◄ مزیت اجرای قطار شهری در کشور

به موازات رشد جمعیت و توسعه مناطق و محدوده‌های شهری، با مشکل‌ساز شدن سفرها با وسیله شخصی، مناطق شهری با عوارضی چون کاهش سهولت دسترسی، طولانی شدن زمان سفر، آلودگی هوا، استهلاک وسایل نقلبه و معابر، شلوغی و... مواجه می‌شوند. از این رو کاربرد سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. با درنظر گرفتن عوارض ذکر شده و لزوم سهولت در دسترسی و بهره‌مندی از وسایل نقلیه مناسب، مفید و ایمن برای تردد درون و بین‌شهری، استفاده از حمل‌ونقل همگانی سریع، کارا و پرظرفیت ضروری است.

در کلان‌شهرهای کشور ساختار سیستم و شبکه حمل‌ونقل هر شهر، سقف مشخصی را برای تردد انواع شیوه‌های سفر به خصوص در محدوده مرکزی شهر در یک محدوده زمانی فراهم می‌کند. افزایش حجم استفاده‌کنندگان از تسهیلات در آن محدوده زمانی مازاد برظرفیت، موجب بروز پیامدهایی همچون افزایش زمان‌های تاخیر، عملکرد نامناسب و عدم کارآیی وسایل نقلیه، افزایش تصادفات و تخلفات، آلودگی صوتی و هوا می‌شود.  پیامدهای ذکر شده سالانه میلیاردها تومان خسارات مالی و جانی نصیب شهروندان می‌کند. ناگزیر باید همچون شهرهای بزرگ و پرجمعیت جهان، به راه‌آهن شهری که سرعت و کارایی خود را در تجربه نشان داده است، متوسل شد. البته در بررسی منافع اجرای قطار شهری باید منافع اقتصادی و فرهنگی را نیز مورد نظر قرار داد.

تجربیات سیستم حمل‌ونقل ریلی شهر تهران به عنوان یک نمونه در حال بهره برداری‌، درخور بررسی است. 

در ذکر منافع ایجاد قطار شهری به گفته مسئولان، احداث مترو در تهران مزایای فراوانی در زندگی روزمره شهروندان به جای گذاشته است که عبارتند از:

• افزایش سرعت جابه‌جایی و تردد ایمن
• جلوگیری از تراکم ترافیک
• صرفه‌جویی در مصرف سوخت
• کاهش آلودگی هوا
• کاهش میزان تصادفات
• کمک به رشد اقتصادی و توسعه پایدار شهر
• کاهش تنش‌ها واسترس‌های ناشی از ترافیک
• افزایش امکان جابه‌جایی مردم و در نتیجه امکان دستیابی به نقاط دور افتاده شهری
• توجه به مسائل زیست محیطی باکاستن آلودگی حمل‌ونقل
• حذف هزینه‌های اضافی جهت تعریض معابر
• امکان استفاده از ایستگاه‌ها وتونل‌های مترو به عنوان پناهگاه در مواقع اضطراری (پدافندغیرعامل)
•  گسترش فرهنگ نظم و ارزش‌شناسی وقت در زندگی روزمره شهروندان

* کارشناس مرکز کنترل و فرمان متروی تهران