آیا فضانورد ایرانی می‌تواند مسافر ماه باشد؟
ناسا از سال ۱۹۵۹ تاکنون ۲۲ دوره آموزشی برگزار کرده و در هر دوره تعدادی از برگزیدگان را به عنوان یکی از فضانوردان آینده انتخاب می‌کند تا جایی که از بین تمام این دوره‌ها در حال حاضر ۴۴ فضانورد در خدمت این سازمان هستند؛ تیمی که یاسمین مقبلی نیز حالا امیدوار است بعد از آموزش و گذراندن دوره ویژه آموزشی یکی از اعضای آن باشد.
ناسا از سال ۱۹۵۹ تاکنون ۲۲ دوره آموزشی برگزار کرده و در هر دوره تعدادی از برگزیدگان را به عنوان یکی از فضانوردان آینده انتخاب می‌کند تا جایی که از بین تمام این دوره‌ها در حال حاضر ۴۴ فضانورد در خدمت این سازمان هستند؛ تیمی که یاسمین مقبلی نیز حالا امیدوار است بعد از آموزش و گذراندن دوره ویژه آموزشی یکی از اعضای آن باشد.
سازمان هوانوردی امریکا ناسا به تازگی و در مراسمی ویژه در حضور معاون رئیس‌جمهور امریکا نام 12 برگزیده خود را برای دوره دوساله فضانوردی سال 2017 و پرواز به فضا اعلام کرد که نام یاسمین مقبلی، زن ایرانی هم در بین آنها دیده می‌شود؛ خبری که خیلی زود از ینگه دنیا به ایران مخابره شد و در صدر اخبار تمام شبکه‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی اجتماعی و رسانه‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی ایران قرار گرفت. یاسمین مقبلی زن ایرانی‌تباری است که از بین 18 هزار متقاضی انتخاب شده است. در فهرست دوره دوساله فضانوردی 2017 نام 5 زن و 7 مرد دیده می‌شود.
این زن ایرانی‌تبار کیست؟
یاسمین مقبلی متولد شهر باد ناوهایم آلمان و بزرگ‌شده شهر بالدوین ایالت نیویورک امریکاست. او پس از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان بالدوین در رشته مهندسی هوافضا در دانشگاه امآیتی ادامه تحصیل داد و از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد. او همچنین از مدرسه عالی نیروی دریایی در ایالت کالیفرنیا مدرک کارشناسی ارشد در رشته هوافضا دریافت کرده است. در حال حاضر پدر و مادر یاسمین مقبلی در فلوریدا زندگی می‌کنند و برادر بزرگ‌ترش، کاوه در پنسیلوانیا ساکن است.
به نوشته سایت ناسا، یاسمین مقبلی به هنگام گزینش برای شرکت در دوره فضانوردی ۲۰۱۷ مسئول تست هلیکوپترهای اچ - ۱ و افسر تضمین کیفیت و اویونیک (الکترونیک هوانوردی) گردان یکم عملیات و سنجش تفنگ‌داران امریکا بوده و در شهر یوما در ایالت آریزونا خدمت می‌کرده است.
او متولد سال 1984 (۳۳ ساله) و دارای چند نشان از نیروی هوایی، نیروی دریایی و تفنگ‌داران امریکا و چندین تقدیرنامه است. او همچنین از فارغ‌التحصیلان ممتاز دوره خود در مدرسه خلبانی بوده و جایزه برجسته فرمانده ویلی مک کول را برای موفقیت‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یش دریافت کرده است. به گفته مسئولان ناسا مقبلی بیش از ۱۶۰۰ ساعت پرواز و ۱۵۰ ساعت ماموریت‌‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی مبارزه‌ای در کارنامه حرفه‌ای‌اش دارد. مجله معتبر نیویورکر در گزارشی از زندگی یاسمین مقبلی با اشاره به حضور جدی او در عملیات‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی نیروی دریایی و عملیات‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی کبرا در افغانستان به این موضوع اشار کرد که: «در بین افراد پذیرفته‌شده برای دوره فضانوردی ناسا دختری ایرانی وجود دارد که به دلیل عملیات‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی متعدد کبرا در افغانستان دوستانش با نام مستعار «jaws» (آرواره) او را صدا می‌زنند؛ کسی که حضوری فعال در بازی‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی بسکتبال دانشگاه امآیتی داشته است.»
دوره آموزشی ناسا و احتمال سفر به ماه و مریخ
ناسا از سال ۱۹۵۹ تاکنون ۲۲ دوره آموزشی برگزار کرده و در هر دوره تعدادی از برگزیدگان را به عنوان یکی از فضانوردان آینده انتخاب می‌کند تا جایی که از بین تمام این دوره‌ها در حال حاضر ۴۴ فضانورد در خدمت این سازمان هستند؛ تیمی که یاسمین مقبلی نیز حالا امیدوار است بعد از آموزش و گذراندن دوره ویژه آموزشی یکی از اعضای آن باشد. دوره آموزشی مقبلی و 11 فضانورد منتخب دیگر که همگی بین 29 تا 42 ساله هستند از ماه اوت (نیمه مرداد) آغاز خواهد شد و پس از آن افراد منتخب تا زمان اعزام و ماموریت فضایی وظایف فنی در دفتر فضانوردی ناسا خواهند داشت. البته فضانوردان انتخابی این دوره با یک رویداد و شانس بزرگ روبه‌رو هستند که می‌تواند نامشان را در تاریخ فضانوردی جهان برای همیشه جاودانه کند زیرا ناسا قصد دارد در سال 2021 (4 سال دیگر) قدرتمندترین موشک تاریخ با نام «سامانه پرتاب فضایی(SLS)» را به فضا پرتاب کند و سرنشین این فضاپیما بودن یک شانس بزرگ محسوب می‌شود. سامانه پرتاب فضایی قرار است برای نخستین بار سال آینده میلادی به صورت بدون سرنشین آزمایش و پرتاب شود و سپس سه سال بعد دو فضانورد امریکایی با آن به ماه خواهند رفت؛ اتفاقی که پیش از این تنها یک بار و در سال 1969 (48 سال پیش) افتاده است؛ سفری تاریخی که فضاپیمای آپولو ۱۱ رقم زد و در جریان آن دو فضانورد امریکایی آرمسترانگ و باز آلدرین اولین فضانوردانی بودند که دقایقی روی سطح ماه راه رفتند و حالا دو فضانورد امریکایی دیگر این شانس را خواهند داشت که بار دیگر روی سطح ماه قدم بزنند و الان باید دید آیا یاسمین مقبلی می‌تواند یکی از آنها باشد. موشک سامانه پرتاب فضایی در سفر خود به ماه کپسول فضایی «اوریون» را حمل می‌کند که ناسا برای پروازهای فضایی به ماه و مریخ با بودجه ۲۳ میلیارد دلاری طراحی کرده است. اوریون می‌تواند حداکثر شش فضانورد را در خود جای دهد. در سال ۲۰۱۴ اوریون نخستین پرواز آزمایشی بدون سرنشین خود را با موفقیت پشت سر گذاشت. علاوه بر سفر ماه، ناسا در حال برنامه‌ریزی برای سفری مهم به مریخ است که یاسمین مقبلی می‌تواند یکی از اعضای آن تیم فضانوردی باشد؛ سفری که در حال حاضر برای بشر مهم‌ترین سفر فضایی محسوب می‌شود؛ زیرا مسئولان ناسا امیدوارند در مریخ بتوانند همانند زمین حجم زیادی آب کشف و شناسایی کنند و امکان زیست را در این سیاره نیز به وجود آورند. یاسمین مقبلی عاشق فضا و دیدن زمین از فضاست، او در یکی از گفت‌وگوهایش گفته: «من کتاب "مرد فضا" نوشته مایک ماسیمنو (یکی از فضانوردان مشهور امریکایی) را خوانده‌ام، او در مورد نگاه کردن به زمین از فضا صحبت می‌کند. شما آن را بدون هیچ‌گونه مرزی می‌بینید و این واقعا جالب است.»
براساس اعلام ناسا در دوره آموزشی سال 2017 این موسسه تعداد متقاضیان نسبت به دوره‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی پیشین افزایش چشم‌گیری داشته؛ سازمان هوانوردی امریکا پیش از این آخرین دوره آموزش فضانوردی را در سال 2011 (6 سال پیش) برگزار کرده بود و در آن حدود 6 هزار متقاضی وجود داشت. یعنی یک‌سوم متقاضیان این دوره که 18 هزار نفر بودند.
تنها خاورمیانه‌ای پذیرفته‌شده در دوره آموزشی ناسا
نشریه نیویورکر با اشاره به قانون ضدمهاجرتی دونالد ترامپ رئیس‌جمهور جدید امریکا برای ندادن ویزا به مهاجران و مسافران 6 کشور مسلمان ازجمله ایران، نوشت که یاسمین مقبلی یک ایرانی است و خانواده‌اش از کشوری می‌آیند که این قوانین حالا شاملشان می‌شود. در گزارش این نشریه آمده است: «یاسمین مقبلی یک ایرانی- امریکایی و تنها فردی از خاورمیانه محسوب می‌شود که از سال 1959 (زمان تاسیس ناسا) تاکنون در دوره آموزشی ناسا پذیرفته شده است.»
خانواده یاسمین مقبلی بعد از انقلاب از ایران مهاجرت کردند، آنها در ابتدا برای چهار سال به آلمان رفتند و همان‌جا بود که او به دنیا آمد ولی پس از آن به امریکا رفتند و ساکن این کشور شدند. داستان علاقه یاسمین مقبلی به هوا و فضا هم از زمانی که او کلاس ششم ابتدایی بود، شروع شد. او به عنوان تکلیف درسی‌اش باید زندگی والنتینا ترشکوا، اولین زن فضانورد روس را خلاصه و اجرا می‌کرد و همین موضوع و جزئیات زندگی این فضانورد بود که تأثیر بسیاری روی زندگی‌اش گذاشت تا جایی که از همان زمان تنها به فضانوردی فکر می‌کرد. او برای اینکه نقش والنتینا ترشکوا را در کلاس مدرسه بازی کند کت و شلوار سفیدرنگی به عنوان لباس یک فضانورد پوشید و ظرفی پلاستیکی روی سرش گذاشت. او به نشریه نیویورکر در این‌باره گفته: «در حافظه‌ام تصور می‌کنم که آن روز و با آن لباس فضا خیلی سرد بود.» و ادامه می‌دهد: «حالا که به تصاویر آن روز نگاه می‌کنم (با خنده) خودم را در لباس زنبورداری احساس می‌کنم.» البته او خیلی سریع در مسیر رسیدن به آرزویش که فضانورد شدن بود، گام برداشت و زمانی که دبیرستانی بود برای اردوی دانش‌آموزی به آکادمی فضایی در آلاباما رفت و از نزدیک با شبیه‌سازی فضا، پرواز و... آشنا شد. در این اردو او به همراه دیگر هم‌کلاسی‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یش لباس‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یی که شبیه لباس فضانوردان بود پوشیدند؛ لباسی که آن را با خود به خانه آورد و برای جشن ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌لووین هم آن را پوشید. مقبلی برای خبرنگار نیویورکر تعریف کرده است که یکی از هیجان‌انگیزترین لحظه‌های زندگی‌اش زمانی بوده که در جریان بازدید از یک نمایشگاه تخصصی هوا و فضا یک افسر ارشد نیروی دریایی امریکا به او گفته که می‌تواند یک خلبان باشد و بهترین راه برای رسیدن به این هدف حضور در نیروی هوایی امریکا است؛ مسیری که با پایان تحصیل، یاسمین مقبلی در آن گام برداشت و به یک سرباز ارتش امریکا تبدیل شد. یاسمین مقبلی تاکنون بیش از سه بار در مناطق جنگی از جمله افغانستان حضور داشته است و با هلیکوپترهای کبرا پروازها و عملیات‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ی بسیاری انجام داده است.
علاقه به ایران
یاسمین مقبلی با وجود اینکه تاکنون هیچ‌وقت به ایران سفر نکرده ولی فارسی حرف می‌زند و علاقه بسیاری به ایران دارد و همیشه در مقابل هجمه‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌یی که به کشورمان می‌شود، به شدت از ایران دفاع می‌کند؛ برای نمونه در سال ۲۰۱۳ او واکنش شدیدی نسبت به یک پست در شبکه اجتماعی نشان داد که مدعی شده بود والری جرت، مشاور ارشد اوباما یک «نفوذی» و متولد ایران است. او در فیس‌بوک خود نوشت: «"متولد ایران" چرا این‌قدر مسئله دارد؟ آیا قرار است ذهن من سریع این را به چیزی نسبت بدهد؟ پدر و مادر من (در کنار بقیه اعضای خانواده‌ام) در ایران متولد شده‌اند. آنها افرادی صلح‌طلب هستند و تروریست نیستند؛ وقتی به دنبال دلیل تولد جرت در ایران بودم فهمیدم پدرش که یک افریقایی- امریکایی است در شهر شیراز در دهه 50 پزشک و مدیر یک بیمارستان بوده است و او نیز همان‌جا به دنیا آمده است. محل تولد جرت و هیچ‌کس در دنیا نباید باعث شود که او را قضاوت کنیم؛ جرت خیلی باهوش و موفق است. وقتی من در کار سخت خودم به عنوان یک سرباز و عضو ارتش موفق هستم آیا کسی به یاد می‌آورد که من در آلمانی به دنیا آمده‌ام که نازی‌ها آنجا بودند؟»
امریکا، سرزمین فرصت‌ها
در کنار علاقه به ایران یاسمین مقبلی معتقد است که او به عنوان کسی که در امریکا بزرگ شده است باید به پیشرفت این کشور فکر کند، کشوری که او آن را سرزمین فرصت‌ها می‌نامند. او در یکی از گفت‌وگوهایش در این‌باره گفته: «وقتی شما در کشوری بزرگ می‌شوید و نسل و خانواد‌ه‌تان به آن کشور می‌آیند باید به پیشرفت آن کشور فکر کنید، امریکا این گونه امریکا شده است زیرا مهاجرانی که به این سرزمین آمده‌اند، به پیشرفت آن فکر کرده‌اند. امریکا سرزمین فرصت‌ها‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ست. اینکه من به عنوان یک زن ایرانی‌تبار در ارتش امریکا حضور دارم و حالا نیز به عنوان یکی از 12 فضانورد انتخاب شده‌ام، خود شگفت‌آور و بسیار عالی است.»
