◄ بازخوانی حادثه های اخیر و مسئله امنیت ایران

حادثه های اخیر به بهای محدود کردن آزادی ها و خلق جمعیت قهرمانان طرفدار بهبود معیشت و رفاه مردم در حال پایان یافتن است. اینکه این قهرمانان که خود یا مسبب ناکارآمدی وضع موجودند و یا تشدید کننده آن هستند چه سیاستی را در آینده پیش خواهند گرفت، چندان روشن نیست.

لیکن آنچه که گذشته آنان نشان می دهد آن است که ایشان برای تثبیت و ارتقای جایگاه اجتماعی توده ای خود از هزینه کرد ثروت اجتماعی و منابع ملی ایران در هیچ سطح و اندازه ای ابایی ندارند.

در این یادداشت کوتاه ابتدا چند نقد را به دولت که خود بخشی از آن هستم و هم چنین نحوه ی طرح موضوع در رسانه ی ملی دارم. امید که این بازخوانی موجب بازنگری بنیادین در نحوه ی رویارویی با چنین حوادثی در جهت کاهش مخاطرات امنیت ملی شود و مسببان نشان دار تشویق نشوند که دوباره چنین خطرهایی را برای کشور خلق کنند. چون به گمان من ادامه سیاست اتخاذی همراه با تشویق عاملان آغازین است.

بر اساس آنچه تا کنون انتشار یافته، ناآرامی های اخیر با تجمعی در مشهد با عنوان نه به گرانی و توسط مال باختگان دو رشته فساد سازمان یافته شامل پروژه ی پدیده ی شاندیز و موسسه های اعتباری ثبت شده در مشهد و در هنگام حضور معاون اول رییس جمهور در استان خراسان رضوی آغاز شد. و باز بر اساس شواهد موجود، آن تجمع با فراخوان و هماهنگی یک گروه سیاسی آشکار و نشان دار و معترض به دولت در آن شهر شکل گرفت.

این موضوع به صورت آشکار و یا ضمنی در سخنرانی های رسمی و یادداشت های نامداران این طیف که بلافاصله پس از حادثه مشهد ایراد و انتشار یافت مشهود است. محتوای اعلامی حاکی از چند مطلب بود. یکی تایید و حمایت از اصل اعتراض به گرانی. دیگری عدم پیش بینی حضرات مبنی بر اینکه موضوع از کنترل خارج خواهد شد و در اختیار دیگران قرار خواهد گرفت و سوم مصادره مجدد اتفاق رخ داده به نفع خود و سوارشدن بر موج اعتراض ها بود. بازنمود زیرکانه ی حوادث تحت عنوان اعتراض به ناکارآمدی و مشکلات اقتصادی و معرفی دولت به عنوان مسبب اصلی این وضعیت و ظهور دوباره در قالب قهرمانان ملی جانبدار بهبود معیشت و رفاه گروه های ضعیف جامعه برترین سیاست تبلیغی و ارتباطی این جماعت بود.

دو محور اول که به طور عمده در روزهای جمعه و شنبه هشتم و نهم دی ماه انتشار یافت حکایت از پذیرش ضمنی طراحی ابتدایی حرکت از سوی حضرات داشت. لیکن، با دامنه پیدا کردن موضوع و فعال شدن برخی جریان های ضد انقلاب و سوء استفاده ی رژیم صهیونیستی و ترامپِ یاوه گو از وضعیت به وجود آمده، محور تبلیغی بلافاصله به محور سوم تغییر یافت و جاها عوض شد و به یُمن همراهی رسانه ی ملی و محدودیت سایر رسانه ها، یکم خوانشِ ضعف عملکرد اقتصادی دولت به عنوان ریشه و زمینه ساز بنیادینِ شکل گیری حوادث تبلیغ شد و دوم آنکه مسببان اصلی وضعیت آسیب پذیرِ سیاسی اقتصادیِ موجود دوباره در قامت قهرمانان ملی در صحنه ی اجتماعی ظهور پیدا کردند.

در این جا چند نقد به عملکرد دولتِ ما وارد است.یکم، آقای جهانگیری در روز جمعه 8 دی ماه اعلام کردند آنان که این حرکت را براه انداخته اند لزوما قدرت کنترل آن را ندارند. این نکته بسیار دقیقی بود. لیکن، در ادامه، تدبیرهای اتخاذیِ دولت بر اساس همین خوانش ادامه نیافت. کسانی که اولین حادثه، یعنی ناآرامی مشهد را به وجود آورده بودند از یاد رفتند. این اولین انحراف بود. دوم آقای رییس جمهور اعلام نمودند، اعتراض حق مردم است، آن هم صرفا به مسائل اقتصادی نیست بلکه دامنه ی گسترده تری از مساله های سیاسی و اجتماعی را شامل می شود. این سخن نیز در وجه کلیِ خود بسیار درست است. لیک باز دو نقد بر آن وجود دارد. یکی آنکه به طور ضمنی اعتراض اولیه را واجد اصالت می داند ولی درباره ی خط تبلیغی رسانه ملی بر ماهیت اقتصادی آن تردید می کند. حال آنکه تامل درباره نحوه ی شکل گیری اولین ناآرامی نشان از هدف، طراحی و راهبری روشن و معین در بی اعتبار کردنِ دولت دارد و به هیچ وجه قابل تقلیل به اعتراض جمعی مال باختگان نیست. دیگر آنکه در این بیان نیز نحوه ی شکل گیری اولین ناآرامی فراموش و آتش زنه ی زنجیره ی حادثه ها از موضوع بررسی بیرون گذاشته می شود.

با فوریت موضوع در چند شهر و از قضا بیشتر در شهرهای کوچک که کمتر شاهد چنین تجمع هایی بودند گسترش و ماهیت ناامنی پیدا می کند. بی گمان امنیت ملی ایران برترین سرمایه ی ملت در این روزگار پرآشوب و آن هم در منطقه ای که در گوشه گوشه آن شعله های آتش زبانه می کشد می باشد. یکایک ایرانیان این موضوع را با رگ و پوست خود درک می کنند و همگان پاسدار امنیت ایران هستند. از همین روی، هیچ جریان وطن خواهی از توسعه ی آشوب و درگیری پشتیبانی نکرد و حادثه در کوتاهترین زمان فروخفت. لیکن این اتفاق با کمترین هزینه صورت نگرفت.

اولین هزینه پرداختی این بود که مردم، نیروهای انتظامی و دولت در این رهگذر هزینه های جانی و مالی دادند و عده ای بی گناه و یا تحریک شده کشته شدند. کسب وکار گروهی آسیب دید. و باز افزون بر همه ی آنها شخصیت های محوری و ارکان جمهوری اسلامی مورد بی حرمتی قرار گرفتند که هزینه ی کمی نیست. و تروریست هایی که پس از انقلاب و در دوران جنگ در کنار دشمن قرار گرفته بودند و خون ملت ایران را به زمین ریخته بودند از لانه های خود سر بیرون آوردند.