مالیات ستانی برای شفافیت اقتصادی
در گفت وگویی با مهدی پور قاضی رییس کمیسیون صنعت اتاق تهران: نبود شفافیت اقتصادی زمانی به وجود میآید که فعالیت اقتصادی یک بنگاه و بنیاد بدون پرداخت مالیات صورت میگیرد و بنگاه دیگری با شرایط یکسان ملزم به پرداخت مالیات است.
به گزارش روزنامه آرمان، در ادامه این گفت وگو می خوانیم: مالیات به عنوان یکی از مهمترین منابع درآمدی دولت، نقش مهمی در تامین هزینههای دولت و به ویژه قطع وابستگی بودجه جاری کشور به درآمدهای نفتی و رسیدن به استقلال اقتصادی دارد و طرح جامع مالیاتی به عنوان کلیدیترین محور اصلاح نظام مالیاتی مطرح است. مالیات بر ارزش افزوده، شفافیت اقتصادی را به دنبال دارد و با توجه به اینکه مالیات برخی نهادها و شرکتها و موسسات وابسته به آن شامل مالیاتهای تکلیفی و مالیات بر ارزش افزوده نمیشود، در برنامه ششم توسعه معافیت آنها لغو شده است.
مهدی پور قاضی، رئیس کمیسیون صنعت اتاق تهران در گفتوگو با «آرمان» میگوید:«نبود شفافیت اقتصادی زمانی به وجود میآید که فعالیت اقتصادی یک بنگاه و بنیاد بدون پرداخت مالیات صورت میگیرد و بنگاه دیگری با شرایط یکسان ملزم به پرداخت مالیات است. »
با توجه به اینکه در سالهای اخیر بنیادها و برخی نهادهای خاص از پرداخت مالیات معاف بودند و طبق آمارهای اعلام شده، این سازمانها تنها 10درصد مالیات خود را پرداخت کردند و حتی اسم آنها از گزارش دهی مالیات حذف شده است، به نظر شما اخذ مالیات از این نهادها چه ضرورتی دارد؟
به نظر من سازمانهایی که فعالیت اقتصادی دارند، باید در شرایط مساوی در بازار رقابت کنند. این عادلانه نیست که سازمانی با داشتن فعالیت اقتصادی ملزم به پرداخت مالیات باشد، اما سازمان دیگری از این شرایط معاف باشد. این تبعیضها باید برداشته شوند. درحال حاضر برخی نهادها با وجود فعالیت اقتصادی مانند خرید و فروش ملک، واردات و صادرات یا سرمایهگذاری در مکانهای مختلف از پرداخت مالیات معاف هستند، در حالی که این شرایط منصفانه و عادلانه نیست.
اگر قانون پرداخت مالیات برای همه یکسان باشد، در این صورت شرایط رقابتی هم بهتر میشود و هم فشار مالیاتی از روی برخی بنگاههای خصوصی برداشته میشود. پرداخت نکردن مالیات توسط این نهادها میتواند به میزان بسیار زیادی تامین بودجه کشور را با نقص رو به رو کند.
با توجه به اینکه درآمد کشور تنها با نفت و مالیات تامین میشود، در صورتی که این سازمانها مالیات خود را پرداخت نکنند، درآمد کشور هم کاهش پیدا میکند و باعث میشود دولت که بودجه مشخص شدهای دارد، برای رسیدن به اهداف خود به مشکل بخورد. اگر دولت بخواهد برای افزایش درآمدهای خود از کسانی که مالیات میپردازند، مالیات بیشتری دریافت کند، کار معقول و عادلانهای نیست.
اگر همه سازمانها در پرداخت مالیات مشارکت داشته باشند، کمک بزرگی به دولت در راستای رسیدن به اهداف، بودجههای عمرانی و. . . میشود. مسالهای که از بودجه دولت مهمتر است، ایجاد شرایط رقابتی در بازار است که دولت باید به آن توجه بسیاری داشته باشد. در صورت عادلانه بودن پرداخت مالیاتها شرایط رقابتی بهتری در بازار برقرار میشود، در غیر این صورت نمیتوان انتظار وجود بازار رقابتی و استفاده از مزایای آن را داشت.
اخذ مالیات از برخی نهادها و سازمانها چه میزان در تحقق شفافیت اقتصادی تاثیر گذار است؟
اخذ مالیات یکی از بخشهای تعیینکننده شفافیت اقتصادی هر دولت است. نبود شفافیت اقتصادی زمانی رخ میدهد که فعالیت اقتصادی یک بنگاه و بنیاد بدون پرداخت مالیات صورت میگیرد و بنگاه دیگری با شرایط یکسان ملزم به پرداخت مالیات میشود. شفافیت اقتصادی تاثیر بسیار زیادی در ایجاد علاقه سرمایهگذار به سرمایهگذاری دارد. وقتی یک بنگاه شبه دولتی فعالیت اقتصادی خاصی تحت پوشش یا زیر نظر بنیاد انجام میدهد، ولی مالیات پرداخت نمیکند، نمیتوان انتظار داشت سرمایهگذار جدیدی وارد آن حوزه شود. دولت میتواند با شفاقیت اقتصادی فضای قانونمند و رقابتی منصفانه را برای انجام انواع فعالیتهای اقتصادی شهروندان و امنیت سرمایهگذاری آنها تضمین کند.
همکاری قوه قضائیه با دولت در حوزه مسائل اقتصادی تا چه میزان اهمیت دارد ؟
حضور قوه قضائیه در حوزه مسائل اقتصادی نقش بسیار موثری دارد. تعداد بسیار بالایی چک برگشتی وجود دارد که تاکنون وجود این همه چک برگشتی در بازار بی سابقه بوده است. همچنین باید به این میزان بدهی پرداخت نشده اشاره کرد که هیچسندی هم برای پیگیری آنها وجود ندارد. برخی از دستگاههای دولتی و شبهدولتی از اینکه مالیات بدهند یا خودشان را متعهد به پرداخت بدهیهای خود کنند، خودداری میکنند و تامینکنندگان مالی خود را در فشار قرار میدهند و کار را برای آنها سخت میکنند. در بسیاری از موارد افراد نمیتوانند اقساط بدهیهای بانکی خود را پرداخت کنند که باعث ممنوع الخروج شدن آنها میشود و حتی بسیاری از ضامنان مالی آنها به زندان افتاده یا ورشکست میشوند.
تمام این موارد به این دلیل است که متاسفانه درحال حاضر شرایطی فراهم نشده که این مشکلات وجود نداشته باشد. سازمانها و بنیادها به منظور مالیات ستانی عادلانه و به نفع اقتصاد کشور و رسیدن به شفافیت باید مالیات خود را پرداخت کنند و مجلس باید بر پرداخت آن نظارت داشته باشد و دولت هم به عنوان مجری اجراکننده قانون مالیات است.