی پیدا نمی کند.

وی در زمینه بدهی شهرداری ها به بانک مرکزی و دیگر بانک ها، اظهار کرد: بانک مرکزی اعلام کرد که شهرداری تهران 5000 میلیارد به بانک ها بدهکار است، شهرداری مشهد نیز 3250 میلیارد تومان به بانک ها بدهی دارد، شفافیت در هزینه ها اعتماد میان جامعه شهری و شهرداری را تقویت کرده و از هدررفت درآمدها خودداری می کند.

این متخصص حوزه مدیریت شهری خاطرنشان کرد: خبرنگاران نماینده افکار عمومی هستند، اما برخی از شهرداری ها از پاسخ به سوالات خبرنگاران در خصوص درآمدها و هزینه های شهری امتناع می ورزند یا پاسخ قابل قبولی نمی دهند.

دیسفانی با بیان اینکه بیشتر شهرها با مشکل عدم آمادگی برای کسب درآمد پایدار رو به رو هستند، عنوان کرد: مادامی که جریان های اقتصادی و اجتماعی در این زمینه موفقیت کسب نکنند، شهرداری ها نمی توانند مالیات و هزینه زندگی در شهرها را از مردم بگیرند پس به سوی تراکم فروشی و امثال این ها می روند.