خاموشی تهران

تاریکی همه شهر را میبلعد و قدم زدن در خیابان های اصلی بعد از نیمه شب بی شباهت نیست به قدم گذاشتن به سرزمین برهوتی که گویا تا چند ساعت قبل هیچ نشانه ای از حیات در آن وجود نداشته است. تصویب مکرر بخشنامه ها و مصوبات شهری تا امروز حیات را به شب های همیشه تاریک پایتخت بازنگردانده، اگرچه هر روز خبرهایی می آید که امشب تهران بیدار خواهد ماند. این تاریکی مستمر و طولانی موجب می شود تا هر روز میزان قابل توجهی فرصت خلاقیت و توسعه بسوزد؛ فرصت هایی که در صورت هم اندیشی چندجانبه و برنامه ریزی موقعیت قابل توجهی خواهد بود برای تغییر در زیست شهری پایتخت.

به گزارش تین‌نیوز به نقل از جهان صنعت، این در حالی است که زیر پوست تاریک شهر تماشای خاموشی خیابان هایی که تا چند ساعت قبل زنده بود و زیست در آن جریان داشت سال هاست عادت پایتختنشینان شده است. آخرین چراغ اداره ها که خاموش می شود، انگار تهران به خواب می رود. مرز بین خواب و بیداری در خیابان های مرکزی ساعت تعطیلی آخرین اداره ای است که کارمندانش راهی می شوند به سمت خانه هایشان. راهی می شوند برای ادامه زندگی. حیات در جایی دیگر ادامه پیدا می کند و مردم می روند و زندگی در خیابان تمام می شود. این خواب عمیق پایتخت اما لحظه بیدار شدن آسیب هایی است که روشنایی روز محل مناسبی برای حیاتشان نبوده است.

رها کردن شهر و سپردن آن به خاموشی و تاریکی اقدام کاهلانه ای است که سال هاست اجرا می شود. این در حالی است که حیات شبانه شهر نه تنها از حجم آسیب های اجتماعی می کاهد بلکه محل مناسبی است برای ایجاد اشتغال و درآمدزایی شهری. „

مصوبه ای که به خواب رفته رهایی شهر بعد از ساعات اداری به معنی از دست دادن چندین ساعت پویایی است که امکان توسعه را فراهم می کرد؛ ساعت هایی که بی توجهی و عدم برنامه ریزی مدیریت شهری موجب هدررفت جدی آن شده است. این عدم توجه در روزهای پایانی سال 97 مورد نقد جدی شورای شهر قرار گرفت و طرحی به منظور «احیای شبهای پایتخت» مطرح شد. براساس این مصوبه، طرح «احیای شبهای پایتخت» باید از ابتدای اردیبهشت اجرایی می شد.

این در حالی است که با گذشت بیش از سه هفته از دومین ماه سال 98 طرح همچنان مسکوت باقی مانده و شب های شهر همچنان تاریک است. نقش آفرینی نیروی انتظامی نیز در این طرح بسیار قابل توجه است. هرچند رییس پلیس پایتخت در گفت و گویی که اسفندماه با ایلنا داشت اعلام کرد شورای شهر یا شهرداری هیچ پیوستی به نیروی انتظامی مبنی بر برقراری و حفظ امنیت زیست شبانه شهر ارائه نکرده اند.

مدیریت شهری اما همچنان معتقد است که در راستای تغییر شرایط شبهای پایتخت گام برمی دارد. گام هایی جدی که البته تا امروز به مقصد نرسیده است. از همین رو زهرا نژادبهرام، رییس کمیته شهرسازی شورای شهر تهران در گفت و گو با«جهان صنعت« از آخرین نشست چندجانبه شورای شهر، شهرداری و نماینده نیروی انتظامی به منظور پیگیری طرح »احیای شبهای پایتخت» خبر می دهد و می گوید: در جلسه ای که چندی پیش از طرف شهرداری برگزار شد، نماینده نیروی انتظامی نیز حضور داشت و از اظهارات مدیران شهری پیرامون حیات شبانه تهران باخبر شد.

شهرداری مسوول احیای شبهای پایتخت این عضو هیات رییسه شورای شهر تهران با اشاره به پیگیری های ابتدایی شورا و مذاکرات الزم پیرامون «زنده نگه داشتن شبهای پایتخت» با نهادهای مرتبط گفت: از بهمن ماه گذشته تاکنون چندین جلسه به منظور پیگیری اجرایی شدن این طرح با نهادهای مسوول انجام شده است. طی این جلسات مذاکراتی نیز با نیروی انتظامی صورت گرفت که بر اساس آن نیروی انتظامی در جریان ضرورت «احیای شبهای پایتخت» قرار گرفت.

وی در ادامه افزود: در مسیر تصویب این طرح، شهرداری پایتخت مسوول امور اجرایی تعیین شد. از همین رو انتظار میرود پیگیری های رسمی در خصوص اطلاع رسانی به نیروی انتظامی و همکاری های بعدی از سوی شهرداری انجام شود. البته در جلسه ای که دو هفته قبل از طرف شهرداری برگزار شد، نماینده نیروی انتظامی نیز حضور داشت. اینکه پیوست امنیتی با حضور نماینده نیروی انتظامی اجرایی می شود یا نه را شهرداری باید مستقیما پیگیری کند. شکی نیست که تامین امنیت از شاخص های مهم این طرح است که در صورت عدم پیگیری خود مشکلات جدی را رقم میزند.

رییس کمیته شهرسازی شورای شهر تهران در خصوص میزان پیشرفت «طرح احیای شبهای پایتخت» تا امروز گفت: فاز اول این طرح قرار بود از یک یا دو روز قبل در پنج نقطه پایتخت آزمایشی اجرایی شود. از آنجایی که اجرای طرح اهمیتی جدی برای شورا دارد، پیگیری اجرای آن به طور مستقیم و جدیتر انجام خواهد شد. „

خواب پایتخت و کابوس شهروندان نژادبهرام، ماهیت شبهای رمضان و جریان زندگی در این شبها را فرصت مناسبی می داند تا بازگشت زندگی به شب های پایتخت با سرعت بیشتری انجام شود. از همین رو است که آغاز این طرح همزمان با ماه رمضان شد. بر اساس اظهارات نژادبهرام انتظار می رود شرایط ماه رمضان موقعیتی مناسب را فراهم کند تا جان دوبارهای به شب های پایتخت دمیده شود.

هرچند تجربه سالهای گذشته نشان دهنده آن است که اگر چه شب های رمضان زندگی در پایتخت دیگر گونه خواهد شد اما بعد از گذشت یک ماه شهر به خواب عمیقی میرود. اما بیم آن میرود که خواب پایتخت، کابوسی شود برای شهروندان. از دیگر نکات قابل توجه درباره روند زیست شبانه پایتخت اما آغاز تغییر سبک زندگی گسترده برای شهروندان است. هرچند نیروی انتظامی اعلام کرد که آغاز زیست شبانه در پایتخت منوط به پیوست امنیتی از سوی پلیس است اما همچنان این سوال مطرح است که آیا خاموشی شهر نیازمند حفظ امنیت نیست؟ خواب شبانه پایتخت خود بستری است تا ناامنی و مشکالت شهری بیش از شرایط عادی بروز کنند. تاریکی خیابان های اصلی پایتخت در بعضی مناطق تبدیل به جولانگاه مخلان امنیت شهری شده است.

از همین روست که تصور می شود زنده نگه داشتن زیست شبانه خود عاملی خواهد بود تا بزهکاری شبانه متوقف شود. حضور نیروی انتظامی و البته فعالیت گروههای کوچک و بزرگ فروشگاه ها و البته حضور عادی شهروندان در سطح شهر شاید عاملی شود تا زخم های کهنه پایتخت ساده تر درمان شوند. در چنین شرایطی انتظار می رود تا مدیران شهری موانع را با سرعت بیشتری از سر راه بردارند و چارهای پیدا شود تا شب های تهران به زندگی بازگردد.

فعالیت مغازه ها تا 3 بامداد از امروز زهرا نژادبهرام، عضو هیاترییسه شورای شهر تهران در گفت و گوی دیگری با ایسنا نیز اعلام کرد: براساس مصوبه شورای شهر، شهرداری تهران باید نسبت به معرفی مکان هایی برای توسعه حیات شبانه در پایتخت اقدام کند. سرانجام پس از رایزنیهای فراوان مقرر شد که در سه محور طرح حیات شبانه اجرایی شود. براساس تصمیمی که با حضور همه دستگاههای دخیل برگزار شد مقرر شد که محور «هفت حوض»، «میدان ولیعصر تا تقاطع خیابان فاطمی» و «میدان قدس تا تجریش» به عنوان اولین محورهای اجرای حیات شبانه معرفی شوند.

در دو منطقه 2 و 20 نیز محورهایی برای اجرای طرح حیات شبانه معرفی شده اند. طبق هماهنگی انجام شده با اصناف مقرر شده افرادی که مایل به شرکت در این طرح هستند، مغازه های خود را باز نگه دارند تا موجب رونق فضای کسب و کار در شب باشند. از ساعت 22 تا سه بامداد طرح حیات شبانه اجرایی خواهد شد.

کابوس هویت زدایی یا رویای توسعه یافتگی گذشته از همه طرح ها و مصوبات شهری آنچه تهران هر روز از دست می دهد هویتی است که روح هر شهری است. هویت پایتخت اما بیش از هر شهر دیگری نمایان است و اهمیتی ویژه دارد. همه شب هایی که از تهران تلاش کرد برای شب زنده داری فقط یکی از با قدمت ترین خیابان های آن به خواب نرفت و شبانه روز بیدار ماند تا خود را شبیه همه «فود استریت»های جذاب کشورهای توسعه یافته نشان دهد.

خیابان سی تیر، همان خیابانی است که حالا چند متر قبل از تماشای حیات پر از دود سیگار و روغن فست فود می شود بوی زنده بودنش را استشمام کرد. نمایش پر زرق و برق این روزها برای قوت بخشیدن به جان شبانه پایتخت گویا فقط در خیابانی اجرایی شد که پیش از این سالها هویت ویژه خود را داشت.

عجیب است حالا که تصمیم به اجرای چنین تصمیمی گرفته شده چرا خیابان های جوانتر اولین گزینه نبودند؟ انتظار میرفت خیابان هایی که کمتر در حافظه تاریخی پایتخت نشینان جان گرفته اند محلی باشند برای ژست های توسعه شهری و قدیمی ترها با جان و هویت خود به حیاتشان ادامه دهند. بیم آن می رود که همه اظهارنظرها نه برای حیات بخشیدن به شب های پایتخت بلکه برای هویت زدایی از همه داشته های تهران باشد.