◄ شهرداران را چه کسانی انتخاب کنند؟

تین نیوز | معاون امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های كشور در برنامه مناظره به عنوان نماینده دولت و حامی طرح انتخاب شهردار با رای مردم گفت: مدلی كه وزارت كشور در لایحه مدیریت شهری از آن حمایت می كند، مدل شورای قوی و شهردار قوی است، نه شورای ضعیف، چرا كه در این مدل شورا وظایفش به مجموعه حیات شهری تسری پیدا می‌كند اما آنچه اكنون وجود دارد این است كه شوراها عمدتا بر شهرداری‌ها نظارت دارند.
 
به گزارش تین نیوز از روابط عمومی اتحادیه تاکسیرانی های شهری کشور، علی نوذرپور كه عصر جمعه 25 مهر در برنامه مناظره شبكه اول سیما با موضوع انتخاب شهردار به عنوان نماینده دولت سخن می گفت ، درباره شیوه های مدیریت شهری گفت: مدل های گوناگونی در جهان مورد استفاده است. در كشور ما دو مدل مدیریت شهری قرار گرفته: مدل جمعی كه انجمن بلدیه یك رئیس داشت كه شهردار بود. در مدل غالب ما هیچگاه شهردار به معنای خاص در ادبیات مدیریت شهری نداشته ایم، چون شهردار كسی است كه مستقیما توسط مردم انتخاب می شود. اما آنچه فعلا انتخاب می شود، مدیر شهری است، نه شهردار كه شورای شهر آن را انتخاب می كند.
 
 وی افزود: به رغم ظرفیت های خوب قانون مدیریت شهری و خدمات خوب شوراها در عمر كوتاه آنها كه قابل تقدیر است، مدلی كه الان حاكم است، چند ضعف جدی دارد: اول اینكه مدیریت تخصصی از مدیریت اجتماعی تفكیك نشده است و شهردار فقط مدیریت تخصصی دارد و باید مدیریت اجتماعی هم برای آن در نظر بگیریم و این در حالی است كه ما نیاز به مدیری داریم كه رهبری شهر را بر عهده بگیرد.
 
وی اضافه كرد:دوم اینكه وظایف مدیریت شهری بسیار محدود است و بخش اندكی از وظایفی است كه بر عهده مدیریت محلی است. در برنامه پنجم 23 وظیفه محلی ذكر شده كه باید به شهرداری واگذار شود.
 
نوذرپور ادامه داد: ضعف سوم یكسانی مدل مدیریت شهری برای همه شهرها به رغم همه تفاوت های جغرافیایی، اقلیمی و جمعیتی آنها است. در حالی كه در دنیا مدل های گوناگونی برای مدیریت شهرهای گوناگون اتخاذ می شود.
 
وی در ادامه گفت: ضعف چهارم ضعف نظارتی است كه در پایان هر دوره شورا اعضای شورا اذعان می كنند كه نتوانسته اند نظارت درستی بر عملكرد شهرداری داشته باشند.
 
معاون امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های كشوردر ادامه برنامه مناظره  گفت :  مشكلات و معایب نظام فعلی مدیریت شهری این است كه ما الان شورا داریم، ولی شورایی كه مستقیما توسط مردم انتخاب می شود و قاعدتا همین نواقص انتخاب شهردار توسط مردم كه احتمال دارد فاقد نگاه تخصصی و فنی باشد،درباره شوراها هم هست.
 
نوذرپور افزود: در قوانین شوراها به طور جدی و دقیق این مطلب رعایت شده بود كه ما قبل از شكل گیری شورای شهری شورای محلی داشته باشیم، برای همین در قانون جدید شورای محلی را دیده ایم كه هم امكان نظارت مردمی بر مصوبات شورا و عملكرد شهرداری را فراهم می كنیم و هم كانال مرتبط برای ارتباط مردم با مدیریت شهری است.
 
وی تصریح كرد: ضعف كلی در شوراها است كه ارتباط شوراها با جامعه دارای مكانیزم مشخص قانونی نیست. مطلب بعدی اینكه مكانیزم نظارت در شوراها بعد از 15 سال هنوز تعریف نشده و نظارت موردی است. در حالی كه اگر مكانیزم مشخصی تعریف شود، شوراها از مجموعه اتفاقات در شهرداری مطلع می شوند. برای همین گاهی از اعضای شورای شهر تهران می شنویم كه در حوزه نظارت دچار نقصان جدی هستند.
 
نوذرپور گفت: در این مرحله ضمن آسیب شناسی وضعیت كنونی باید به سمت مدیریت واحد شهری برویم و وظایفی كه از جنس محلی است، احصا و طی برنامه زمان بندی به مدیریت شهری واگذار شود.
 
معاون امور شهرداری‌های سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های كشوردر در ادامه اظهار كرد:  بنابراین مدلی كه وزارت كشور در لایحه مدیریت شهری از آن حمایت می كند، مدل شورای قوی و شهردار قوی است، نه شورای ضعیف، چرا كه در این مدل شورا وظایفش به مجموعه حیات شهری تسری پیدا می‌كند اما آنچه اكنون وجود دارد این است كه شوراها عمدتا بر شهرداری‌ها نظارت دارند.
 
وی گفت: شوراها از اركان تصمیم گیری هستند و نظارت جزو لاینفك وظایف آنها است، اما این نظارت استصوابی است و اگر به نقطه ای برسد كه این امر بر خلاف مصوبات مجلس است، می تواند آن را لغو كند. اما با آنچه مدنظر دولت است در واقع شورا به جای عزل و نصب می‌تواند با قوانین سازمان یافته برشهرداری‌ها نظارت كند.
 
نوذرپور در ادامه این برنامه گفت : بعد از گذشت سالها از تصویب قانون مدیریت شهری، ضرورت اصلاح این قانون الزامی است. قانون برنامه پنجم دولت را مكلف به ایجاد نظام یكپارچه مدیریت شهری كرده كه یكی از وجوه آن، تدوین قانون جدید مدیریت شهری است. لایحه دولت نیز بر اساس مطالعات خود شهرداری در سال 85 و مطالعات وزارت كشور درباره مدل های مدیریت شهری در دهه 70 شكل گرفته است.
 
وی همچنین با بیان اینكه ما قصد داریم تمام وظایف از جنس محلی از جمله برق، آب، گاز و ... را مطابف لایحه پیشنهادی مدیریت شهری به شهرداری واگذار كنیم، گفت : اینطور نیست كه ما 23 وظیفه محلی را كه باید به مدیریت شهری واگذارشود را ندیده ایم و فقط روی انتخاب شهردار تمركز كرده ایم. در بند 45 این لایحه به واگذاری این 23 وظیفه به صراحت اشاره شده است. بحث این است كه حالا كه این وظایف هم قرار است واگذار شود، شهردار باید قوی تر شود.
 
نوذرپور همچنین در پاسخ به پرسش یكی از حاضران در این برنامه  اظهار كرد : در بیش از 55 درصد از كشورهای مورد بررسی، انتخاب شهردار توسط رای مستقیم مردم انجام گرفته است.
 
وی در ادامه در پاسخ به پرسش دیگری گفت: برای شهرهای بالای 200 هزار نفر، انتخاب شهردار توسط مردم صورت خواهد گرفت. در شهرهای زیر 200 هزار نفر، مدل فعلی باقی می ماند. اما در هر دو مدل، عزل شهردار توسط شورا انجام می شود و در مدل دولت، شوراها به این واسطه تقویت خواهند شد.
 
نوذرپور همچنین در پاسخ به پرسشی در زمینه شورایاری ها گفت : شورایاری ها به واسطه فقدان قانون درباره شوراهای محلی تدبیری بوده كه توسط تعداد معدودی از اعضای شورای شهر تهران ابداع شده اند.
 
وی افزود: آنچه ما به دنبال آنیم، شوراهای محلی با اختیارات و وظایف قانونی مشخص است، نه به عنوان بازوهای اجرایی شورای شهر.
 
وی اضافه كرد: شهردار یك مقام محلی است كه وظایف محلی را بر عهده دارد، فرماندار یك مقام دولتی است كه مسئولیت اجرای وظایف دولت را در حوزه های گوناگون بر عهده دارد. بنابراین انتخاب شهردار هیچ ارتباطی به انتخاب فرماندار ندارد.
 
به گزارش روابط عمومی برنامه مناظره سوال نظرسنجی برنامه این هفته به شرح ذیل بود:
 *در كدام صورت شهرداركارآمدتری انتخاب و برعملكرد شهرداری ها موثرتر نظارت می شود؟
 1- انتخاب شهردار توسط شورای شهر – 03/18 درصد
 2- انتخاب شهردار با رای مستقیم شهروندان – 89/76 درصد
3- انتخاب شهردار توسط صاحب منصبان شهرها 09/5 درصد