ساخت هواپیمای بزرگ منطقی است؟

به گزارش تین نیوز، آرمان بیات در گفت وگو با ایسنا، با بیان اینکه تولید هواپیما در داخل کشور، هزینه های تولید را در قبال نمونه های مشابه خارجی افرایش می دهد، گفت: هر نوع هواپیمایی نمی تواند نیاز همه جای کشور را پشتیبانی کند. هواپیماها از نظر سایز، مدل، نوع و کارایی متفاوت و هرکدام مناسب یک بازار خاص هستند. سایز هواپیما کارایی آن را مشخص می کند که متناسب با جنس، هدف و سایز بازار است. پس ما نمی توانیم برای همه بازارها یک هواپیما تولید کنیم.

وی با بیان اینکه موضوع مهم دیگر این است که بدانیم بهای تمام شده برای تولید یک هواپیما چقدر است، توضیح داد: در مدیریت طراحی و تولید هواپیمای تجاری و غیرنظامی دو شاخص اصلی داریم، یکی برنامه طراحی و تولید از جهت طراحی سازه و مهندسی و دیگری تعداد تولید که با یک استراتژی، هزینه را مشخص می کند که به آن هزینه تولید (program cost) می گویند؛ از طرف دیگر به هزینه ای که برای ساخت هر هواپیما نیاز است، unit cost می گویند که چه برای یک هواپیما چه برای هزار هواپیما، این رقم یکسان است؛ بنابراین برای اینکه ساخت هواپیما به صرفه باشد، باید برایش بازار ایجاد کنیم.

این کارشناس حوزه حمل ونقل هوایی ادامه داد: ما کشور دانش بنیانی هستیم که افراد متخصص زیادی با نگرش آکادمیک و طراح های قابل داریم؛ اما ساختار دانش بنیانی ما در بخش غیرنظامی، تجاری نیست، یعنی آنچه را تولید می کند نمی تواند بفروشد، چون بازار کشور ما آنقدر کشش ندارد که هزار فروند هواپیما تولید کنیم، اینجاست که به ارتباطات بین الملل نیاز داریم.

بیات خاطرنشان کرد: دلیل اینکه همه کشورها نسبت به ساخت هواپیما اقدام نکردند، نداشتن بازار است. کشورهای دیگر، کنسرسیومی ایجاد کردند که نهایتا چهار پنج تولیدکننده هواپیما از جمله بوئینگ و ایرباس در آن وجود دارد و سایر کشورها هم به این فرآیند ساخت کمک می کنند، اما به تنهایی به ساخت هواپیما اقدام نمی کنند؛ علت اول این است که هزینه تولید افزایش پیدا نکند و علت دوم اینکه آن کنسرسیون بتواند بازارهای بین المللی را بگیرد و فروشش را بیشتر کند.

وی با بیان اینکه در چنین حالتی اینکه ما ادعای ساخت هواپیما در سایز بزرگ را داشته باشیم که بتوانیم در بخش غیرنظامی مسافر جابه جا کنیم، منطقی نیست، افزود: باید قاعدتا سایز هواپیما را کوچک تر کنیم که بازارش در کشور بیشتر شود، زیرا به تعداد هواپیمای مسافربری زیادی در کشور نیاز نداریم که بتواند هزینه تولید (unit cost) را منطقی جلوه دهد.