◄ لکوموتیو صنایع ریلی، بخش خصوصی آن است
محمد ساطعی*: برگزاری پنجمین نمایشگاه بین‌المللی حمل‌ونقل ریلی، تجهیزات و خدمات وابسته در شرایطی نصیب صنعت حمل‌ونقل ریلی شده است که با توجه به اهمیت و نقش این صنعت به لحاظ مصرف کم انرژی، تأثیر مثبت در محیط زیست و تأمین ایمنی بیشتر در جامعه و تأثیر آن در اقتصاد کلان کشور فرصتی فراهم خواهد آمد تا با شناخت نیازها و مسائل مشترک در جهت تبادل نظر و تعاملات و همکاری‌های همه‌جانبه با هدف همسوئی، همفکری و تبادل تجربیات و نوآوری‌های این صنعت در این نمایشگاه امید آن باشد تا شاهد رشد و شکوفائی و تعاملات گسترده دست اندرکاران این صنعت با یکدیگر و تقویت زیربناهای موجود باشیم.
صنعت ریلی کشور یکی از صنایع مهم، کارآمد و کلیدی در دنیا است و خودکفایی در این صنعت موجب خواهد شد تا با اتکا به توانمندی داخلی تولید و استفاده از تجربیات و تکنولوژی‌های روز با پیشرفت و توسعه این بخش از حمل‌ونقل کشور به اصلی‌ترین اصول برای تحقق اقتصاد مقاومتی دست یابیم.
امسال که به فرمایش رهبر معظم انقلاب اسلامی سال «اقتصاد مقاومتی، تولید و اشتغال» نام‌گذاری شده است، اهمیت برگزاری این چنین نمایشگاه‌ها که می‌تواند زمینه‌ساز تعاملات سازنده بین دست‌اندرکاران این صنعت در جهت تعالی و پویایی باشد بیشتر نمایان می‌شود. با نگاهی به برنامه ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری که جایگاه راه‌آهن و ضرورت توجه و توسعه آن را در چندین محور مورد تأکید قرار داده‌اند و در منشور ابلاغی نکات حائز اهمیت در این زمینه از جمله: ضرورت صرفه‌جوئی در مصرف سوخت، اصلاح الگوی مصرف، رشد بهره‌وری، توسعه ترانزیت ریلی، همکاری‌های روزافزون با کشورهای همسایه و افزایش صادرات فرآورده‌های نفتی را متذکر شده‌اند جای بسی خوشحالی و امیدواری است که این صنعت با این منشور و دیدگاه کلان رهبری بتواند راه‌های توسعه را روز به روز با سرعت افزون طی کند.
در سال پیش رو با توجه به شرایط کشور در پسا برجام و سیاست‌های اتخاذ شده از سوی ریاست محترم جمهوری جهت حمایت از صنعت ریلی و حضور کشورهای اروپائی برای اعلام آمادگی در جهت همکاری‌های بیشتر، روزنه امید در این صنعت را گسترده‌تر کرده و با حضور چشمگیر نمایندگان کشورهای خارجی در این نمایشگاه و قراردادهایی که طی چند ماه گذشته از سوی مقامات راه‌آهن با مسئولان و دست‌اندرکاران ذی‌ربط در شرکت‌های اروپایی در جهت توسعه و استفاده از تکنولوژی پیشرفته در صنعت ریلی کشور در ابعاد مختلف منعقد شده است چشم‌انداز آینده این صنعت را دوچندان پررونق جلوه‌گر می‌سازد.
استقبال فزاینده از حضور در پنجمین نمایشگاه بین‌المللی از سوی شرکت‌های داخلی و خارجی که رشد چند برابری در اختصاص فضای مورد نیاز را سبب شده، خود گواهی بر پیش‌بینی تغییرات بنیادی در اعتلای جایگاه این صنعت است.
طبیعی است با حضور افراد تصمیم‌گیرنده در حمل‌ونقل و لجستیک در مناطق خاورمیانه و آسیای مرکزی و افراد مرتبط با بازار نفت و گاز و بندر، زمینه‌سازی برای توسعه همکاری‌های میان حمل‌ونقل دریایی- بنادر و راه‌آهن و بررسی مزیت اتصال راه‌آهن‌ها به بنادر و افزایش سهم راه‌آهن از بازار حمل‌ونقل مواد سوختی و استفاده از تجارب دیگر کشورها و سازمان‌های بین‌المللی فراهم خواهد آمد.
در این نمایشگاه نزدیک به 130 شرکت خارجی از 18 کشور جهان حضور خواهند یافت و آخرین دستاوردها و تکنولوژی‌های حوزه ریلی را در جهان به نمایش می‌گذارند، همچنین حضور تعداد 180 شرکت داخلی در این نمایشگاه نشان می‌دهد کشور ما نیز در حوزه صنعت ریلی حرف‌هایی برای گفتن دارد. البته دو سه سالی است که صنعت ریلی کشور با رکورد مواجه شده و فعالان این بخش که بیشتر بخش خصوصی هستند همچنان از کمبود منابع مالی، وجود قوانین و مقررات یک سویه، برخی تصمیمی‌های عجولانهٔ متولیان در بخش رنج می‌برند و از وضعیت موجود در حوزه ریلی کشور چندان راضی نیستند. البته با توجه به شرایط پس از برجام انتظار می‌رود فضای مطلوب‌تری در این حاکم شود.
شکوفایی صنعت ریلی در گرو بخش خصوصی توانمند در این حوزه است
بخش خصوصی فعال در صنعت ریلی کشور همچنان از نبود منابع مالی و اعتبارات لازم برای فعالیت خود گله‌مند هستند. متأسفانه با توجه به شرایط موجود شرکت‌های ریلی به دلایل مختلف با کمبود نقدینگی روبرو هستند و مقرر شده این اعتبارات به صورت وام از سوی راه‌آهن یا برخی بانک‌های کشور به آن‌ها اعطا شود. در این شرایط شاهد هستیم که واگن‌های دست دوم وارد کشور می‌شود. پس فعالان ریلی انتظار دارند از سوی مسئولان و متولیان حمایت‌های لازم صورت بگیرد تا شاهد رشد روزافزون این صنعت باشیم. برای تقویت بخش ریلی دولت بایستی منابع مالی ارزان قیمت در اختیار بهره‌برداران بگذارد تا آن‌ها هم توان سفارش ناوگان را به تولیدکنندگان داشته باشند.
در نتیجه حلقه مفقوده در صنعت ریلی بانک‌ها و مؤسسات مالی هستند که باید در این حوزه فعالانه حضور داشته باشند. در حقیقت لکوموتیو صنایع ریلی بهره‌برداران این بخش هستند. اگر آن‌ها حمایت و تقویت شوند تولیدکنندگان خود به خود فعال خواهند شد. متأسفانه مشاهده می‌شود اکثر یارانه‌ها در بخش جاده‌ای پرداخت می‌شود که در دولت جدید بارها عنوان شده سیاست‌ها به نفع بخش ریلی تغییر خواهد کرد بنابراین اگر همان مواردی که مطرح شده اجرا شود مطمئناً در این بخش رشد جهشی خواهم داشت. امن‌ترین، ارزان‌ترین، پاک‌ترین صنعت ریلی است. پس اگر وعده‌هایی که دولت داده عملی شود شاهد رونق بیشتری در این حوزه خواهیم بود.
*: مدیرعامل شرکت ایرسوتر
