هواپیماها در فرودگاه پیام زمینگیر شدند / پای هدفمندی روی گلوی کارگو

تین نیوز | فرودگاه بین المللی پیام کرج که از آن به عنوان بزرگترین و تنها فرودگاه کارگو (پایانه بار هوایی) کشور یاد می شود با ناتوانی در تامین هزینه گران سوخت هواپیماهایش تا مرز تعطیلی پیش رفته است.
 
سه سال پیش با تصویب ستاد هدفمندی یارانه ها، سوبسید سوخت هواپیماهای باری (کارگو) حذف و تنها هواپیماهای مسافربری شانس برخورداری از امتیاز یارانه را به دست آوردند. همین تصمیم کافی بود تا فرودگاه پیام که تنها در بخش کارگو فعال است، به تدریج از چرخه حمل هوایی بار خارج و ظرفیتی بزرگ در بحث مهم صادرات غیرنفتی یعنی یکی از گلوگاه های صادرات و واردات کشور رو به خاموشی رود.
 
فرودگاه پیام کرج که تنها فرودگاه کارگو کشور است به علت ناتوانی در تامین سوخت هواپیماهایش، چند سالی است در شرایطی قرار گرفته که به واقع هیچ جابجایی کالایی از طریق حمل و نقل هوایی در این فرودگاه بین المللی انجام نشده است و صادرکنندگان، دیگر این فرودگاه را مبدایی مناسب برای صادرات محصولاتشان به کشورهای منطقه نمی دانند.
 
تا جایی که امروز شاید به زحمت و آن هم برای خالی نبودن عریضه، سالانه کمتر از انگشتان یک دست در این فرودگاه بزرگ و بین المللی جابجایی هوایی کالا انجام می شود.
 
به عبارت دیگر، تسهیل و توسعه صادرات غیرنفتی که محور توسعه و از بندهای اقتصاد مقاومتی شمرده می شود در "پیام" نه تنها رعایت نشده بلکه، اجرای برخی تصمیمات سبب شده تنها فرودگاه حمل بار کشور که دوره ای در زمینه صادرات غیرنفتی حرف نخست را در منطقه می زد، در وضعیتی بلاتکلیف، نمی داند تا چه زمانی یارای مقاومت دارد.
 
تصمیم ستاد هدفمندی یارانه ها تنها دامن پیام را نگرفت و سایر فرودگاه هایی هم که در بخش کارگو فعال هستند، بی نصیب نمانده اند؛ با این تفاوت که پیام کرج اکنون جز در بخش کارگو در حوزه دیگری فعال نیست و چاره ای جز خرید سوخت به نرخ آزاد ندارد، سایر فرودگاه ها اما، در هر دو بخش مسافر و بار امکان فعالیت دارند و می توانند هزینه هایشان را مدیریت کنند.
 
گرچه بحث مسافربری شدن فرودگاه پیام مدتها بر سرزبانها چرخید و تا امروز هم از یاد نرفته و تلاش ها برای توسعه این فرودگاه در بخش حمل مسافر ادامه دارد؛ اما نمی توان تا آن زمان به انتظار نشست و دلخوش بود؛ زیرا شواهد حاکی از آن است که صادر کنندگان مسیر این فرودگاه بین المللی را به خاطره سپرده اند.
 
۲۷۰ میلیون تومان هزینه سوخت برای پروازی ۵ ساعته
کاوه حدادپور قائم مقام مدیرعامل شرکت خدمات هوایی پیام کرج با اشاره به تفاوت قیمت سوخت هواپیمای مسافربری و باری گفت: هم اکنون قیمت سوخت هواپیمای مسافربری لیتری ۵۰۰ تومان و برای هواپیمای های باری (کارگو) لیتری دو هزار و ۷۰۰ تومان محاسبه می شود که این تفاوت قیمت خسارت سنگینی به فرودگاه پیام که تنها در بخش کارگو فعالیت می کند، وارد کرده است.
 
به گفته حدادپور فرودگاه هایی که علاوه بر حمل بار در بخش مسافربری نیز فعال هستند با مدیریت هر دو بخش توانسته اند از سد زیان ناشی از تفاوت قیمت عبور کنند؛ این در حالیست که بزرگترین فرودگاه کارگو کشور به علت غیراقتصادی بودن خرید سوخت به قیمت آزاد ناکارآمد شده است.
 
وی برای ملموس شدن این نکته، با محاسبه هزینه پرواز پنج ساعته یک هواپیمای کارگو با نیاز به دست کم ۱۰۰ هزار لیتر سوخت گفت: در این شرایط هزینه سوخت این هواپیما برای پروازی پنج ساعته ۲۷۰ میلیون تومان می شود؛ علاوه بر این اگر هواپیما خالی برگردد هزینه صادرات کالا برای صادر کنندگان بسیار گران تمام می شود و از پس هزینه ها برنمی آیند.
 
حدادپور ادامه داد: حمل بار از طریق هواپیماهای مسافربری امری رایج است و بسیاری از فرودگاه ها، همزمان با جابجایی مسافر بار هم حمل می کنند و اگر روزانه ۱۰ پرواز در آن فرودگاه انجام شود، مقادیر زیادی بار جابجا می شود.
 
صادرکنندگان فرودگاه پیام را فراموش کرده اند
عضور هیئت مدیره این شرکت خدمات هوایی با بیان اینکه در سه سال اخیر یک پرواز باری هم در فرودگاه پیام که ماهیت آن حمل بار است، صورت نگرفته، اذعان داشت: هم اکنون جابجایی بار نه از طریق پیام که توسط سایر فرودگاه های کشور انجام می شود. ما هر چه برای بسترسازی و توسعه پیام تلاش می کنیم اما صادرکنندگان وقتی متوجه داستان هزینه سوخت می شوند از صادرات محصول خود از طریق فرودگاه پیام منصرف شده و کالای خود را از سایر فرودگاه های کشور و با پروازهای مسافربری صادر می کنند.
 
حدادپور کم شدن تعداد پروازهای کارگو را مسئله ای عمومی در کشور خواند اما گفت: باتوجه به اینکه "پیام" تک محصولی و تنها در بخش کارگو فعال است این مسئله بر فعالیت های ما تاثیر مستقیم  و البته منفی گذاشته است.
 
خوب است به یاد آوریم که زمانی فرودگاه پیام کرج در بخش حمل و نقل  و صادرات برخی اقلام از جمله میوه  و تره بار حرف اول را نه تنها در کشور که در منطقه می زد اما در سه سال اخیر صادرات کالا از این فرودگاه افتی غیرقابل باور را تجربه می کند.
 
حدادپور در ادامه گفت: صادرات میوه و تره بار از راه زمینی شیوه مناسبی نیست و منجر به فساد و خراب شدن میوه و سبزیجات می شود زیرا در حمل و نقل زمینی میزان خسارات حاصل از جابجایی بسیار بیشتر از حمل و نقل هوایی است.
 
حدادپور حفظ امنیت و سالم رسیدن کالا را از مزایای حمل و نقل هوایی در مقایسه با جابجایی زمینی بار دانست و یادآور شد: درصد زیادی از مناقشات بازرگانان در سطح بین المللی ناشی از اتفاقات حول و حوش حمل و نقل زمینی است که کالا با تاخیر و یا با آسیب به مقصد می رسد.
 
به گفته حدادپور شرایط پیش آمده سبب دور شدن ذهن صادرکنندگان از فرودگاه پیام به عنوان یک فرودگاه حمل و نقل هوایی بار شده و تصور نمی کنند که بتوان از این فرودگاه صادرات انجام داد. وی میزان زیان انباشته سال پیش این فرودگاه را بسیار بالا توصیف کرد و افزود: امسال تنها با مدیریت و انجام برخی فعالیت های عمرانی و برگزاری دوره های آموزشی پرواز توانستیم امور جاری فرودگاه را بگذرانیم.
 
قائم مقام شرکت خدمات هوایی پیام با بیان اینکه برخی تصمیمات در درازمدت اثرات خود را نشان می دهد، اظهار داشت: تصمیم ستاد هدفمندی یارانه ها مبنی بر افزایش پنج برابری قیمت سوخت، امروز لطمات خود را به فرودگاه پیام نشان می دهد. قطع سوبسید سوخت در بخشی که اقتصاد کشور را شکوفا می کند و ارز آور است به تعطیل شدن حمل و نقل هوایی بار از بزرگترین فرودگاه باری کشور منجرشده است.
 
وی در پاسخ به اینکه چه باید کرد و مسئولان فرودگاه برای کاهش اثرات زیانبار این تصمیم بر فعالیت های فرودگاه چه اقدامی انجام داده اند، از رایزنی با وزارت راه و شهرسازی، سازمان هواپیمایی کشوری، وزارت نفت و نمایندگان مجلس مبنی بر تنظیم لایحه ای در حمایت از صادرکنندگان خبر داد و افزود: درخواست داده ایم تا صادر کنندگان کالاهای دارای ارزش افزوده که جزء کالاهای صادراتی برجسته به شمار می آیند چنانچه پرواز کارگو را برای صادرات محصولات خود انتخاب کنند در قالب تشویق نامه های صادراتی، سوخت آنها با سوخت مسافربری یا به شیوه ای مناسب تر و با سوبسید محاسبه شود.
 
پرونده پروازهای کارگو روی میز کارگروه زیربنایی دولت
این مسئول تاکید کرد: اجرای این تمهید به رونق و شکوفایی اقتصاد کارگو کمک کرده و در توسعه استان البرز تاثیر به سزایی خواهد داشت.
 
به گفته حدادپور بررسی این پیشنهاد سال گذشته (۱۳۹۳) در کمیسیون تلفیق مجلس شورای اسلامی مطرح شد اما چون زمان برای بررسی آن کافی نبود به سرانجام نرسید. در صورت عملیاتی شدن این پیشنهاد، این مانع توسعه، در تمام فرودگاه های کشور حل خواهد شد.
 
همچنین به گفته حدادپور، فرودگاه پیام با دارا بودن ۲۰۰ نیروی سپاه، ۱۸ نفر در برج مراقبت، ۳۰۰ نفر نیروی انتظامی، ۲۷ نفر در بخش هواشناسی، هتل و لابی مجهز، علاوه بر تامین امنیت برای صادرات، مکان مناسبی برای اقامت تاجران و صادرکنندگان نیز هست.
 
اما جواد کولیوند نماینده مردم کرج، اشتهارد، فردیس و آسارا در مجلس شورای اسلامی درباره روند رسیدگی به وضعیت این فرودگاه گفت: هم اکنون موضوع اختصاص سوبسید به پروازهای کارگو در کارگروه زیربنایی دولت در حال بررسی است.
 
وی افزود: البته یکی از گزینه های مطرح شده درباره قیمت سوخت هواپیماها، یکپارچه سازی و آزاد سازی حامل های انرژی در این بخش است اما هنوز هیچ چیز قطعی نیست.
 
کولیوند اظهار داشت: نظر شخصی بنده، یارانه ای شدن پروازهای کارگو است اما به هرحال باید دید در نهایت چه تصمیمی گرفته می شود.
 
فرودگاه پیام به صورت نیمه تعطیل درآمد
استاندار البرز نیز چندی پیش در آیین تجلیل از صادرکنندگان برتر البرز از فرودگاه پیام به عنوان سرمایه کلان ملی نام برد و گفت که این فرودگاه به علت نداشتن سوخت لازم به صورت نیمه تعطیل درآمده است.
 
سید حمید طهایی با بیان اینکه فرودگاه پیام یکی از گلوگاه‌های صادرات و واردات کشور است که باید یارانه سوخت این بخش به‌عنوان کمک به صادرات، تامین شود، تاکید کرد: درجه توسعه‌یافتگی کشور رابطه مستقیمی با حجم روابط تجاری و بین‌المللی دارد. تولید، صادرات را تحریک می‌کند و صادرات سبب ارزآوری، ایجاد اشتغال و در نهایت بهبود رفاه اجتماعی می‌شود.
 
به سادگی چشم پوشی نکنیم
اکنون حکایت فرودگاه پیام همچون گنج کشف شده ای است که قدر و قیمت آن دانسته نشده و بی استفاده مانده است؛ حال آنکه کیست که نداند رونق این فرودگاه بین المللی چه ثمراتی در شکوفایی اقتصاد استان البرز و استانهای همجوار از جمله تهران، زنجان، قزوین، همدان و .. دارد.
 
نجات کارخانه های نیمه فعال و اشتغالزایی، میوه شیرین حمایت از این مرکز حمل و نقل هوایی است که امروز به گفته مدیرانش با اتخاذ شیوه هایی، دیگر زیانی به دولت تحمیل نمی کند،اما قابلیت های بی شمار آن نهفته مانده است.
 
گرچه سالانه شاید چند پرواز باری از مبدا "پیام" انجام شود اما برای فرودگاهی که عنوان کارگو را یدک می کشد، این رقم بیشتر به لطیفه گویی می ماند؛ همانند این است که صاحب رستورانی بگوید سالانه چهار نفر مشتری دارد.
 
در دنیای رقابتی امروز که سرعت یکی از مولفه های بازار رقابت است، حمل و نقل هوایی امتیاز قابل توجهی به شمار می آید که نباید به سادگی از آن چشم پوشی کرد.