ردپای حمل‌ونقل در توسعه صنعت نمایشگاهی
حمل‌ونقل مهم‌ترین شاخص رشد اقتصادی هر کشوری محسوب می‌شود و می‌تواند تمامی پیامدهای مثبت حاصل از عملیات موفق حمل‌ونقلی را سبب شود.
نیما مجدی*: حمل‌ونقل مهم‌ترین شاخص رشد اقتصادی هر کشوری محسوب می‌شود و می‌تواند تمامی پیامدهای مثبت حاصل از عملیات موفق حمل‌ونقلی را سبب شود. اینکه صنعت حمل‌ونقل به چه شکلی می‌تواند منجربه ارتقای صنعت نمایشگاهی شود از مهم‌ترین مسائلی است که در این دو صنعت (حمل‌ونقل و نمایشگاه) به صورت مشترک مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
اگرچه صنعت نمایشگاهی در دو دهه گذشته دستخوش تحولات بسیاری شده اما امروز در مقام یکی از ابزارهای مهم توسعه مبادلات تجاری، توسعه صادرات، راهیابی به بازارهای هدف و توسعه اطلاعات و ارتباطات در میان کشورهای جهان ایفای نقش می‌کند.
شبکه حمل‌ونقل تا قبل از قرن نوزده و اوایل قرن بیستم میلادی بسیار محدود و دارای مشکلات فراوانی بود که این محدودیت‌ها نه‌تنها باعث اتلاف وقت، انرژی و مشکلات فراوانی برای مشارکت‌کنندگان آن زمان فراهم کرده بود و تاحدودی انتقال کالا به نقاط دوردست را غیرممکن می‌کرد اما امروز شبکه حمل‌ونقل بین‌المللی و مقوله انتقال کالاهای نمایشگاهی به یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت نمایشگاه‌های بین‌المللی و بازوی اجرایی قوی برای برگزارکنندگان نمایشگاه تبدیل شده که دارای پیچیدگی‌ها و قوانین ویژه‌ای است که توجه به آن حائز اهمیت است و نیاز مبرم به زمانبندی ویژه و داشتن پلتفرم ویژه آن نمایشگاه را دارد.
اینکه صنعت حمل‌ونقل به چه شکلی می‌تواند موجبات ارتقای صنعت نمایشگاهی را فراهم کند ازجمله مقولاتی است که بخش قابل‌توجهی از آن به توسعه حمل‌ونقلی کشور بازمی‌گردد. متاسفانه امروز همه بازرگانان و فعالان اقتصادی به شکلی با مشکلات این صنعت روبه‌رو هستند. این روزها یکی از بزرگترین و شاید مهم‌ترین انتقادهای بخش خصوصی و فعالان حوزه تجارت به دولت، وضعیت ناخوشایند صنعت حمل‌ونقلی است. متاسفانه حمل‌ونقل ریلی با عمر بالای ۴۰ سال دیگر رمق جابه‌جایی بار را ندارد و ازسوی دیگر کمبود هواپیماهای باری و تاخیر در پروازها به علت سن ناوگان مشکلات تازه‌ای را برای فعالان اقتصادی به ارمغان آورده است.
در نتیجه در حوزه زمینی و ریلی، فرسودگی ناوگان از مشکلات اساسی است که مسئولان هم تاکنون، با سیاست‌گذاری‌های انجام‌شده، کمکی به برطرف‌شدن آن نکرده و این در شرایطی است که امکان نوسازی یا بهسازی ناوگان، با بازده فعلی حمل‌ونقل و بدون تسهیلات بانکی امکان‌پذیر نیست. اگرچه پسابرجام امید را در دل فعالان اقتصادی روشن کرده اما تا دیده‌شدن آثار این اتفاق، باید سال‌ها زمان صرف شود.
نباید این نکته را از نظر دور داشت که اگر صنعت حمل‌ونقل کشور وضعیت رو به بهبودی پیدا کند شرایط نه‌تنها برای سایر صنایع همچون صنعت گردشگری، صنعت نمایشگاهی و ارتقای تولید موثر خواهد بود بلکه شاخص اقتصادی را دچار تغییرات رو به رشد می‌کند.
با توجه به اهمیت برگزاری نمایشگاه‌ها در دنیا، ایران هم در چند دهه گذشته به این نتیجه رسیده است که یکی از راه‌های مقابله با تحریم و ارتقاء و فراگیر شدن اقتصاد مقاومتی برگزاری نمایشگاه داخلی و بین‌المللی است تا از این طریق بتوان نه‌تنها از فناوری و دانش سایر کشورها استفاده کرد بلکه ایران با انتقال دانش و فناوری بتواند شرایط را برای توسعه صنایع ایرانی فراهم کند.
با تسهیل و ارتقای صنعت حمل‌ونقل می‌توان شاهد شکوفایی نمایشگاه‌ها و در نتیجه تبادل اطلاعات، توسعه صادرات غیرنفتی و حضور پررنگ ایران در منطقه و فراهم کردن شرایط رقابتی بود.
بررسی‌های مختلف در عرصه نمایشگاهی بیانگر اهمیت برگزاری نمایشگاه‌ها و درآمدزایی‌هایی حاصل از آن است، به‌طور مثال براساس بررسی‌های انجام‌شده، برپایی نمایشگاه‌ها هر سال دستکم ۳۰۰ میلیارد دلار درآمد به طور مستقیم نصیب اقتصاد جهانی می‌کند اگرچه آمار دقیقی درباره درآمد حاصل از برپایی اکسپوها در سطح بین‌المللی در دست نیست اما کارشناسان اقتصادی سهم اکسپوها در تولید ناخالص داخلی دنیا را حداقل یک درصد برآورده کرده‌اند که به سهم خود نرخ بالایی محسوب می‌شود. درنتیجه اگر بشود سرمایه‌گذاری مالی و علمی را بر روی شاخص‌های تاثیرگذار مهمی همچون حمل‌ونقل گذاشت می‌توان شاهد تسریع برگزاری نمایشگاه‌های ایران در داخل و سایر کشورها بود که همه اینها بهانه‌ای می‌شود برای رشد و توسعه اقتصادی کشور.
* روزنامه‌نگار
