«سیمرغ» چه ویژگی هایی دارد؟

سیمرغ نخستین هواپیمای ترابری ساخت ایران اولین پرواز آزمایشی خود را دیروز سه شنبه ۹ خرداد با موفقیت پشت سر گذاشت. این خبر را وزیر دفاع، امیر محمدرضا آشتیانی اعلام کرده است. به گفته وی این پرواز آزمایشی برابر استانداردهای بین المللیِ هوایی به مدت ٢٠ دقیقه در ارتفاع ٨ هزار پایی صورت گرفت. به گزارش تین نیوز به نقل از روزایتو، هواپیمای سیمرغ که ساخته ی متخصصان سازمان صنایع هوایی وزارت دفاع است، در اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ رونمایی شد. ویدئویی نیز از پرواز آزمایشی هواپیمای سیمرغ منتشر شده است.

◄ به بهانه پرواز سیمرغ

اعلام زمان پرواز سیمرغ، نخستین هواپیمای ترابری نظامی ایران

آشنایی با هواپیمای سیمرغ

هواپیمای سیمرغ که بر پایه بازطراحی پلتفرم هواپیمای ایران 140 ساخته شده و می تواند تا ۶ تن بار را با خود حمل کند، گزینه مناسبی برای بکارگیری در ناوگان ترابری نظامی و تجاری است.

همچنین وزارت دفاع، سبک بودن، میزان حمل بار، شعاع عملیات پروازی، تناسب با شرایط اقلیمی کشور، توان نشستن و برخاستن در باندهای کوتاه، چابکی و سریع بودن این هواپیما در خدمات رسانی هایی از قبیل آمبولانس هوایی را از ویژگی ها و کاربردهای هواپیمای ترابری سبک سیمرغ عنوان کرده است.

برای بررسی دقیق هواپیمای ترابری سیمرغ در مرحله نخست باید به پیشینه آن اشاره کرد؛ جمهوری اسلامی ایران در دهه هفتاد پروژه مشترکی را به شرکت آنتونوف اوکراین به منظور تولید یک هواپیمای مسافربری در داخل ایران آغاز کرد که در حقیقت شامل انتقال خط تولید هواپیمای آنتونوف ۱۴۰ به ایران و استقرار آن شرکت صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) بود که محصول نهایی آن هواپیمایی بنام IRAN-۱۴۰ شد؛ هواپیمایی که پس از تولید چند نمونه مسافری از آن به دلیل آنکه برخی ملاحظات فنی برای سرمایه گذاری بر روی خط تولید این هواپیما در دولت وقت نادیده گرفته شده بود، پس از وقوع چند سانحه نهایتا در سال ۱۳۹۳ و پس از سانحه پرواز تهران-طبس پرواز آن از سوی سازمان هواپیمایی کشوری ممنوع اعلام شد و مهندسانی نیز که از سوی شرکت آنتونوف در ایران حضور داشتند، کشور را ترک کردند.

هواپیمای سیمرغ چه ویژگی هایی دارد؟

آنگونه که در مشخصات اعلامی این هواپیما آمده است، سیمرغ از دو موتور توربوپراپ برخوردار است که حداکثر سرعت آن را به ۵۳۰ کیلومتر بر ساعت می رساند و می تواند مسافتی ۳۹۰۰ کیلومتری را پرواز کند. این هواپیما برای برخاستن به باندی با طول حداقل ۱۴۵۰ متر و برای نشستن به باندی با طول حداقل ۹۰۰ متر نیاز دارد و می تواند تا ۶ تن بار را با خود حمل کند که این مشخصات در مقایسه با نمونه های مشابه، سیمرغ را به گزینه مناسبی برای بکارگیری در ناوگان ترابری نظامی و تجاری تبدیل می کند.

مقایسه ظاهری ایران ۱۴۰ با سیمرغ نشان دهنده تغییراتی در ساختار این هواپیما به ویژه در بخش انتهایی هواپیما (Empennage) که شامل اضافه شدن درب متحرک بارگیری (رمپ) و تغییر در ساختار سکان افقی هواپیما شامل سطوح ثابت (horizontal stabilizer) و سطوح متحرک (Elevator) است که در ادامه به توضیح هر کدام از آنها خواهیم پرداخت.

نخستین بخشی که تغییر کرده، قسمت انتهایی بدنه است که به آن Empennage گفته می شود؛ در این بخش از هواپیما از آنجایی که باید درب متحرک بارگیری (رمپ) اضافه می شد، نیاز به طراحی و تولید این بخش از هواپیما وجود داشت که این ماموریت اصلی دفتر طراحی و شرکت هسا بوده و نیازمند محاسبات دقیق آیرودینامیکی و سازه ای است که انجام این کار بدون حضور شرکت آنتونوف خود حاکی از کار بزرگ مهندسان ایرانی در وزارت دفاع است.

دیگر بخش هایی که به این قسمت مربوط می شوند نیز دچار دگرگونی در تغییرات شده اند؛ یکی از این بخش ها سکان افقی هواپیما است که این بخش هواپیمای ترابری سیمرغ در مقایسه با هواپیمای ایران-۱۴۰ تفاوت های چشمگیری دارد به طوریکه در هواپیمای ایران-۱۴۰ شاهد شکلی تا حدودی V مانند هستیم، در حالی که در هواپیمای سیمرغ این سکان صاف است.

پس از قسمت انتهایی هواپیما (Empennage)، تغییر عمده دیگر سیمرغ نسبت به ایران-۱۴۰ مربوط به یکی از مهمترین اجزای یک هواپیما یعنی بال است! با نگاه اول به تصاویر سیمرغ می توان به این نکته رسید که با تغییر طراحی بال از شکل ذوزنقه ای در ایران-۱۴۰ به شکل مستطیل در سیمرغ، مساحت بال ها افزایش یافته است که این خود حکایت از یک باز طراحی و باز مهندسی ویژه در ساخت این هواپیما دارد.

از سوی دیگر با وجود آنکه افزایش مساحت بال هواپیما باعث ایجاد پسای القایی (Induced Drag) می شود اما مزایایی نیز به همراه دارد که از جمله آنها افزایش ظرفیت مخازن سوخت هواپیما (مخازن سوخت هواپیما در بال قرار دارد) و همچنین کاهش مسافت باند لازم برای نشست و برخاست است.