تشریح تلاش‌های مرکز تحقیقات در تدوین ویرایش جدید مقررات ملی و کنترل ساختمان

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ضمن تشریح تلاش‌های آن مرکز در تدوین ویرایش جدید مقررات ملی وکنترل ساختمان از واکاوری عدم‌اقبال مقررات ملی در ساخت و ساز به دستور وزیر راه و شهرسازی خبر داد و بر بهره‌مندی از تمامی مباحث مقررات ملی در ویرایش جدید، تاکید کرد.

محمد شکرچی‌زاده رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در حاشیه مراسم امضای تفاهم‌نامه همکاری آن مرکز با سازمان ملی استاندارد در گفتگو با خبرنگاران، گفت: تفاهم‌نامه همکاری مرکز با سازمان ملی استاندارد ایران به نتایج قابل‌توجهی خواهد انجامید. زیرا از یک‌سو مرکز تحقیقات، آزمایشگاه‌های مناسبی دارد و پژوهش‌های مناسبی را انجام می‌دهد و در عین‌حال، سازمان ملی استاندارد ایران با توجه به شان حاکمیتی که دارد می‌تواند گواهینامه‌های مناسبی را برای نهادینه کردن استاندارد در فعالیت‌هایی که در مرکز انجام می‌شود، اختصاص دهد.

شکرچی‌زاده با اشاره به اینکه در مرکز، تحقیقات مناسبی در موضوعاتی همچون آکوستیک، انرژی، ‌ آتش و تاسیسات در حال انجام است، افزود: تفاهم‌نامه همکاری مرکز با سازمان ملی استاندارد ایران این زمینه را فراهم می‌کند تا سازمان ملی استاندارد ایران زمانیکه محصولات ساختمانی و همچنین حمل و نقل نیاز به آزمایش دارند بتواند از امکانات مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی استفاده کند.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: این همراهی علاوه بر آن برای تدوین استانداردهای جدید و ویرایش استانداردهای موجود نیز تاثیرگذار خواهد بود. ما بیش از 50 عضو هیات علمی در مرکز داریم و درعین حال متخصصان بسیاری از دانشگاه های مختلف با مرکز در حال همکاری هستند و همراهی سازمان ملی استاندارد ایران با مرکز می‌تواند کمک موثری برای تدوین و ویرایش استانداردهای موجود باشد.

شکرچی‌زاده گفت: مرکز تحقیقات وظیفه‌اش این است که مقررات ملی و کنترل ساختمان را به روز کند اما مهم این است که مرکز چه سیاست‌هایی را برای به روز کردن مقررات ملی و کنترل ساختمان مدنظر قرار می‌دهد.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: در دولت یازدهم تاکیدی که همگی از وزیر محترم راه و شهرسازی و همچنین صاحبنظران و دانشگاهیان داشتند این بود که ما در ویرایش جدید مقررات ملی و کنترل ساختمان این پژوهش و مطالعه را داشته باشیم که به چه دلیل مقررات ملی و کنترل ساختمان، قبل‌تر مورد استفاده قرار نمی‌گرفت و این لازمه‌اش این بود تا جامعه‌مهندسان کشور وارد عمل شوند و نقطه‌نظرات خود را راجع به مفاد مقررات بدهند. به بیان دیگر، خودشان در تدوین مقررات موثر باشند به همین جهت نیز، نشست های مختلفی برگزار شد.

وی با اعلام این مطلب که در ویرایش جدید هریک از مباحث مقررات ملی و کنترل ساختمان، قبل از نهایی شدن، متن در اختیار عموم برای اظهارنظر قرار می گیرد، گفت: به هر صورت ارتقای کیفی ساخت و ساز یکسری ابزار قانونی دارد بدین‌معنا که ساختمانی که مقررات ملی وکنترل ساختمان در آن رعایت نشده است نباید پایان کار بگیرد زیرا اجرای مقررات ملی و کنترل ساختمان اجباری و جزو الزامات ساخت و ساز است.

شکرچی‌زاده تصریح کرد: عملا مباحث مقررات ملی، میزان نفوذ و رعایت‌اش توسط سازندگان و آحاد جامعه نیز با هم تفاوت دارد. برخی از مباحث و مواد هستند که بسیار مناسب رعایت می‌شوند ولی برخی از مباحث کمتر رعایت می‌شوند. وظیفه ما این است که در تدوین ویرایش جدید کاری کنیم که این تعادل برقرار شود.

وی با اشاره به اینکه مبحث 19 مقررات ملی که به موضوع انرژی اختصاص دارد کمتر مورد اقبال سازندگان است، گفت: از آنجاییکه قیمت انرژی مشمول یارانه می‌شود به همین جهت، کمتر مورد توجه سازندگان ساختمانی قرار می‌گیرد و دلیل دیگر نیز این است که جزئیات پیاده سازی آن نیز کمی دشوار است. به همین جهت کاری که ما در مرکز انجام دادیم این بود که جزئیات اجرایی را درآورده و تدوین کردیم تا مهندسان بتوانند بر اساس جزئیات طراحی کرده و اجرا کنند.

شکرچی زاده ادامه داد: تا قبل از حادثه پلاسکو میزان توجهات به موضوع ایمنی در برابر آتش که یکی از مباحث مقررات ملی و کنترل ساختمان است کمتر موردتوجه بود و با این حادثه توجهات به این موضوع شدت گرفت. بعد از حادثه پلاسکو، به طور محسوس با سازندگانی مواجه بودیم که اعلام می‌کردند، باید چه کاری انجام داد تا ساختمان‌ها در برابر آتش حفاظت شوند، در حالیکه پیش از حادثه پلاسکو کمتر به این مهم توجه می‌شد.

وی در ادامه یکی از مشکلات موجود در امر ساخت و ساز را مربوط به نمای کامپوزیتی عنوان کرد و گفت: چندین آتش سوزی در سال گذشته که در مشهد، اصفهان، شیراز و همچنین در شمال کشور رخ داد به دلیل استفاده از نمای کامپوزیتی بود که این نماها به رغم آنکه در برابر زلزله بسیار مناسب هستند به این دلیل که سبک اند اما در برابر آتش مقاومت خوبی ندارند و به همین دلیل نیز نباید مورد استفاده قرار بگیرند.

رئیس مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه داد: در بازدیدهای میدانی مشاهده کردیم که آنچه سازندگان در نماهای بناهای آتش گرفته استفاده کردند با ضوابط آتش هماهنگ نیستند. به همین دلیل نیز وزارت راه و شهرسازی، بخشنامه ای کرد که از اسفندماه سال 95 ابلاغ شد که نماهای ساختمان‌هایی که ساخته می‌شود حتما باید گواهی‌نامه مرکز تحقیقات را داشته باشند.

وی تاکید کرد: بر اساس مطالعات میدانی در حال حاضر ساختمان هایی که امروزه ساخته می شود نسبت به ساختمان های موجود ارتقای کیفیت داشته اند اما هنوز از استاندارد موردنظر پایین تر است و ما باید سرعت بیشتری را داشته باشیم.

استاد دانشگاه تهران ادامه داد: مجموعه ساختمان‌های مسکن مهر که انبوه‌سازی شدند بنا به اقتضائاتی که در آن زمان بود، بحث کیفیت در آن ساختمان‌ها مطرح نبود و در بخشی از مساکن مهر، متاسفانه کیفیت رعایت نشد.

شکرچی زاده در بیان پیشنهادات خود گفت: معتقدم در ساختمان‌های جدیدالاحداث به منظور ارتقای کیفیت ساخت وساز می‌توانیم از بیمه استفاده کنیم که این ابزار می‌تواند کمک موثری باشد. در حادثه ساختمان پلاسکو شاهد بودیم که از ظرفیت های بیمه ساختمانی استفاده مناسبی نشده بود.

وی با اشاره به تجربه دنیا در استفاده از صنعت بیمه برای بهبود کیفیت ساخت و ساز، گفت: در کشورهای پیشرفته، ساختمان‌ها همانند خودروها حتما باید دارای بیمه باشند. هرچه ساختمان‌ها ایمنی کمتری داشته باشند باید حق بیمه بالاتری بپردازند بنابراین به نفع شهروندان است که ایمنی ساختمان را بالا ببرند تا در مقابل بیمه کمتری نیز بپردازند.

شکرچی زاده گفت: در بسیار از کشورها، نظارت به این شیوه ای که در کشور ما انجام می شود انجام نمی شود. آنها معتقدند شرکت‌هایی که ساختمان‌ها را می‌سازد ساختمان را بیمه می‌کند و بیمه زمان بهره‌برداری در صورتیکه مشکلی برای ساختمان ایجاد شود از شرکت سازنده شکایت می‌کند و شرکت سازنده باید در هنگام حادثه جریمه چندبرابری بپردازد به همین دلیل نیز شرکت‌های سازنده خود در هنگام ساخت رعایت لازم را می‌کنند.

وی تصریح کرد: ابزار بیمه، ابزاری است که می‌تواند در جهت بهبود کیفیت ساخت و ساز به کار برود و ما نیز امیدواریم با تدوین طرح جامع بهبود کیفیت ساخت و ساز بتوانیم از ظرفیت های بیمه ای استفاده لازم را ببریم.

وی در مورد زمانبندی تدوین طرح جامع بهبود کیفیت ساخت و ساز، گفت: همکارانی که برای تدوین این طرح انتخاب شده‌اند مشغول به فعالیت هستند و کمیته‌های حقوقی، آتش، سازه، بیمه و مباحث اجتماعی در حال تهیه پیش‌نویس هستند و تجارب کشورهای دیگر را نیز برای ساختمان‌های جدید و ساختمان‌های موجود مدنظر قرار داده‌اند.