بایسته های انتخاب اعضای شوراهای اسلامی شهرها

 رقابتهای نامزدهای انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا هم اکنون جریان دارد و این بحث که برای انتخاب اعضای این شوراها به خصوص در شهرها و کلانشهرها چه معیار و ملاکی باید به دست مردم داد، ‌بحث روز سیاسی و اجتماعی است.

به گزارش ایرنا، عده ای معتقدند شوراها باید متشکل از کسانی باشد که در زمینه امور شهری تخصص و تحصیلات مرتبط دانشگاهی داشته باشند اما گروهی دیگر معتقدند صرف داشتن تخصص کافی نیست بلکه رویکردهای عامی وجود دارد که افراد به خصوص افراد لیستهای سیاسی را از هم متمایز می کند.

 برخی ویژگی ها و تنگناهای شوراهای اسلامی شهرها
عضو نخستین دوره شورای اسلامی شهر مشهد در این خصوص به ایرنا گفت:شورای شهر یک نهاد انتخابی توسط مردم است که عمر هر دوره آن چهار سال است و بخش عمده نیروهایش در هر دوره زمانی تغییر می کند و جا به جا می شوند.

دکتر محمدرحیم رهنما افزود: افرادی که تازه به نهادی مانند شورای شهر وارد می شوند تا بخواهند تثبیت و با چارچوبهای کار آشنا شوند زمان زیادی سپری می شود مگر اینکه افراد در قالب تیمهای تخصصی از قبل تعیین شده با توانمندی خاص و آشنایی با مسائل شهری بتوانند وارد شورای شهر شوند.

عضو هیات علمی گروه جغرافیای دانشگاه فردوسی مشهد گفت: مشهد، شهر بسیار بزرگی است برای مثال بودجه شهرداری مشهد از بودجه استان خراسان رضوی بیشتر است و به همین دلیل اداره و مدیریت شهر مشهد کار ساده و آسانی نیست.

رهنما افزود: هر گروه، حزب و جناح سیاسی که بخواهد وارد انتخابات شورای شهری چون مشهد شود باید تیمی تخصصی و با برنامه داشته باشد که پس از انتخاب توسط مردم بدون اتلاف وقت وارد سیستم شهرداری شده و در قالب برنامه از پیش تعیین شده شروع به کار کند.

وی گفت:در کشورهای توسعه یافته، دولتها در سایه توسط احزاب شکل می گیرند و برنامه ریزی می کنند تا وقتی مردم به برنامه ها رای دادند و مسئولیتی بر عهده گرفتند بتوانند آن برنامه ها را پیاده کنند.

او تاکید کرد: اگر به صورت ناهماهنگ و متفرق مسئولیتی در شوراهای شهر به خصوص کلانشهرها بر عهده شخصی سپرده شود تا بخواهد به مسائل آشنا شود عملا زمان زیادی صرف آشنایی با مسائل می شود هر چند که این نقص در انتخابات شوراها در کشور ما وجود دارد که برای اصلاح آن باید ساختارها و نگرش ها را اصلاح کرد همان طور که برخی شهرهای مالزی و تایلند در یک دوره 10 ساله به پیشرفتهای بزرگی رسیدند چون در دو برنامه، کل ساختارهایشان را تغییر دادند.

وی گفت: مسائل شهری زیاد است و شوراها باید چند مورد راهبردی و اساسی شهر را مد نظر و در اولویت قرار دهند و به عنوان اهداف آینده شورای شهر پیگیری کنند و اگر در شش ماه اول شروع به کار شورای شهر این کار صورت بگیرد نتیجه بهتر است.

ضرورت ترکیب بینابینی برای شورای شهر
دبیر کارگروه مدیریت و برنامه ریزی شهری اتاق فکر خراسان رضوی هم در این زمینه گفت: هر برنامه ای که برای توسعه شهر نوشته می شود باید توسط یک تیم مناسبی چیده و تجهیز شود و در شهر مشهد هم به تیمی با ترکیب بینابینی نیاز است یعنی هم باید تخصص لازم برای فهم وضعیت شهر داشته باشند و هم بتوانند در برابر دخالتهای بی مورد افرادی که می خواهند برای شورای شهر تصمیم بگیرند و اختیار شورای شهر را به دست بگیرند ایستادگی کنند.

مجید لگزیان افزود گفت:پاسخ من در جواب این پرسش که چه کسانی باید در شوراها حضور یابند این است که شوراها باید به دست متخصصانی اداره شود که توان ایستادگی در برابر فشارهای سیاسی را هم داشته باشند که به طور معمول آدمهایی این ویژگی را دارند که خود یک مقدار، سیاسی هستند.

او تاکید کرد: بدین قرار صرف تخصص برای ورود به شورای شهر کافی نیست و باید رویکرد و نگاه سیاسی هم در بین اعضای شورای شهر وجود داشته باشد چون شهرهای کشور ما به خصوص مشهد، هویتی با ویژگی سیاسی دارند.

وی در خصوص ضرورت رویکرد سیاسی در اعضای شورای شهر گفت: در شهر و کشور ما قطب بندی سیاسی و شکاف سیاسی به معنای جامعه شناسانه آن وجود دارد یعنی همان گونه که با شکاف سنت و مدرنیسم مواجهیم با شکاف اصولگرا و اصلاح طلب هم رو به رو هستیم که شکافی سیاسی است و در جامعه ایرانی تثبیت شده است لذا توجه به این شکاف در تصمیم سازی ها مهم است.

او تاکید کرد:اعضای شوراها اگر خیلی هم سیاسی باشند و در عین حال غیر متخصص، شورا کاملا از دستشان خارج می شود و در پایان دوره، خودشان دقیقا کارهای عکس شعارهای اولیه شان را انجام می دهند.
دبیر کارگروه مدیریت و برنامه ریزی شهری اتاق فکر خراسان رضوی گفت:از طرفی باید توجه داشت که صرف درس خواندن هم موجب تخصص نمی شود مثلا اکثریت کاندیداها تحصیلات دانشگاهی از لیسانس تا دکتری دارند اما در موضوع مدیریت شهری کار نکرده ند و با آن چالش نداشته اند و نمی دانند که موضوعات و مشکلات شهری چیست.

لگزیان افزود: متاسفانه هنوز نمی توان گفت که اصلاح طلبان و اصولگرایان رویکردهای خود را در اداره شهرها ارائه کرده اند چون هر دو دسته به سیاستهای نئولیبرال انتقاد می کنند، اما در مقام اجرا همان ها را اجرا می کنند، دم از سیاستهای سوسیالیستی در اداره شهر می زنند اما در عمل ناتوان از اجرای آن هستند و اگر بخواهند این گونه سیاستها را در شهر اجرا کنند کاملا به سمت پوپولیسم گرایش می یابند.

وی گفت:در کل، رویکرد تخصص محور، برای انتخاب اعضای شورای شهر، پایه است اما باید دید که افراد چه رزومه و سابقه اجرایی جدی ای دارند و دیدگاهشان چیست.

او افزود: مردم بدانند که تمام اداره امور شهر هم در دست شورای شهر نیست که همه چیز را از آنها توقع داشته باشیم مثلا هر شهر طرح جامعی دارد که وزارت مسکن تهیه می کند پس سیاستگذاری کالبدی شهر در دست این وزارتخانه است اما شهر، به سیاستگذاری فرهنگی هم نیاز دارد یا مثلا شوراها در اقتصاد شهری هم می توانند تا حدی دخالت کنند اما در ایران نهادهای زیاد هستند و اکثرا با هم تداخل وظایف دارند که گاه سیاست گذاری را با بحران مواجه می کند.

به هر روی مردم پس از چهار دوره انتخاب اعضای شوراهای اسلامی شهرها دانسته اند که رایشان تا چه اندازه می تواند بر کالبد، فضا، محیط و در نتیجه رفتار شهروندان و آینده شان تاثیرگذار باشد.

رای مردم می تواند شهری را شاد و شهری را غمگین کند، می تواند صاحبان سرمایه را فراری و فرصتهای اشتغال را هدر دهد یا صاحبان سرمایه را مشتاق به سرمایه گذاری و افزایش اشتغال کند، می تواند اسراف و ویژه خواری را ترویج کند یا انضباط و قانون مداری را حاکم کند، می تواند روش های علمی و مطالعه شده را در اداره شهر به کارگیرد یا به روشهای سنتی و منسوخ ادامه دهد.

در یک کلام نوشتن رای چند دقیقه بیشتر زمان نمی برد اما سرنوشت حداقل چهار سال آینده شهر را تعیین می کند، پس دقت و مطالعه برای رای دادن به نامزدهای شوراها جزئی از وظایف شهروندی هر شهروند مسئولی محسوب می شود.

انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا و 29 اردیبهشت جاری برگزار می شود.