◄ تحلیل آتش‌نشانی شیراز از حادثه سال 82 راه آهن در نیشابور
در حادثه نیشابور 24 آتش‌نشان به شهادت می‌رسند و مسئولان شهری نیشابور شامل فرماندار، معاونان شهردار، مدیر عامل آتش‌نشانی نیشابور، مأموران نیروی انتظامی، کارکنان راه‌آهن و اهالی روستا و منطقه، از دیگر افرادی هستند که در این حادثه کشته می‌شوند تا این حادثه تلخ از حوادث نادر آتش‌نشانی نام گیرد.
وبلاگ عباس قربانعلی‌بیک: معاونت برنامه ریزی آتش‌نشانی شیراز گزارشی 49 صفحه‌ای از حادثه نیشابور تهیه کرده که شایسته توجه و تقدیر است:
در ساعت 4 و 42 بامداد 29/12/82 از طریق تلفن 125 ستاد فرماندهی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی نیشابور، یک فقره فرار واگن‌های باری اعلام می‌شود، فردی که خود را کارمند راه آهن خراسان معرفی کرده است از آن سوی خط تلفن اظهار می‌کند: تعدادی واگن که حامل پنبه، گوگرد و بنزین است، از ایستگاه ابومسلم سه ایستگاه قبل از ایستگاه نیشابور به طور ناخواسته فرار کرده و به احتمال زیاد این واگن‌ها در ورودی شهر نیشابور (سه راه جمهوری) از ریل خارج می‌شود.
به همین دلیل ایستگاه‌های 3، 4 و 1 آتش نشانی به ترتیب به محل اعزام و در سمت شمال و جنوب ریل با رعایت فاصله مستقر می‌شوند، چند دقیقه‌ای از تماس اول نگذشته که تماس دوم با 125 خبر از خارج شدن واگن‌ها از ریل در ایستگاه خیام یک ایستگاه قبل از نیشابور می‌دهد و اضافه می‌کند که واگن‌ها به شدت دچار آتش سوزی شده‌اند و چهار واگن نیز از ایستگاه خیام عبور کرده و با سرعت به سمت نیشابور در حرکتند.
بدین ترتیب با دستور ستاد فرماندهی خودروهای ایستگاه‌های یک و سه به ایستگاه خیام واقع در روستای دهنو هاشم آباد در 94 کیلومتری نیشابور اعزام شده و ایستگاه 4 نیز در محل سه راه جمهوری نیشابور می‌ماند تا در صورتی که چهار واگن دیگر حادثه‌آفرین شوند به مقابله با آنها بپردازد. پس از لحظاتی چهار واگن نیز در سه راه جمهوری از ریل خارج و مأمورین ایستگاه چهار پس از بررسی و اطمینان از خالی و بی‌خطر بودن واگن‌ها، به ایستگاه خیام اعزام شدند.
عملیات اطفا به خوبی پیش می‌رود، در ساعت 9 صبح از سوی مدیرعامل سازمان آتش‌نشانی و فرمانده عملیات اعلام می‌شود که حریق مهار شده است، اما ناگهان در ساعت 9 و 37 در حالی که نیروهای آتش‌نشانی شهرهای نیشابور، مشهد، قدمگاه، خرو، درود و فولاد خراسان در محل مشغول اطفاء حریق بودند انفجاری بسیار مهیب منطقه را ویران می‌کند، صدای انفجار در ده‌ها کیلومتر آن طرف تر(مشهد و نیشابور) هم شنیده می‌شود. در مشهد (90 کیلومتری محل حادثه) زلزله 5/3 ریشتری ثبت می‌شود، حدود 320 نفر کشته و 469 نفر زخمی می‌شوند.
در این حادثه 24 آتش‌نشان به شهادت می‌رسند و مسئولان شهری نیشابور شامل فرماندار، معاونان شهردار، مدیرعامل آتش‌نشانی نیشابور، مأموران نیروی انتظامی، کارکنان راه‌آهن و اهالی روستا و منطقه، از دیگر افرادی هستند که در این حادثه کشته می‌شوند تا این حادثه تلخ از حوادث نادر آتش‌نشانی نام گیرد.
طبق مصاحبه مدیر عامل وقت راه‌آهن تعداد واگن‌ها هر چقدر باشد دو کفش خط یکی در واگن ابتدایی و دیگری در واگن انتهایی کافی است که از حرکت واگن‌ها جلوگیری کند و در رابطه با بستن ترمزهای دستی اگر ترمز چهار تا پنج واگن بسته می‌بوده کفایت می‌کرده است.
ابتدا همه فکر می‌کردند حادثه عمدی و ناشی از خرابکاری است اما در بررسی به عمل آمده از سوی کمیسیون فنی بررسی سوانح راه‌آهن این احتمال رد شد و در نهایت علت فرار واگن‌ها این چنین اعلام شد:
1- نبستن ترمز دستی به طور صحیح
2- سهل انگاری در خصوص سوارکردن کفش خط و عدم نظارت دقیق از سوی رئیس قطار
3- شیب تند و غیر استاندارد راه‌آهن
فرار واگن‌ها: 51 واگن باری که حدود 36 ساعت در ایستگاه ابومسلم 40 کیلومتری محل حادثه متوقف بودند، به حرکت در می‌آیند و تا دو ایستگاه بعد بدون هیچ مانعی حرکت می‌کنند و در نهایت با برخورد به یک لکوموتیو از خط خارج و با توجه به مواد آتش‌زا شعله ور می‌شوند، این در حالی است که واگن‌ها در مسیر کور قرار داده شدند.
در این واگن‌ها 4 ماده اصلی پنبه، گوگرد، نفتا (سوخت هواپیما) و کود نیترات آمونیوم حمل می‌شد.
