نقش دولت‌ها در توسعه لجستیک
بهبود و ارتقای عملکرد لجستیک به عنوان یکی از اهداف مهم توسعه کشورها، طی سالیان اخیر، مطرح شده است؛ چراکه لجستیک تاثیر به‌سزایی بر فعالیتهای اقتصادی کشورها دارد.
سؤال اساسی که همواره برای دولت‌ها مطرح بوده اینست که چه زیرساختهایی باید ایجاد، تقویت، تکمیل و یکپارچه شود و مدیریت و بهره برداری از آنها به چه طریقی انجام گیرد تا فرایند تجارت کالاها بصورت روان و با صرف حداقل هزینه و زمان انجام پذیرد تا نه تنها تولیدکننده داخلی از مزایای حداکثری تولید و تجارت محصولات خود، چه در داخل کشور و چه با دیگر کشورها برخوردار شود، بلکه تولیدکنندگان خارجی نیز راغب استفاده از امکانات لجستیکی و تجاری آن کشور شده و از آن به عنوان یک مرکز واسطه لجستیکی (هاب) برای کالاهای صادراتی خود استفاده کنند.
در ادامه دسته‌بندی‌ای از کارکردها و اقداماتی که دولت‌ها می‌توانند برای رفع چالش‌ها و توسعه لجستیک در کشورشان انجام دهند ارایه شده است:
1. پیش‌بینی سازوکارهای کلان جهت توسعه لجستیک
• تدوین اسناد راهبردی کلان مورد نیاز برای تعیین جهت‌گیری‌های کلی در توسعه لجستیک
• تدوین برنامه‌های بلندمدت و میان مدت جهت توسعه همه جانبه حوزه لجستیک
• ایجاد مکانیزم‌های هماهنگی کلان جهت ایجاد یکپارچگی در تصمیم‌گیری‌ها، اجرای اقدامات توسعه‌ای لجستیک و مشارکت دادن بخش خصوصی در تصمیم‌گیری‌ها همانند: شوراها، کمیته‌ها، دفاتر، دبیرخانه‌ها و غیره
• ایجاد زیرساختهای مالی کلان همچون بانک‌های توسعه زیرساخت‌ها یا صندوق‌های توسعه زیرساخت‌ها جهت پشتیبانی مالی از توسعه زیرساخت‌ها
2. اجرای برنامه‌های توسعه‌ای در زیرساختهای فیزیکی حوزه لجستیک
• احداث جاده‌های جدید و یا توسعه و بهبود راه‌های موجود (جاده، راه‌آهن، هوایی، آبی و خطوط لوله) و توسعه خدمات با چند نوع روش حمل‌ونقل (جاده‌ای، ریلی، هوایی، دریایی، ...)
• توسعه زیرساختهای توزیعی همچون فروشگاههای زنجیره‌ای، مراکز درجه‌بندی و بسته‌بندی کالا (سورتینگ) و غیره
• توسعه و ایجاد زیرساختهای جدید لجستیکی مانند انواع هاب‌های لجستیکی
• احداث انبارها، سردخانه‌ها و سیلوهای مکانیزه و بهبود انبارهای موجود
• توسعه بنادر، فرودگاه‌ها با رویکرد تسهیل و ارتقای خدمات لجستیک کالا
• بهبود زمان ترخیص کالاها از گمرک و کوتاه‌تر و بهینه کردن چرخه کارهای اداری گمرکی
3. تدوین و تصویب قوانین مورد نیاز در حوزه لجستیک
• قانون‌گذاری جهت ایجاد زمینه برای توسعه و فعالیت زیرساختهای نوظهور لجستیکی همچون شرکت‌های لجستیک طرف سوم، پایانه‌های ترکیبی و انواع هاب‌های لجستیکی
• قانون‌گذاری جهت تسهیل و تسریع در فرآیندهای اجرا و پیاده‌سازی و تامین منابع مالی جهت تحقق توسعه‌های برنامه‌ریزی شده در زیرساختهای فیزیکی
• قانون‌گذاری جهت تسهیل فعالیت بنگاه‌ها در قالب شبکه‌های لجستیکی یا زنجیره‌های تامین
• قانون‌گذاری جهت جلب مشرکت بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در توسعه لجستیک
• تدوین استانداردهای کیفیتی برای فعالیتهای لجستیک و مدیریت زنجیره تامین
4. اتخاذ اقدامات تشویقی و حمایتی جهت رفع چالش‌های لجستیکی
• تشویق، آموزش و فرهنگ‌سازی برای بکارگیری شیوه‌های کارآمد و نوین مدیریت لجستیکی در داخل بنگاه‌ها و مدیریت زنجیره تامین در بین بنگاه‌ها
• حمایت از توسعه آموزش‌های علمی و کاربردی لجستیک و زنجیره تامین از طریق نظام آموزشی
• حمایت از پژوهش‌های و تحقیق در حوزه لجستیک و زنجیره تامین
تهیه کننده: موسسه آمادگران
