ناوهای هواپیمابر؛ فرودگاه‌های شناور روی آب
تنها تعداد انگشت شماری از کشورهای جهان دارای ناوهای هواپیمابر در زرادخانه های خود هستند. به طور کلی امروزه سه نوع ناو هواپیمابر وجود دارند که ناوهای هواپیمابر بزرگ با قابلیت حمل هواپیمای بال ثابت و بالگردها، ناوهای هواپیمابر کوچکتر با قابلیت پشتیبانی از بالگردها و کشتی های آبی‌خاکی که دارای عرشه های پرواز اندازه کامل، آشیانه و قابلیت حمل بالگرد هستند را شامل می شوند. برخی ناوهای هواپیمابر مدل هایی جدید با قابلیت دور زدن سیاره زمین بی نیاز از سوخت گیری مجدد بوده و برخی دیگر از سن بالایی برخوردار هستند و به ندرت پایگاه خود را ترک می کنند. در ادامه نگاهی به
ناوگان جهانی ناوهای هواپیمابر خواهیم داشت.
آمریکا
آمریکا دارای 10 ابرناو هواپیمابر عملیاتی در کلاس نیمیتز است که هر ناوگان دیگر در جهان را از نظر اندازه و توانایی با اختلاف زیاد پشت سر می گذارد. ناوهای نیمیتز 1,092 فوت (323 متر) طول و وزنی برابر با 101 هزار و 600 تن دارند. به لطف یک جفت راکتور هسته ای، هر یک از این کشتی ها می تواند به سرعتی فراتر از 30 گره دست یابد و از دامنه حرکت تقریبا نامحدود برخوردار هستند.
هر ناو نیمیتز به طور معمول حامل ناوگان هوایی متشکل از 24 فروند F/A-18C Hornet، 24 فروند F/A-E/F Super Hornet، 4 تا 5 فروند هواپیمای جنگ الکترونیک E/A-18G Growler، 4 فروند E-2D Hawkeye، 2 فروند C-2 Greyhound، و 6 فروند بالگرد Seahawk است.
افزون بر ناوهای نیمیتز، نیروی دریایی آمریکا دارای 9 کشتی با عرشه فرود بالگرد از کلاس های وسپ و امریکا است. این کشتی ها 843 فوت (257 متر) طول و تقریبا 40 هزار تن وزن دارند. این کشتی ها برای حمل تجهیزات هوایی و زمینی نیروی دریایی آمریکا طراحی شده و دارای عرشه پرواز اندازه کامل هستند.
هر یک از این کشتی ها توانایی حمل 10 فروند هواپیمای MV-22 Osprey، 4 فروند بالگرد CH-53E، 3 فروند بالگرد UH-1 Huey، 4 فروند بالگرد تهاجمی AH-1Z، و 6 فروند جت AV-8B Harrier را دارند. در آینده نزدیک جنگنده F-35B جایگزین جت های هریر خواهد شد و هر کشتی کلاس امریکا توانایی حمل تا 20 فروند از این جنگنده را خواهد داشت.
چین
به رغم قدرت نظامی رو به رشد، چین تنها یک ناو هواپیمابر به نام لیائونینگ را در اختیار دارد. این ناو زندگی خود را در قالب ناو هواپیمابر شوروی سابق به نام ریگا آغاز کرد اما هیچگاه این پروژه تکمیل نشد و در عوض به عنوان اوراقی به یک سرمایه‌دار چینی فروخته شد تا تغییر کاربری دهد. در نهایت این کشتی در اختیار دولت چین قرار گرفت و پس از بیش از یک دهه مطالعه و به روزرسانی به استانداردهای مدرن نظامی مجهز شده و سال 2012 عملیاتی شد.
لیائونینگ 999 فوت (304 متر) طول و در حالت بارگیری کامل تقریبا 60 هزار تن وزن دارد. این ناوهواپیمابر فاقد منجنیق پرتاب هواپیما است و از یک سطح شیب دار برای کمک به برخاستن هواپیماهای بال ثابت بهره می برد. این کشتی قابلیت حمل 24 فروند جنگنده شنیانگ J-15 Flying Shark، 6 فروند بالگرد Z-18، 4 فروند بالگرد ضد زیردریایی Ka-31، و 2 فروند بالگرد Z-9 را دارد.
روسیه
روسیه دارای یک ناو هواپیمابر عملیاتی به نام آدمیرال کوزنتسوف است. این ناو در مکانی که امروز به نام اکراین شناخته می شود، ساخته شد و پس از فروپاشی شوروی سابق، در سال 1991 وارد خدمت ارتش روسیه شد. از نظر فنی، آدمیرال کوزنتسوف خواهر ناو هواپیمابر چینی لیائونینگ محسوب می شود.
با طول بیش از یک هزار فوت (305 متر)، کوزنتسوف در زمان بارگیری کامل 65 هزار تن وزن دارد. ناوگان هوایی این کشتی شامل 18 فروند رهگیر Su-33 Flanker-D، 4 فروند جت تهاجمی Su-25 Frogfoot، دو فروند بالگرد Ka-31RLD، و 15 فروند بالگرد ضد زیردریایی Ka-27PL می شود. بر خلاف ناوهای هواپیمابر دیگر، آدمیرال کوزنتسوف دارای 12 موشک ضد کشتی فراصوت SS-N-19 Shipwreck و نسخه دریایی از موشک زمین به هوا Tor برای دفاع از خود است.
انگلیس
انگلیس در حال حاضر دو ناو هواپیمابر را در دست ساخت دارد. ملکه الیزابت در سال 2020 عملیاتی خواهد شد و شاهزاده ولز در سال 2022 عملیاتی خواهد شد. این دو بزرگترین کشتی هایی خواهند بود که برای نیروی دریایی سلطنتی ساخته شده اند.
در زمان تکمیل، این ناوهای هواپیمابر دارای 920 فوت (280 متر) طول و 65 هزار تن وزن خواهند بود. ناوهای ملکه الیزابت و شاهزاده ولز به جای منجنیق پرتاب هواپیما به سطح شیب دار مجهز خواهند بود. هر یک از آنها توانایی حمل تقریبا 12 فروند جنگنده F-35، و 4 فروند بالگرد را در زمان صلح خواهند داشت و در زمان جنگ قابلیت افزایش تعداد جنگنده های F-35 به 36 فروند وجود دارد. این ناوها می توانند به بالگردهای آپاچی، مرلین، شینوک و وایلدکت خدمات ارائه کنند.
فرانسه
فرانسه دارای یک ناوهواپیمابر عملیاتی به نام شارل دوگل است. این ناو از سال 2001 وارد خدمت شده و 856 فوت (261 متر) طول و 43 هزار و 100 تن وزن در زمان بارگیری کامل دارد. شارل دوگل تنها ناو هواپیمابر هسته ای جهان است که بخشی از نیروی دریایی ارتش آمریکا محسوب نمی شود و به لطف نیروگاه خود از دامنه حرکت تقریبا نامحدود بهره می برد.
ناو شارل دوگل به طور معمول از ناوگان هوایی شامل 10 تا 14 فروند جنگنده چند منظوره رافائل M، 10 تا 12 فروند جت تهاجمی سوپر اتندارد، 2 یا 3 فروند E-2C Hawkeye، و 4 تا 5 فروند بالگرد جستجو و نجات و ترابری برخوردار است. این کشتی یکی از معدود ناوهای هواپیمابر غیر آمریکایی است که به منجنیق پرتاب هواپیما برای کمک به برخاستن هواپیماها و سیم های نگه دارنده برای کمک به فرود آنها برخوردار است. پ
هند
هند دارای دو ناو هواپیمابر است. ناو ویرات در اصل یک ناو هواپیمابر سبک انگلیسی بوده که در زمان جنگ جهانی دوم ساخته شد. ویرات قدیمی‌ترین ناو هواپیمابر عملیاتی جهان است که 741 فوت (226 متر) طول و 28 هزار و 700 تن وزن دارد. ویرات توانایی حمل 9 فروند جنگنده هریر نیروی دریایی هند و 15 فروند بالگرد Sea King، Helix، و Chetak را دارد.
پرچمدار جدید نیروی دریایی هند ناو هواپیمابر ویکرامادیتیا (در عکس مشاهده می شود) است. این کشتی در اصل به عنوان جنگ افزار ضد زیردریایی توسط شوروی سابق مورد استفاده قرار می گرفت و اکنون به عرشه پروازی زاویه دار با سطح شیب دار 14 درجه مجهز شده و به طور گسترده مدرن سازی شده است. این ناو 930 فوت (283 متر) طول و 45 هزار تن وزن دارد.
ویکرامادیتیا دارای ناوگان هوایی قدرتمندی متشکل از 36 فروند جنگنده چند منظوره Mig-29K، و 12 فروند بالگرد Helix هم برای کنترل و هشدار اولیه و هم عملیات های جستجو و نجات است.
ژاپن
ژاپن در گذشته از قدرت های برجسته در زمینه ناوهای هواپیمابر محسوب می شد. در حال حاضر، این کشور دارای سه ناو بالگردبر است. ناو هیوگا دارای طول 646 فوت (197 متر) و وزن 18 هزار تنی در زمان بارگیری کامل هستند. هیوگا و خواهرش ایسه توانایی انجام وظایفی شامل جنگ ضد زیردریایی و حمله آبی‌خاکی را دارند. هر یک از آنها توانایی حمل 10 فروند بالگرد شامل بالگردهای ضد زیردریایی SH-60، بالگردهای شکارچی مین MCH-101، بالگردهای تهاجمی آپاچی AH-64، هواگرد MV-22 Ospery، و بالگرد ترابری CH-47 را دارند.
ژاپن به تازگی ناو بالگردبر ایزومو (در عکش مشاهده می شود) را معرفی کرده که در سال 2018 وارد خدمت خواهد شد. این کشتی تقریبا 30 درصد بزرگتر از ناوهای قدیمی است و 814 فوت (248 متر) طول و 27 هزار تن وزن دارد.
استرالیا
از نظر فنی کشتی های آبی‌خاکی HMAS Canberra و خواهرش HMAS Adelaide (در تصویر مشاهده می شود) دارای طول 757 فوت (231 متر) و 27 هزار و 830 تن وزن در زمان بارگیری کامل هستند. تنه این کشتی ها در اسپانیا ساخته شده و بر اساس کشتی آبی‌خاکی خوان کارلوس اول شکل گرفته اند.
ناو کانبرا برای حمل نیروهای آبی‌خاکی طراحی شده و از این رو دارای عرشه پرواز اندازه کامل، یک آشیانه، و آسانسور برای جابجایی هواگردها بین عرشه و آشیانه هستند. هر یک از این ناوها توانایی پشتیبانی از 12 فروند هواگرد از جمله بالگردهای Sea King و Sea Hawk نیروی دریایی استرالیا، بالگردهای تهاجمی تایگر ارتش استرالیا، بالگرد MRH-90 و بالگرد شینوک CH-47 را دارند.
ایتالیا
کاوور (در عکس مشاهده می شود) یکی از ناوهای هواپیمابر ایتالیا است و ناو دیگر جوزپه گاریبالدی نام دارد. کوور 774 فوت (236 متر) طول و 27 هزار و 100 تن وزن دارد در شرایطی که ناو کوچکتر گاریبالدی 590 فوت (180 متر) طول و 13 هزار و 850 تن وزن دارد. هر دو ناو از پیشرانه های جنرال الکتریک LM2500 برخوردار هستند.
کاوور و گاریبالدی به جنگنده های هریر و بالگردهای مختلف مجهز هستند. هر دو ناو توانایی حمل 12 بالگرد و 10 فروند هریر را دارند اما تنها کاوور به سطح شیب دار 12 درجه برای کمک به برخاستن هریرها مجهز است. کاوور به منظور میزبانی از جنگنده های F-35 شاهد اصلاحاتی در آینده خواهد بود.
کره جنوبی
کشتی آبی‌خاکی ROKS Dokdo توانایی انجام حملات هوایی و دریایی را دارد. این ناو با طول 653 فوت (199 متر) و وزن 18 هزار و 800 تن بزرگترین کشتی جنگی ساخته شده توسط نیروی دریایی کره جنوبی محسوب می شود. عرشه پرواز اندازه کامل دوکدو توانایی ارائه خدمات همزمان به پنج فروند بالگرد را دارد. این ناو دارای یک آشیانه زیر عرشه پرواز است و دو آسانسور بزرگ برای جابجایی بالگردها مورد استفاده قرار می گیرند. دوکدو توانایی ارسال 10 فروند بالگرد UH-60 Blackhawk به عملیات را دارد. این ناو در کنار ارائه خدمات به عنوان یک بالگردبر می تواند نقش یک کشتی فرماندهی را نیز ایفا کند.
برزیل
برزیل تنها ناو هواپیمابر خود به نام سائوپائولو را در سال 2000 از فرانسه خریداری کرد. این ناو که در اصل به سال 1963 ساخته شده یکی از قدیمی‌ترین ناوهای هواپیمابر عملیاتی جهان و تنها نمونه عملیاتی در آمریکای جنوبی است.
سائوپائولو 869 فوت (265 متر) طول و در حالت بارگیری کامل 33 هزار تن وزن دارد. افزون بر منجنیق پرتاب هواپیما، این ناو به سطح شیبدار با قابلیت جمع شدن مجهز شده است. ناوگان هوایی این ناو شامل 12 فروند A-4 Skyhawk، 4 فروند C-1A Trader و 20 فروند بالگرد از انواع مختلف می شود.
اسپانیا
ناو خوان کارولس اول نام خود را از پادشاه اسپانیا که در سال 2014 از قدرت کناره گیری کرد، گرفته است. این کشتی آبی‌خاکی 754 فوت (230 متر) طول و در زمان بارگیری کامل 27 هزار و 82 تن وزن دارد و می تواند تقریبا یک هزار تفنگدار دریایی اسپانیایی را جابجا کند.
خوان کارلوس اول دارای یک عرشه پرواز اندازه کامل به همراه یک جفت آسانسور و آشیانه است. سطح شیبدار 12 درجه آن به برخاستن جنگنده های هریر کمک می کند. این ناو توانایی حمل تا 30 فروند بالگرد یا 10 تا 12 فروند هریر و یا ترکیبی از هر دو را دارد. همچنین، این ناو توانایی حمل جنگنده F-35B را نیز دارد.
تایلند
ناو تایلندی Chakri Naruebet به افتخار خاندان سلطنتی تایلند نامگذاری شده است. این تنها ناو هواپیمابر فعال در جنوب شرق آسیا محسوب می شود و البته تنها نمونه با یک سوئیت سلطنتی برای پادشاه است.
چاکری ناروبت در یک کارخانه کشتی سازی اسپانیایی و بر اساس ناو Principe de Asturias شکل گرفته است. با طول 597 فوت (182 متر) و وزن 11 هزار و 400 تن هنگام بارگیری کامل، چاکری ناروبت یکی از کوچکترین ناوهای هواپیمابر جهان محسوب می شود. در ابتدا این ناو از ناوگان هوایی شامل 9 فروند جنگنده هریر برخوردار بود اما فقدان قطعات یدکی کل این ناوگان را زمینگیر کرد و اکنون ناوگان هوایی آن شامل چهار فروند بالگرد SH-60 Seahawk می شود.
چاکری ناروبت کمتر در حالت عملیاتی قرار می گیرد و کاهش بودجه موجب شده تا تنها یک روز در ماه پایگاه دریایی خود را ترک کند. بدون جنگنده های هریر، این ناو بیشتر برای حمل پادشاه و همراهان وی برای سواری سلطنتی مورد استفاده قرار می گیرد تا تمرین های نظامی و از این رو به عنوان بزرگترین قایق تفریحی سلطنتی جهان شناخته می شود.
