سیلی قانونگذار به مجری قانون
ترافیکهای سنگین و کلافهکننده یکی از بارزترین مشخصههای شهرهای پرجمعیت یا همان مادرشهرها است. درواقع ترافیک بخشی ناگزیر از زندگی همه شهروندانی است که در کلانشهرها زندگی میکنند.
در گزارش صفحه شهری شماره 287 هفته نامه حمل ونقل منتشر شده 13 بهمن ماه 99 می خوانید: ترافیکهای سنگین و کلافهکننده یکی از بارزترین مشخصههای شهرهای پرجمعیت یا همان مادرشهرها است. درواقع ترافیک بخشی ناگزیر از زندگی همه شهروندانی است که در کلانشهرها زندگی میکنند. مدیران شهری و تصمیمگیرندگان برای مهار این معضل در کلانشهرها و حملونقل عمومی راحتتر ساکنان تدابیری اندیشیدهاند.
خطوط ویژه یا سامانه تندرو ازجمله راهکارها برای مهار و حل مشکل ترافیک و تشویق مردم به استفاده از وسایل حملونقل عمومی در نظر گرفته شده است. اما اخیرا بواسطه تردد غیرمجاز یکی از نمایندگان مجلس از خط ویژه، ابهامات و سؤالات زیادی ازجمله اینکه چه خودروهایی حق تردد در خطوط ویژه را دارند و پلاکشخصیها و شیشهدودیها براساس کدام قانون میتوانند از خطوط ویژه بهرهمند شوند؛ مطرح شده است؟
ترافیک معضلی است که با زندگی شهروندان ساکن کلانشهرها در دنیا عجین شده است. در همین راستا حملونقل عمومی جزء اولویتهای خدمات شهرداری برای مدیران محسوب میشود. خطوط ویژه یا سامانه تندرو ازجمله راهکارها برای مهار و حل مشکل ترافیک در نظر گرفته شده است که در دهه ۸۰ با هدف تسریع و تسهیل تردد شهروندان با نسل جدیدی از اتوبوسها به نام «بی آر تی» در تهران دایر شد. براساس قوانین و مقررات، خطوط ویژه بی آر تی برای تردد اتوبوسها در نظر گرفته شده و خودروهای امدادی نیز فقط در زمان بحران و حوادث میتوانند با شرایط خاصی از این خطوط تردد کنند.
درواقع فلسفه ایجاد خطوط ویژه برای وسایل نقلیه عمومی جهت افزایش سرعت و سهولت حرکت این وسایل در راستای تشویق مردم به استفاده از وسایل حملونقل عمومی است. بااینحال شهروندان در سالهای اخیر شاهد تردد وسایلی بهجز اتوبوسها و خودروهای امدادی در این خطوط ویژه هستند. یعنی درست زمانی که عموم مردم کلافه از ترافیکهای سنگین شهری هستند میبینند که برخی شخصیتها و مسئولان برای فرار از این ترافیک بدون در نظر گرفتن حق عموم، تردد از مسیر اتوبوسهای شهری را حق خود میدانند و اینگونه از حقوق ملت عبور میکنند. مردم شاهد عبور موتورسوارها و تردد انواع خودروهای شخصی شیشهدودی با چراغ و بدون چراغ گردان در خطوط ویژهای هستند که قرار بوده فقط مسیر تردد اتوبوسهای حملونقل عمومی و خودروهای امدادی باشد.
عبور نماینده از قانون
متأسفانه کم نیستند رانندگانی که وقتی از معطلی در ترافیک و ماندن در گرههای ترافیک خسته میشوند، برای فرار از آن از خطوط ویژه برای عبور و مرور استفاده میکنند و مردم و قانون را پشت سر میگذارند؛ بدون توجه به اینکه این خطوط برای چه امری طراحی شدهاند. شاید اگر اتفاق هفته گذشته رخ نمیداد و رسانهای نمیشد هیچکس تابهحال به تردد خودروهای پلاک شخصی معترض نمیشد. بعدازظهر شنبه هفته گذشته ویدئویی در شبکههای اجتماعی پخش شد که در این ویدئو یک نماینده مجلس برای فرار از ترافیک وارد خطوط ویژه اتوبوس میشود و سرباز پلیس راهور مانع از ورود بدون مجوز این خودروی نماینده مجلس میشود که درنهایت نماینده ملت با سیلی حسابی از خجالت این سرباز قانون درمیآید. این کلیپ بهسرعت بواسطه شبکههای اجتماعی خیلی سریع در سراسر کشور پخش شد که با موجی از واکنشها و اعتراضها مواجه شد که چرا یک عده حق ویژه برای خود قائل میشوند و اینگونه از حقوق مردم عبور میکنند. حتی واکنشها بهگونهای بود که بسیاری از معترضان اخراج اصغر عنابستانی، نماینده مجلس را از قانونگذاران خواستار شدند. درواقع «سیلی آقای نماینده بر گوش مجری قانون» مهمترین مطلبی بود که در هفته گذشته در شبکههای مجازی یکهتازی میکرد.
خودروهای پلاک شخصی براساس کدام قانون از خطوط ویژه استفاده میکنند؟
براساس قانون و نیز طبق صحبتهای آذرماه سال جاری سرهنگ داوود قاسمیان، معاون عملیات پلیس راهور ناجا، «خودروهای تشریفات وزارت امور خارجه و ریاست جمهوری در زمان حضور خودروی پیشرو راهور میتوانند از خط ویژه استفاده کنند. همچنین خودروهای دیپلماتهای کشورهای خارجی مقیم در ایران با نصب پرچم کشورشان میتوانند از خط ویژه عبور کنند اما سایر خودروهای متعلق به سفارتخانهها نمیتوانند از خط ویژه عبور کنند. خودروهای مسئولان کشوری و لشکری نیز با اخذ مجوز از پلیس راهور ناجا میتوانند از این خطوط عبور کنند.» البته در سالهای اخیر، مجوز تردد خودروهای پولرسان نیز از این مسیرها صادر شده است؛ بر این اساس، بانک مرکزی میتواند با معرفی خودروهای پولرسان وابسته به بانکها به پلیس راهور ناجا، جواز تردد آنها از این مسیرها را کسب کند.
نمایندگان مجلس مجوز تردد در خطوط ویژه دارند؟
اسفندماه سال ۹۴، سردار سید تیمور حسینی، رئیس پلیس وقت راهور تهران بزرگ گفته بود هیچ مجوزی به هیچیک از نمایندگان مجلس برای تردد در خطوط ویژه داده نشده است. این در حالی است که سه سال بعد، یک نماینده مجلس از وجود نامه محرمانهای خبر داد که در آن از جانب معاونت اجرایی مجلس اعلام شده بود امکان بهرهمندی نمایندگان از مجوز تردد در خطوط ویژه سطح شهر تهران فراهم شده است. احمد علیرضابیگی، نماینده وقت مردم تبریز در ۱۶ آذر سال ۱۳۹۷ از نامهای خبر داد که سربرگ محرمانه داشته و در آن معاونت اجرایی مجلس به نمایندگان خبر داده که میتوانند مجوزی ویژه برای تردد در خطوط ویژه شهر تهران داشته باشند. علیرضابیگی در آن زمان با این موضوع مخالف بود و معتقد بود که عبور از خطوط ویژه عبور از حقوق مردم است.
دو روز بعد یعنی ۱۸ آذر ۹۷ حسین رحیمی، رئیس پلیس پایتخت با تکذیب ارائه درخواست صدور مجوز تردد از خطوط ویژه اعلام کرد که مجوز عبور از خطوط ویژه طبق دستورالعملهایی ارائه میشود. او در آن زمان بهطور خاص در خصوص تردد خودروهای نمایندگان مجلس از خطوط ویژه گفته: «خطوط ویژه برای عبور خودروهای امدادی، پلیس و دستگاههایی است که باید اقدامات خود را با فوریت به مردم ارائه کنند.» بااینحال مرور قوانین نشان میدهد که شخصیتهایی که بر اساس مصوبات شورای امنیت کشور دارای اسکورت و حفاظت هستند، به بهانه حفاظت و سرعت میتوانند از خطوط ویژه استفاده کنند و بدین طریق میبینیم که خطوط ویژه اقتدار خود را از دست داده است. به نظر میرسد که این قانون عواقب زیادی را به همراه خواهد داشت و اینکه مردم بین خود و دیگر مسئولان که قرار است خدمتگزار مردم باشند تبعیض میبینند.
این گزارش را در سایت هفته نامه حمل ونقل بخوانید.