آیین‌نامه کنترل ساختمان 2 سال معطل مانده است
وزیر راه‌وشهرسازی با تاکید بر اینکه قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در دستور کار دولت قرار دارد، گفت: در آیین‌نامه کنترل ساختمان تلاش شده تا تفکیک نظارت از بازرسی، تنظیم‌کنندگی امور مهندسان در سازمان نظام‌مهندسی‌ساختمان و اینکه مهندسی حق مطلق مهندسان است، مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
وزیر راه‌وشهرسازی با تاکید بر اینکه قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان در دستور کار دولت قرار دارد، گفت: در آیین‌نامه کنترل ساختمان تلاش شده تا تفکیک نظارت از بازرسی، تنظیم‌کنندگی امور مهندسان در سازمان نظام‌مهندسی‌ساختمان و اینکه مهندسی حق مطلق مهندسان است، مورد توجه ویژه قرار گرفته است.
به گزارش تین‌نیوز، عباس آخوندی وزیر راه‌وشهرسازی در پنجمین کنفرانس ملی پژوهش‌های کاربردی در مهندسی عمران، معماری و مدیریت شهری گفت: ما مهندسان در موقعیتی هستیم که باید ارزیابی مناسبی از نظام اجرایی ساختمان در ایران اعم از نظام فنی و اجرایی کشور و نظام مهندسی و کنترل ساختمان داشته باشیم.
وی ادامه داد: نیاز داریم تا در حوزه مهندسی تغییرات ساختاری ایجاد کرده و باید به این نکته توجه کنیم که هرگونه تغییر ساختاری نیاز به اجماع دارد و باید بر مبنای این اجماع انجام شود. عضو کابینه دولت دوازدهم با تاکید بر اینکه اجماع در ایران دشوار است، گفت: مشکلی که ما در ایران در حوزه مهندسی داریم مربوط به پذیرش مسوولیت حرفه‌ای است.
وی افزود: آیا یک مهندس مسوولیت حرفه‌ای اقدامات خود را می‌پذیرد؟ آیا سیستم مهندسی در ایران اجازه می‌دهد مهندس مسوولیت حرفه‌ای خود را بپذیرد؟ چرا ما در یک وضعیت نسبتا ممتنعی در حوزه مهندسی قرار داریم؟ وزیر راه‌وشهرسازی ادامه داد: ما مهندسان که معادلات ریاضی را حل می‌کردیم در حال حاضر با معادله گنگی در حوزه طراحی، اجرا و نظارت مواجه هستیم، به همین دلیل ضرورت دارد تا نظام فنی و اجرایی کشور و همچنین نظام مهندسی و کنترل ساختمان را مورد بازنگری قرار دهیم.
وی با تشریح وضعیت فعلی نظام فنی و اجرایی کشور افزود: در نظام فنی و اجرایی کشور از مرحله تایید صلاحیت که شامل تایید صلاحیت مشاور، پیمانکار، ناظر تا تحویل محصول و بهره‌برداری با یک سیستم بوروکراتیک روبه‌رو هستیم که کار را ارجاع می‌دهد، صلاحیت را تشخیص می‌دهد و نظارت می‌کند. هر بنگاهی که می‌خواهد صلاحیتی بگیرد به سازمان برنامه و بودجه می‌رود و درخواست صلاحیت می‌کند که در سیستم اداری بسته به درخواست صلاحیت به آن فرد صلاحیت داده می‌شود.
آخوندی ادامه داد: حال اگر در این زمینه اشتباه یا تخلفی صورت گیرد، ریسک اشتباه را در نظام فنی و اجرایی چه کسی می‌پذیرد؟ هم‌اکنون اینگونه است که اگر تخلف، ثابت شود به عنوان تخلف اداری محسوب می‌شود در حالی که نتیجه تخلف در طراحی میلیاردها تومان سرمایه‌گذاری را از بین می‌برد که در بحث نظارت و اجرا نیز با این مشکلات روبه‌رو هستیم.
وی وضعیت فعلی ارجاع کار به نظام فنی و مهندسی را در ادامه سخنان خود تشریح کرد و گفت: در سیستم طراحی مهندس طراح در دفتر مهندسی شروع به طراحی می‌کند، سوال اصلی این است که این مهندس تا چه میزان حق اعمال مهندسی دارد؟ آیا مسوولیت وی فقط در حد آیین‌نامه‌هاست؟
وزیر راه‌وشهرسازی ادامه داد: اگر به یک مورد پیچیده برسیم که آیین‌نامه‌ها کفایت نکنند یا مهندس راهکاری برای حل مشکل پیدا کند، آیا مهندس بر اساس قانون، می‌تواند قضاوت کند؟ مسلما در قانون فعلی پاسخ منفی است. بنابراین ابتکار و نوآوری کجا جای دارد؟
۵ نکته مهم در آیین‌نامه جدید کنترل ساختمان
وزیر راه‌وشهرسازی یادآور شد: سه سال است که می‌خواهیم آیین‌نامه کنترل ساختمان را تغییر دهیم که هنوز این اقدام به سرانجام نرسیده است. در آیین‌نامه جدید پنج مورد را مدنظر قرار داده‌ایم: ۱- تفکیک نظارت از بازرسی، ۲- سازمان نظام مهندسی باید تنظیم‌کننده و تنسیق‌کننده امور مهندسان باشد، ۳- مهندسی حق مطلق مهندسان و نه سازمان نظام مهندسی ساختمان است، ۴- مهندس مسوولیت اقدام خود را بپذیرد و ۵- مهندس مسوولیت اقدام خود را در موسسه بیمه معتبر، بیمه کند.
آخوندی گفت: معتقدم وقتی مهندس طراحی را انجام داد باید مسوولیت طراحی خود را بپذیرد و مسوولیتش را نیز با بیمه تضمین کند. همچنین مالک هم حق دارد ناظر و مجری را انتخاب کند و در مقابل شهرداری‌ها نیز باید نظارت داشته باشند.
وزیر راه‌وشهرسازی ادامه داد: یکسال و بیش از ۹ ماه است که کار را طراحی کردیم و در تاریخ 5/1/95 به دولت پیشنهاد کردیم که کنترل ساختمان باید بر این اساس باشد. معمولا آیین‌نامه‌ها در دولت سه تا چهار ماه طول می‌کشد تا به صحن بیاید در حالی که برای اینکار بیش از یکسال و ۹ ماه زمان سپری شده است. آخوندی افزود: به این دلیل که بحث فردی نباشد دو سال است که پیش‌نویس آیین‌نامه را روی سایت قرار دادیم تا نظرات را دریافت کنیم.
وی یادآور شد: به دلیل همین تغییرات، هنگام تایید صلاحیت و رای اعتماد مجلس، یک گروهی هر روز به تمامی نمایندگان پیامک ارسال می‌کردند که اگر من بار دیگر انتخاب شوم بنیان جهان به باد می‌رود. در حالی که ما در وزارت راه‌وشهرسازی در مورد قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان و آیین‌نامه آن معتقدیم و مطرح کردیم که مهندسان باید مسوولیت حرفه‌ای بپذیرند. بنده به دلیل تغییراتی که می‌خواستم و می‌خواهم اعمال کنم دوبار استیضاح شدم.
وی گفت: ما معتقدیم سازمان نظام مهندسی ساختمان، مسوول اعتلای مهندسی و تنسیق امور است. معتقدم باید با هم گفت‌وگوی صادقانه داشته باشیم و بر مبنای صداقت سخن بگوییم و عمل کنیم. به همین دلیل از شما درخواست کمک و یاری داریم. زیرا من در این تغییر و تحولات هیچگونه نفع شخصی ندارم و معتقدم که باید جامعه مهندسی را ارتقا دهیم. وزیر راه‌وشهرسازی تاکید کرد: باور کنید با نظام فنی و اجرایی کنونی کشور و همچنین با قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان فعلی، مهندسی کشور ما اعتلا پیدا نمی‌کند. آخوندی با تاکید بر اینکه مهندسی سرراست‌ترین دانش بشری است که هیچگونه تفسیر شخصی در آن راه ندارد، گفت: مگر می‌توان مبنای مهندسی را بر مبنای تعارض منافع پایه‌ریزی کرد؟ مگر می‌شود هم بازرس و هم طراح بود؟، مگر می‌شود هم در وزارت راه‌وشهرسازی مسوولیت پذیرفت و هم طراح بود؟
وی بار دیگر بر اصول اخلاق حرفه‌ای مهندسی تاکید کرد و ادامه داد: اصل عدم پذیرش منافع متعارض اصلی ساده است که باید در مورد آن با گفت‌وگوهای صادقانه و بر مبنای صداقت به اجماع برسیم. امیدوارم بتوانیم با کمک شما این مسایل را حل کنیم و در اعتلای مهندسی کشور، گام برداریم. وزیر راه‌وشهرسازی تصریح کرد: صحبت‌هایی که می‌کنیم بر اساس خوش‌بینی و اعتماد به ذهن مهندسی مهندسان و همچنین تجربیات بین‌المللی است و هیچکدام از ابداعات شخصی ما نیست.
وی خاطرنشان کرد: اگر این شهر بدقواره را داریم که مسوولیت آن را کسی نمی‌پذیرد به خاطر پذیرش منافع متضاد است و اینکه در دو طرف میز افراد مشترکی وجود داشتند و شهر فروشی‌ها را رقم زدند. اگر بنیاد مدیریت شهری بر اساس فروش شهرهاست باید تلاش کنیم تا به اصلاحات جدی که به نفع شهروندان است اقدام کنیم. آخوندی در پایان گفت: هم آیین‌نامه کنترل ساختمان و هم لایحه قانون نظام مهندسی ساختمان روی پرتال وزارتخانه برای نظرخواهی قرار دارد و امیدواریم با هم دست به یک اقدام موثر در راه اعتلای مهندسی کشور بزنیم.
