◄ جزئیات تامین ۲۰۰۰ واگن مترو با همکاری برندهای خارجی
حسین رجب‌صلاحی، مدیرکل دفتر حمل‌ونقل ریلی درون‌شهری و حومه سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور در گفت‌وگو با تین‌نیوز از قرارداد وزارت کشور با ایدرو در خصوص تامین 2000 واگن مترو خبر داد. در ادامه مشروح این گفت‌وگو را می‌خوانید:
در فاینانس صورت گرفته بین ایران و شرکت‌های خارجی چه واگن‌هایی قرار است در اختیار ایران قرار داده شود؟
واگن‌هایی که قرار است در اختیار ما گذاشته شود، 2 هزار واگن غالباً مترویی است که 400 واگن از آن به دلیل حجم مسافر جابه‌جاشده در تهران متعلق به این شهر است. واگن‌سازی تهران نیز قول تحویل 406 واگن ظرف 13 ماه به ما را داده است.
پشتوانه این تصمیم چیست و اعتبار آن از کجا تامین می‌شود؟
معاون اول رئیس‌جمهور به آقای نوبخت ابلاغ کردند که این موضوع در شورای اقتصاد مطرح شود و به این ترتیب تامین 2000 واگن از سوی شورای اقتصاد مصوب شد.
تأمین و خرید 2 هزار دستگاه واگن مترو قرار است با سرمایه‌گذاری 2 میلیارد یورویی از طریق برگزاری مناقصه بین‌المللی و با استفاده از تسهیلات مالی خارجی به‌گونه‌ای اجرا شود که به تقویت توان ساخت داخل و انتقال فناوری ساخت واگن‌های مترویی به کشور تا حداقل 55 درصد بومی‌سازی منجر شود.
نقش ایدرو در این قرارداد چیست؟
سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران (ایدرو) در روند تأمین این 2 هزار واگن در قالب مدیریت طرح با وزارت کشور همکاری می‌کند. مشاوران انتخاب شده در پایان این فرآیند نقش مهمی در تحقق اهداف عالی این طرح ایفا خواهند کرد.
به نظر شما شرکت‌های داخلی آمادگی شروع همکاری با شرکت‌های بین‌المللی را دارند؟
طی ماه‌های گذشته دوستان ایدرو در همکاری با ما بازدیدهایی از شرکت‌های مختلف از جمله ایریکو، پلور سبز، واگن‌سازی تهران و... داشته‌اند. ما قرار است در این بازدیدها به جمع‌بندی‌هایی در این زمینه برسیم. به‌عنوان‌مثال بازدیدی که ما از ایریکو داشتیم بازدید بسیار خوبی بود.
این بازدیدها برای تهیه اسناد مناقصه به ما کمک می‌کند تا بتوانیم معیارهای لازم برای پیمانکاران داخلی را فراهم کرده و بر اساس آن نسبت به اینکه زنجیره تولید داخلی و توان همکاری با شرکت‌های بین‌المللی آگاهی داشته باشیم.
در حال حاضر بیشتر واگن‌های تولید داخل در حقیقت مونتاژ قطعات چینی هستند، با این حال آیا شرکت‌های داخلی انگیزه لازم برای استفاده نکردن از قطعات ارزات چینی و همکاری با شرکت‌های معتبر و دارای قطعات با کیفیت را دارند؟
مهم تکنولوژی و نیروی تخصصی‌ای است که شرکت‌های داخلی باید آن را کسب کرده یا داشته باشند. قطعاً ما برای این کار برنامه‌هایی را در نظر گرفته‌ایم. همان‌طور که خود شما نیز مستحضر هستید شرکت‌های کره‌ای نیز هنگامی‌که چنین طرح‌هایی را شروع کردند پروسه‌ای 10 ساله را پشت سر گذاشتند. در کشور ما نیز بدون شک کار سختی در پیش خواهد بود.
پیش از این بنا بود با شرکت‌های بزرگی همچون اشتادلر سوئیس یا زیمنس و ... همین همکاری را شروع کنیم، با این حال تندروهای داخلی و ذینفعان با ورود تکنولوژی روز دنیا به کشور مخالفت کردند و تا امروز جلوی این همکاری را گرفته‌اند. به نظر شما این اتفاق دوباره تکرار نخواهد شد؟
خوشبختانه این‌بار مجوزی که شورای اقتصاد به ما داده دست ما را باز گذاشته است. بخش عظیمی از مجوزی که شورای اقتصاد در اختیار ما قرار داده مربوط به انتقال تکنولوژی است و تلاش ما این است که به هدف رسیدن به 55% تولید داخلی برسیم. این مجوز دست ما را باز گذاشته تا بتوانیم در فرآیند برگزاری مناقصه و انتخاب شریک خارجی و شرکت‌های همکار داخلی را انتخاب کنیم.
قرار است از ابتدا تولید در داخل کشور صورت بگیرد؟
در این قرارداد اصلاً بحث CBU مطرح نشده و همه قراردادها بر اساس PLB تنظیم شده است. قطعاً تلاش ما این است که در داخل تولید شود مگر اینکه شرایط خاصی پیش کشیده شود که تا امروز چنین چیزی وجود نداشته است. مجوزی که شورای اقتصاد در اختیار ما قرار داده بر اساس PLB تنظیم شده است.
بیش از 12 مشاور داخلی ارزیابی اولیه شدند که در نهایت 6 مشاور موفق به اخذ امتیازات حداقلی شدند که در زمان حاضر در مرحله اخذ پیشنهاد فنی-مالی نهایی از آن‌ها برای پروژه مورد نظر هستیم. همچنین در زمان حاضر در حال ارزیابی 17 مشاور خارجی هم هستیم.
پیشنهاد وزارت کشور برای تأمین 2 هزار دستگاه واگن برای خطوط متروی تهران و سایر کلان‌شهرها در جلسه اول (برگزارشده درماه شهریور) شورای اقتصاد که به ریاست معاون اول رئیس‌جمهوری تشکیل شد به تصویب رسید که مقرر شد تأمین این تعداد واگن با حداکثر استفاده از توانمندی‌های ساخت داخل انجام شود.
شرکت‌های بزرگی مثل زیمنس یا اشتالدر در این مناقصه حضور خواهند داشت؟
این شرکت‌ها نیز می‌توانند در مناقصه شرکت کنند. به‌عنوان‌مثال شرکت توف در این قرارداد شرکت مشاور است. شرکت ایدرو نیز در زمینه انتخاب شرکت مشاور داخلی و خارجی اقدام می‌کند. لازم به ذکر است که فرآیند انتخاب شدن مشاور داخلی و خارجی نیز به شکل مناقصه‌ای است و این‌طور نیست که یک شرکت داخلی یا خارجی مشاور خاص از قبل انتخاب شود. هم‌اکنون لیست دوازده مشاور داخلی پایش شده و به 6 شرکت رسیده است.
پس از آن مناقصه محدودی بین 6 شرکت انتخاب شده برگزار خواهد شد و بر اساس قیمت، مشاور داخلی انتخاب می‌شود. همین فرایند برای شرکت خارجی نیز برقرار است. پس از انتخاب مشاور داخلی و خارجی فرآیند تهیه اسناد مناقصه در پروسه‌ای 3 یا 4 ماهه انجام می‌شود و پس از آن مناقصه بین‌المللی را برگزار می‌کنیم.
شرکت مپنا در این مذاکرات چه جایگاهی دارد؟
به زودی به همراه ایدرو بازدیدی از مپنا خواهیم داشت و مپنا نیز می‌تواند به‌عنوان «جوینت ونچر» داخلی انتخاب شود.
پیش‌بینی می‌کنید اولین واگن‌های این قرارداد چه زمانی روی ریل خواهند رفت؟
پیش‌بینی می‌شود طی 6 ماهه اول سال آینده فرآیند مناقصه عملیاتی شده و پس از آن وارد مرحله تولید داخلی می‌شویم. از یاد نبریم که تولید داخلی فرآیند سختی را پیش‌رو خواهد داشت. در کنار این موضوع پروسه جداگانه‌ای را با واگن‌سازی تهران پیش می‌بریم که در صورت امکان ساخت 406 واگن از 2 هزار واگن را به دلیل شرایط خاص استان تهران طی مجوزی که از شورای اقتصاد دریافت خواهیم کرد در 13 ماه عملیاتی کنیم. 3 ماه پس از آن تولید شروع خواهد شد.
اگر به مصاحبه های زمان تاسیس مپنا مراجعه کنید ملاحظه می نمائید که این شرکت قرار بوده لکوموتیو ساز باشد.