کرونا، غول‌های سیاه جاده‌های کردستان را شکست داد
کمتر ماهی در سال بود که واژگونی تانکر حامل مواد سوختی در جاده‌های کردستان اتفاق نیافتد ولی حالا بیش از ۲ ماه است با آمدن بیماری کرونا، دیگر خبری از واژگونی غول‌های سیاه در جاده‌های این استان نیست.
کمتر ماهی در سال بود که واژگونی تانکر حامل مواد سوختی در جاده‌های کردستان اتفاق نیافتد ولی حالا بیش از ۲ ماه است با آمدن بیماری کرونا، دیگر خبری از واژگونی غول‌های سیاه در جاده‌های این استان نیست.
کرونا که آمد اگر چه زندگی انسان‌ها سخت تر شد ولی زمین و محیط زیست نفس راحتی کشیدند به گونه‌ای که میزان تولید گازهای گلخانه‌ای براساس بررسی‌های انجام شده کاهش چشمگیری در دنیا پیدا کرده است.
ویدئوهایی از حضور حیوانات در داخل شهرهایی که مردمانش قرنطینه هستند دست بدست می‌شود تا به همگان این پیام را برساند که زمین تنها متعلق به انسان‌ها نیست و دیگر موجودات هم حق زندگی در آن دارند.
کرونا اگر چه جان‌های عزیزی را گرفت و خانواده‌های زیادی را داغدار کرد ولی با این وجود شیوع آن جنبه‌های مثبت ناخواسته‌ای هم به همراه داشت که نمونه آن بهبود وضعیت بخش‌هایی از محیط زیست است.
کاهش آلودگی ناشی از تولید کارخانه‌های صنعتی بزرگ و ترافیک‌های شهری از جمله پیامدهای مثبت شیوع کرونا به شمار می‌رود علاوه بر این در کردستان اتفاق خوشایند دیگری برای محیط زیست افتاد آن هم عدم واژگونی تانکرهای حامل مواد سوختی در جاده‌های ارتباطی است.
از اسفند سال گذشته تاکنون هیچ موردی از واژگونی تانکرهای حامل مواد سوختی که به غول‌های سیاه شهرت یافتند، در جاده‌های کردستان اتفاق نیافتاده است.
کاهش ۶۲ درصدی واژگونی تانکرهای سوخت در کردستان
معاون نظارت و پایش اداره‌کل حفاظت محیط زیست کردستان اظهار داشت: سال ۹۷، ۲۹ مورد واژگونی تانکرهای سوخت در جاده‌های استان داشتیم ولی این تعداد در سال ۹۸ به ۱۸ مورد کاهش پیدا کرد.
اقبال حمیدی با اشاره به اینکه بیشترین واژگونی تانکرهای حامل مواد سوختی در ماه‌های اول و آخر سال اتفاق می‌افتد، افزود: در اسفند سال ۹۸ هیچ مورد واژگونی تانکر سوخت در استان نداشتیم و همین باعث کاهش چشمگیر آمار این نوع حادثه شده است.
وی اضافه کرد: از زمان شیوع ویروس کرونا (اوایل اسفند سال ۹۸) تاکنون هیچ واژگونی تانکر سوختی در جاده‌های استان روی نداده و این خبر خوشایندی برای محیط زیست منطقه است.
معاون نظارت و پایش اداره‌کل حفاظت محیط زیست کردستان یادآور شد: علاوه بر شیوع کرونا، تعریض جاده‌ها، زیرسازی و اصلاح پیچ‌های خطرناک و نقل و انتقال مواد نفتی ایران به عراق توسط رانندگان ایرانی آشنا به جاده‌های استان هم در کاهش آمار واژگونی تاثیرگذار بوده است.
۲۷ تا ۲۸ هزار لیتر سوخت با واژگونی هر تانکر در جاده‌ها، اراضی و در نتیجه منابع آب زیرزمینی و رودخانه‌های استان ریخته می‌شد و حال ۲ ماه است که آب، خاک و هوای کردستان از وجود این آلودگی در امان هستند.
از زمان شیوع این بیماری تاکنون به غیر از سه، چهار روز، صادرات و واردات کالا از مرز باشماق مریوان به روال گذشته انجام شده حتی در این مدت حجم کاری در این مرز بدلیل تعطیلی دیگر مرزهای کشور و استان با عراق افزایش پیدا کرده است.
تردد خودروهای شخصی اگر چه در این ایام بویژه در زمان اجرای طرح فاصله‌گذاری اجتماعی در جاده سنندج - مریوان کاهش یافت ولی تردد کامیون‌ها در این مدت روند افزایشی داشته است.
کرونا موجب کاهش مصرف و صادرات سوخت شد
مدیرکل گمرک باشماق مریوان هم اظهار داشت: یکی از عوامل عدم واژگونی تانکرهای حامل مواد سوختی در جاده‌های استان بویژه محور سنندج - مریوان ممنوعیت و محدودیت تردد تانکرهای لخاطر شیوع ویروس کرونا مربوط می‌شود.
فرید حق‌پناه اضافه کرد: با توجه به اینکه تنها راهکار مقابله با این بیماری ماندن در خانه بود و کشور عراق هم در این راستا سختگیری‌های زیادی را اعمال کرد در نتیجه میزان نیاز آنها به سوخت در ناوگان حمل و نقل و واحدهای تولیدی کاهش یافت.
وی با اشاره به اینکه تانکرهایی که از ایران به سمت عراق می‌روند حامل بنزین و گازوئیل هستند، افزود: با کاهش تقاضا از سوی کشور عراق بویژه اقلیم کردستان، صادرات سوخت هم به نسبت کاهش پیدا کرد و همین تاثیر بسزایی در تردد این تانکرها در جاده‌های استان داشت.
مدیرکل گمرک باشماق مریوان یادآور شد: در این ایام صادرات و واردات کالا و تردد کامیون‌ها در باشماق نه تنها کاهش نیافت بلکه افزایش هم پیدا کرد به گونه‌ای که روز گذشته سوم اردیبهشت، صف ۱۵ کیلومتری از کامیون در این مرز تشکیل شده بود.
کرونا و پایان توپ بازی در زمین برخی از سازمان‌ها
هر زمان تانکری واژگون می‌شد بحث پاکسازی سوخت سرازیر شده آن برای جلوگیری از نفوذ آن در منابع خاکی و آبی پیش می‌آمد و آنگاه با هر ارگان مرتبطی تماس می‌گرفتیم توپ را به زمین سازمان دیگری می‌فرستاد و اینگونه مشکل واژگونی و پاکسازی همیشه به قوت خود باقی بود.
محموله‌های نفتی داخلی که از جاده‌های استان جابجا می‌شوند تحت پیمان شرکت نفت هستند و این شرکت متولی پیگیری و پاکسازی سوخت تانکرهای واژگون شده، است.
نظارت بر تردد محموله‌های نفتی ترانزیتی هم در حوزه کاری راهداری است و پاکسازی نهایی هم بر عهده شرکت حمل و نقل مربوطه است بیشتر مواقع هم زمان زیادی بین واژگونی تانکر تا اطلاع به شرکت و اقدام آنها طول می‌کشید.
اداره‌کل حفاظت محیط زیست کردستان هم در چنین شرایطی اقدام به شکایت از این شرکت‌ها از مراجع قضایی می‌کرد تا خسارت دریافت کند و بی‌شک دریافت خسارت که عمدتا مالی است، هیچ‌گاه منابع آب، خاک و هوای استان را پاک نمی‌کند.
امید می‌رود در دوران پساکرونا دیگر شاهد واژگونی تانکرهای سوخت در جاده‌های استان و تردد آنها در مسیرهایی که فقط روی کاغذ ممنوعه اعلام شدند، نباشیم تا زمین‌های این منطقه از عدم نشت محموله‌های سوخت که عمده آنها هم مازوت است، نفس راحتی بکشد.
زنگ خطر تردد تانکرهای حامل مواد سوختی در جاده‌های کردستان اسفند سال ۸۱ با واژگون شدن تانکر حامل مواد شیمیایی در محوطه سد قشلاق سنندج که منبع تامین کننده آب شرب حدود ۴۵۰ هزار نفر جمعیت این شهر است، به صدا درآمد.
یکی از تلخ‌ترین و دردناک‌ترین حوادث مربوط به تانکرهای سوخت در بیستم تیرماه سال ۹۷ روی داد که در اثر برخورد تانکر سوخت با اتوبوس مسافربری در کمربندی دکتر حسینی سنندج ۱۱ نفر جان خود را از دست دادند.
