فرودگاههای هاب ایران؟
چند روز قبل اظهارنظری از سوی وزیر راه و شهرسازی مطرح شد که به نظر میرسد قدری با واقعیتهای صنعت هوایی ایران و منطقه فاصله دارد. ایشان از برنامهریزی برای تبدیل 6 فرودگاه هاب پروازی صحبت کردهاند و این حرف سوالی را به وجود میآورد که چطور قرار است برای چنین طرحی برنامهریزی کنیم؟
حمید نجف- چند روز قبل اظهارنظری از سوی وزیر راه و شهرسازی مطرح شد که به نظر میرسد قدری با واقعیتهای صنعت هوایی ایران و منطقه فاصله دارد. ایشان از برنامهریزی برای تبدیل 6 فرودگاه هاب پروازی صحبت کردهاند و این حرف سوالی را به وجود میآورد که چطور قرار است برای چنین طرحی برنامهریزی کنیم؟ فرودگاه هاب در ادبیات صنعت هوایی به فرودگاهی گفته میشود که تعداد قابل توجهی از پروازهای داخلی و منطقهای را مدیریت میکند و مسافران زیادی برای انجام پروازهای چند مقصدی (کانکشن) به آن آمد و شد میکنند.
جدای از جایگاه فرودگاههای هاب بزرگ دنیا، ما در سالهای گذشته با نمونههای قابل توجهی از این تجربه در میان کشورهای منطقه و همسایگانمان مواجه شدهایم. امروز در کشورهایی مانند امارات متحده عربی، قطر و ترکیه فرودگاههایی فعال هستند که تعداد قابل توجهی پرواز را مدیریت میکنند و در طول روز مسافران زیادی برای رسیدن به مقاصد نهاییشان ابتدا به این فرودگاهها آمده و با جابهجایی هواپیما به سمت مقصد پرواز میکنند. اگر عبارات بالا را به عنوان تعریف هاب هوایی در نظر بگیریم، امروز در ایران صحبت از داشتن یک فرودگاه هاب نیز دور از واقعیت است.
فرودگاه امام خمینی(ره) تهران که برای ساخت و آغاز به کار آن سالها برنامهریزی شد و در این مسیر طرحهای بزرگی به مرحله نهایی درآمد هنوز فاصلهای قابل توجه با نمونههای خود در منطقه دارد و در این بین تحریمهای یکجانبه امریکا و محدودیتهایی که صنعت هوایی ایران آن را تجربه میکند نیز مزید بر علت شده تا کار ایران در تبدیل یکی از فرودگاههایش به هاب پروازی منطقه دشوار باشد. در کنار آن در کشورهای منطقه خلیج فارس و خاورمیانه، با توجه به اینکه قدمت توسعه صنعت هوایی چندان بالا نیست، عملا تجربه راهاندازی چند هاب پروازی همزمان در یک کشور وجود ندارد و شاید در آینده نزدیک نیز نیاز به حرکت به آن سمت وجود نداشته باشد. برای مثال در کشورهایی که از آنها نام برده شد، فرودگاههایی در شهرهای دوبی، دوحه و استانبول تاسیس شده که با تمرکز پروازی و توسعه زیرساختها تلاش شده که این فرودگاهها، هاب شوند و از این رو طرح راهاندازی 6 فرودگاه هاب چندان در کوتاهمدت ممکن به نظر نمیرسد.
یکی از اصلیترین مسائلی که در سالهای گذشته باعث
شده اعتماد مردم به صحبتهای مسوولان کاهش یابد، دادن وعدههایی است که چندان به واقعیت نزدیک نیستند. در شرایطی که صنعت هوایی ایران با مشکلات جدی و محدودیتهای ناعادلانه دست و پنجه نرم میکند شاید ارایه وعدههایی که عملیاتی کردن آنها در کوتاهمدت ممکن بوده و تاثیرشان برای مسافران قابل لمس است، مفیدتر از ارایه برنامههایی باشد که رسیدن به آنها اگر نگوییم ناممکن است که لااقل در کوتاهمدت چندان میسر نیست.