ناوگان حمل‌ ونقل پایتخت روی ریل برقی‌ سازی

به گزارش تین نیوز به نقل از شهر، قرارداد هزار دستگاه اتوبوس دو کابین ۱۸متری گازسوز، هزار دستگاه اتوبوس ۱۲متری برقی، ۱۰ هزار دستگاه ون برقی، ۱۰هزار دستگاه تاکسی برقی و ۱۰۰هزار دستگاه موتورسیکلت برقی منعقد شد. این ها اعدادی بود که علیرضا زاکانی شهردار تهران در راستای ارائه گزارش از سفر به چین با حضور در صحن علنی شورای شهر بیان کرد.

ماجرای قراردادهای جدید حمل و نقل از سفری دور و دراز به سرزمین چین شروع شد. ۲۸ مهرماه ۱۴۰۲ زاکانی به همراه جمعی از مدیران شهری عازم چین شد تا به عنوان نماینده ایران در دهمین دوره اجلاس «کمربند و جاده» حاضر شود، اما این تمام ماجرا نبود. شهردار پایتخت در جریان این سفر مذاکرات و بازدیدهای بسیاری انجام داد که منجر به بستن تعدادی قرارداد و تفاهمنامه شد. در نهایت علیرضا زاکانی، شهردار پایتخت با خبرهای خوش در صحن علنی شورا حاضر تا گزارش سفر خود را به نمایندگان مردم در پارلمان شهری بدهد. شهردار پایتخت در ابتدای صحبت هایش با تأکید بر اینکه درباره موضوعات حمل و نقلی و زیست محیطی اقدامات عملیاتی صورت گرفته است، می گوید: بزرگ ترین دستاوردهای این سفر، در حوزه اقتصادی و حمل و نقل است. در این سفر پنج قرارداد به ارزش یک میلیارد و ۴۰ میلیون دلار منعقد شده است.

زاکانی به موضوعات این پنج قرارداد اشاره می کند و می گوید: قرارداد هزار دستگاه اتوبوس دو کابین ۱۸ متری گازسوز، هزار دستگاه اتوبوس ۱۲ متری برقی، ۱۰ هزار دستگاه ون برقی، ۱۰ هزار دستگاه تاکسی برقی و ۱۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت برقی منعقد شد.

در خصوص تأمین منابع مالی این قراردادها هم محسن هرمزی، معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران چنین توضیح می دهد: قرارداد تأمین منابع مالی بین شهرداری، بانک شهر و طرف چینی امضا شده است؛ اکنون به دنبال دریافت پیشنهادات فنی از شرکت های داخلی و چینی برای انتقال تکنولوژی برقی سازی آن ها هستیم که فکر می کنم در چند روز آینده تعیین تکلیف شود.

کاهش آلودگی هوا ماحصل برقی سازی ناوگان حمل و نقل

رویکرد مدیریت ششم شهری از ابتدای این دوره تاکنون توسعه حمل و نقل عمومی به ویژه حمل و نقل برقی بود. پر واضح است که با ورود وسایل نقلیه برقی به پایتخت تا حد زیادی از قدرت مانور آلاینده ها در هوای تهران کاسته خواهد شد.

سیدمحمدمهدی میرزایی قمی، مدیر عامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران در خصوص تأثیر برقی سازی ناوگان حمل و نقل در کاهش آلودگی هوا با اشاره به گزارشات آژانس بین المللی انرژی می گوید: هم اکنون، ۲۶ میلیون خودروی برقی در دنیا در حال تردد است. ۷/۲ میلیون ایستگاه شارژ برقی نیز در نقاط مختلف دنیا موجود است؛ این گزارش، رشد خودروهای برقی را ۲۶ درصد نسبت به سال گذشته و ۵۵ درصد رشد ایستگاه های شارژ را نشان می دهد. علت اینکه دنیا به سراغ «برقی سازی ناوگان» رفته، کاهش آلودگی هواست، چراکه این روش یکی از اصولی ترین راهکارهای کاهش آلاینده هاست. حالا ۱۰ سال است که موضوع برقی سازی در کشور مطرح شده است، اما به جایی نرسیده است. نباید تصور کرد برقی سازی اگر در اشل کوچک اجرایی شود، اثری نخواهد داشت.

میرزایی قمی به تأثیر سفر شهردار تهران به پکن در حوزه برقی سازی پایتخت اشاره می کند و می گوید: سفر شهردار تهران که با رویکرد انعقاد قراردادهای حمل و نقلی صورت گرفته است، در یکی از اهداف خود برقی سازی حمل و نقل شهری پایتخت را مدنظر قرار داده و نتایج عملیاتی آن می تواند باعث کاهش قابل ملاحظه آلودگی هوای تهران شود. با برقی سازی ناوگان در هرکدام از شاخه های حمل و نقلی (اتوبوس، تاکسی و موتورسیکلت) می توان به کاهش تولید آلاینده ها تا ۸۰ درصد امیدوار بود.

صرفه جویی در منابع دستاورد برقی سازی ناوگان حمل و نقل

تنها فایده برقی سازی ناوگان حمل و نقل هوای پاک نیست، بلکه در کنار کمک به برطرف کردن معضل آلودگی هوا به صرفه جویی در مصرف منابع هم کمک خواهد کرد. برای مثال با جایگزینی هر دستگاه تاکسی بنزینی فرسوده با تاکسی برقی، حدود ۷هزار لیتر و با جایگزینی هر دستگاه تاکسی دوگانه سوز فرسوده با تاکسی برقی، حدود ۲هزار لیتر در مصرف سالانه بنزین صرفه جویی می شود.

میرزایی قمی در مورد صرفه جویی حاصل از برقی سازی ناوگان تأکید می کند: جایگزینی هر دستگاه تاکسی بنزینی فرسوده با تاکسی برقی بر اساس نرخ روز دلار آزاد معادل ۲۴۶ میلیون تومان در سال و هر دستگاه تاکسی دوگانه سوز فرسوده با تاکسی برقی، معادل ۷۰ میلیون تومان صرفه جویی در مصرف سوخت را به دنبال دارد. به این ترتیب در طول ۱۲ سال عمر مفید هر دستگاه تاکسی فرسوده بنزینی که به تاکسی برقی تبدیل می شود، نزدیک به ۳ میلیارد تومان و هر دستگاه تاکسی فرسوده دوگانه سوز که به تاکسی برقی تبدیل می شود، ۸۴۰ میلیون تومان صرفه جویی می شود.

کاهش مصرف سوخت های فسیلی

از دیگر فواید برقی سازی ناوگان حمل و نقل عمومی در صورت تغییر انرژی مورد استفاده در سیستم حمل ونقل شهری و با توسعه خودرو، موتورسیکلت و لوکوموتیوهای برقی در کشور، علاوه بر کاهش آلاینده ها و بار هزینه های یارانه ای، زمینه صادرات سوخت، ایجاد اشتغال و ارزآوری را برای کشور هم فراهم خواهد کرد.

یکی از راه حل هایی که می تواند مصرف سوخت فسیلی را در سیستم‎های حمل ونقل کاهش دهد، استفاده از حمل ونقل برقی است. برق به عنوان منبعی پاک که قابل ذخیره سازی نیست، علاوه بر اینکه سلامت محیط زیست را تأمین می کند، مصرف سوخت های فسیلی را نیز کاهش می دهد.

آنچه مسلم است عزم شهرداری تهران و دولت بر برقی سازی حمل ونقل عمومی در پایتخت است. کلانشهر تهران با توجه به شرایط خاص آب و هوایی که نیمه دوم هر سال تجربه می کند، نیازمند حرکت به سوی وسایل نقلیه پاک است و این امر در این دوره از مدیریت به طور جد پیگیری می شود.

استفاده از تجربیات کشورها در کنترل معضل آلودگی هوا

عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران توضیحاتی درباره آخرین عملکرد شهرداری تهران درباره آلودگی هوا در آستانه فصل سرد سال ارائه کرد و درباره راهکار شهرداری تهران برای کنترل و حل این معضل گفت: «در این راستا باید به تجربیات کشورهایی که در کنترل معضل آلودگی هوا اثرگذار بودند مراجعه کنیم. مثلاً شهری مانند پکن که از بزرگ ترین پایتخت های دنیاست در اواخر دهه ۹۰ میلادی یکی از آلوده ترین شهرهای جهان محسوب می شد، اما با ورود به هزاره جدید و اتخاذ تدابیری امروزه با وجود اینکه جمعیت بسیار بیشتری از تهران دارد، کیفیت هوای مناسب تری دارد.»

او با بیان اینکه بررسی آخرین اقدامات این شهر نشان از این دارد که کنترل میزان انتشار آلاینده ها از نیروگاه های تولید برق، ارتقای کیفیت سوخت و برقی سازی ناوگان از مهم ترین اقداماتی بوده که چینی ها توانستند به واسطه آن میزان آلودگی هوا را کنترل کنند، اظهار کرد: «البته در این راستا بدیهی است که حرکت به سمت برقی سازی کار بسیار دشواری است. مهم ترین نکته و معضل در این راه تأمین زیرساخت های لازم برای برقی سازی است. حتی اگر ما ناوگان حمل و نقل عمومی خود را برقی کنیم، اما زیرساخت های مناسب برای شارژ آن ها در سطح شهر نداشته باشیم، راه به جایی نخواهیم برد. در همین راستا و در تفاهم با وزارت صمت و همکاری با مجموعه مپنا، شهرداری تهران از همین امسال ساخت و توزیع ایستگاه های شارژ وسایل نقلیه و موتورهای برقی را در نقاط مختلف شهر راه اندازی کرده است.

آلودگی تهران، پاک می شود؟

محمدخانی با اشاره به اینکه در تابستان سال جاری ۱۵ ایستگاه شارژ برقی با ۷۵ نازل در سطح پایتخت نصب و راه اندازی شد، خاطر نشان کرد: «تا پایان سال ۱۴۰۲ طبق وعده وزارت صمت این عدد به هزارو ۵۰۰ شارژر در نقاط مختلف شهر افزایش پیدا خواهد کرد. همچنین شهرداری تهران در تفاهمی با وزارت صمت به دنبال برقی سازی ناوگان عمومی پایتخت است و در این راستا با تفاهمنامه ای که به امضای وزیر صمت و شهردار تهران رسیده است، موضوع برقی سازی ۴۰۰ هزار دستگاه موتورسیکلت کار شهر تهران، ۴ هزار اتوبوس و ۳۰ هزار ون در دستور کار قرار گرفته است».

رئیس مرکز ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران ادامه داد: «در راستای عمل به این تفاهم، در سفر اخیر تیم مدیریت شهری به چین رایزنی های مناسبی با شرکای چینی برای تأمین و واردات ۱۰ هزار دستگاه ون برقی، هزار دستگاه اتوبوس تک کابین ۱۲ متری برقی، هزار دستگاه اتوبوس دوکابین ۱۸ متری گازسوز، ۱۰ هزار تاکسی برقی و ۱۰۰ هزار موتورسیکلت برقی صورت گرفت.»

او با بیان اینکه محل تأمین اعتبار مناسب ویژه تهیه نقدینگی برای خرید ناوگان برقی از محل منابع شهرداری تهران و عمدتاً به صورت غیرنقد انجام خواهد شد، تأکید کرد: «البته این موضوع فعلاً در حد تفاهم است و قرار است جزئیات فنی آن در سفر روزهای آتی شرکای چینی به تهران نهایی و به اطلاع شهروندان رسانده شود.»

محمدخانی در پایان خاطر نشان کرد: «امیدواریم با تلاشی که مدیریت شهری و دولت محترم در راستای گسترش زیرساخت های برقی در سطح شهر انجام می دهند، شاهد کنترل منابع آلاینده، کاهش آلودگی هوا و حرکت به سوی شهری پاک و هوشمند باشیم.»