آیا تغییرات اقلیمی باعث افزایش زلزله می شود؟
اگرچه تغییرات اقلیمی مستقیماً باعث وقوع زلزله نمی شود، اما تحقیقات جدید از دانشگاه میامی نشان می دهند که این پدیده می تواند بر فرآیندهای زمین شناسی تأثیر گذاشته و در شرایط خاص، احتمال رخداد زمین لرزه را افزایش دهد.
اگرچه تغییرات اقلیمی مستقیماً باعث وقوع زلزله نمی شود، اما تحقیقات جدید از دانشگاه میامی نشان می دهند که این پدیده می تواند بر فرآیندهای زمین شناسی تأثیر گذاشته و در شرایط خاص، احتمال رخداد زمین لرزه را افزایش دهد.
به گزارش تین نیوز به نقل از تسنیم، در سال های اخیر، تغییرات اقلیمی به عنوان یکی از چالش های اصلی قرن بیست ویکم مورد توجه جهانیان قرار گرفته است. از افزایش دما و ذوب یخ های قطبی گرفته تا خشکسالی های گسترده و سیلاب های شدید، تأثیرات این پدیده بر محیط زیست و زندگی انسان ها مشهود و انکارناپذیر شده است. اما در میان این پیامدهای شناخته شده، موضوعی کمتر مورد بحث قرار گرفته و آن، تأثیر بالقوه تغییرات اقلیمی بر فعالیت های زمین شناسی نظیر زلزله هاست.
آیا واقعاً گرمایش زمین می تواند احتمال وقوع زلزله ها را افزایش دهد؟ چه ارتباطی میان ذوب یخ ها، افزایش سطح آب دریاها، بارندگی های شدید و حرکت صفحات زمین وجود دارد؟
اگرچه تغییرات اقلیمی مستقیماً باعث وقوع زلزله نمی شود، اما تحقیقات جدید از دانشگاه میامی نشان می دهند که این پدیده می تواند بر فرآیندهای زمین شناسی تأثیر گذاشته و در شرایط خاص، احتمال رخداد زمین لرزه را افزایش دهد.
مکانیسم های تأثیر تغییرات اقلیمی بر فعالیت های لرزه ای
1. ذوب یخچال های طبیعی و بازگشت ایزواستاتیک
با ذوب شدن یخچال ها، فشار وزن آن ها از روی پوسته زمین برداشته می شود. این فرایند باعث بازگشت ایزواستاتیک (بالا آمدن تدریجی زمین) می شود که می تواند تنش ها در امتداد گسل ها را تغییر دهد و احتمال وقوع زلزله را افزایش دهد.
2. افزایش سطح آب دریاها
افزایش سطح آب دریاها منجر به وارد شدن فشار بیشتر بر صفحات تکتونیکی کف اقیانوس می شود. این فشار اضافی می تواند ثبات گسل ها را تغییر داده و منجر به زمین لرزه شود.
3. بارندگی های شدید و ذوب ناگهانی برف
بارش های شدید یا ذوب سریع برف می تواند به عمق زمین نفوذ کند و فشار در منافذ خاک و سنگ را افزایش دهد. این موضوع می تواند اصطکاک بین صفحات گسلی را کاهش داده و گسل ها را مستعد لغزش کند.
4. ذوب شدن پرمافراست (یخ های دائمی)
در مناطق قطبی، ذوب شدن یخ های دائمی می تواند زمین را ناپایدار کرده، رانش زمین ایجاد کند و فشار جدیدی به گسل های مجاور وارد کند که ممکن است به زلزله منجر شود.
سونامی عظیم در گرینلند
در سپتامبر 2023، یک رانش زمین عظیم در گرینلند که ناشی از ذوب یخچال ها بود، باعث ایجاد یک سونامی بسیار قدرتمند شد. این حادثه به قدری شدید بود که امواج لرزه ای حاصل از آن به سراسر زمین رسید و باعث شد کره زمین به مدت 9 روز به صورت خفیف بلرزد. این رخداد، قدرت پنهان پدیده های زمین شناسی ناشی از تغییرات اقلیمی را به خوبی نشان داد.
دیدگاه علمی
دانشمندان تأکید می کنند که اگرچه تغییرات اقلیمی می تواند بر عواملی که به زلزله می انجامند تأثیرگذار باشد، اما عامل اصلی زلزله همچنان حرکات تکتونیکی زمین است. با این حال، تغییرات اقلیمی می تواند در مناطقی که به طور طبیعی مستعد فعالیت های لرزه ای هستند، نقش کاتالیزور یا تشدیدکننده داشته باشد.
محققان می گویند: این اطلاعات نقش حیاتی در درک اثرات چندوجهی تغییرات اقلیمی دارند و نشان می دهند که باید ملاحظات زمین شناسی نیز در برنامه ریزی های تاب آوری اقلیمی گنجانده شوند.
