راه آهن کرمانشاه_خسروی ۳۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد
طرح راه آهن کرمانشاه_خسروی به طول ۲۶۳ کیلومتر حدود ۳۶ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و قرار شده است با تزریق منابع از محل استجازه مقام معظم رهبری در یک بازه زمانی چهار ساله تکمیل شود.
طهماسب نجفی، معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری کرمانشاه با اشاره به ادامه ساخت راه آهن کرمانشاه تا مرز خسروی، اظهار کرد: زیرساخت های مرحله اولیه این خط از کرمانشاه تا اسلام آبادغرب به طول ۱۱۵ کیلومتر و مرحله دوم از اسلام آباد تا پایانه مرزی خسروی ۱۴۸ کیلومتر در حال ساخت است.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایمنا، نجفی افزود: سال ۱۳۹۷ که راه آهن اراک به کرمانشاه رسید قرار بود تا سال ۱۳۹۹ به اسلام آباد و به خسروی برود اما سال ها باقی مانده است.
معاون امور هماهنگی استاندار کرمانشاه تصریح کرد: اتصال رهگذر شرق به غرب از مرز خسروی، می تواند ایران را به عراق و در نهایت به سوریه متصل کند که در صورت ساخت دسترسی تجار را آسان و امکان سفر ریلی زوار را به عتبات عالیات فراهم می کند.
نجفی خاطرنشان کرد: قرار است این طرح ریلی به طول ۲۶۳ کیلومتر با حدود ۳۶ درصد پیشرفت فیزیکی با تزریق منابع از محل استجازه مقام معظم رهبری در یک بازه زمانی ۴ ساله تکمیل شود.
وی اضافه کرد: ۳۰ همت اعتبار به صورت نقد برای پروژه مصوب شده است، پروژه حدود ۱۱ تونل دارد که کار ۱۰ تونل ها تمام شده و تونل آخری به طول ۲۲۰ متر باقی مانده است.
پروژه راه‌آهن کرمانشاه تا مرز خسروی، ابتدا باید جنبه‌های مختلف آن را در بُعد اقتصادی، فنی، زیست‌محیطی، و اجتماعی بررسی کنیم. این پروژه که به‌ویژه از جنبه‌های تجاری و زیارتی اهمیت بالایی دارد، به‌واسطه چالش‌های مالی، فنی و جغرافیایی پیچیده‌ای روبه‌رو است. در ادامه، به تفکیک مسائل مختلف این پروژه پرداخته شده و اطلاعات مقایسه‌ای به صورت دقیق‌تر ارائه می‌شود.
1. بررسی ابعاد اقتصادی پروژه
از جنبه اقتصادی، این پروژه برای تکمیل مسیر ریلی از کرمانشاه تا مرز خسروی به‌منظور تسهیل ترانزیت بار و زوار، به سرمایه‌گذاری‌های کلان نیاز دارد. در این بخش، به بررسی هزینه‌ها، درآمدهای احتمالی و تحلیل هزینه-فایده این پروژه پرداخته می‌شود.
جدول مقایسه هزینه‌ها و درآمدهای پروژه
معیار=پروژه راه‌آهن کرمانشاه تا خسروی=پروژه‌های مشابه داخلی
هزینه برآوردی ساخت=۳۰ هزار میلیارد تومان (۳۰ همت)=پروژه‌هایی مانند راه‌آهن اصفهان-شیراز
هزینه‌های نگهداری سالانه=حدود ۵۰۰ میلیارد تومان=مشابه در پروژه‌های ریلی کشور
درآمد سالانه احتمالی از ترانزیت=۵۰۰ میلیون دلار (در صورت تکمیل)=۲۵۰ میلیون دلار در پروژه‌های مشابه
مدت زمان بازگشت سرمایه=۱۰-۱۵ سال (در صورت جذب سرمایه‌گذاری خارجی)=۸-۱۲ سال در پروژه‌های مشابه
منبع تأمین مالی=از محل منابع داخلی و خارجی (تزریق مقام معظم رهبری)=وام‌های داخلی، سرمایه‌گذاری خصوصی
با توجه به مقایسه بالا، راه‌آهن کرمانشاه-خسروی به دلیل حجم بالای هزینه‌های سرمایه‌گذاری و نیاز به تأمین مالی خارجی، مدت زمان بازگشت سرمایه طولانی‌تری نسبت به پروژه‌های داخلی مشابه دارد. در عین حال، با تکمیل این پروژه می‌توان انتظار افزایش درآمدهای ترانزیتی و تسهیل در جابجایی کالا و زائران به عتبات عالیات را داشت.
بررسی چالش‌های مالی و هزینه‌های عملیاتی
راه‌آهن کرمانشاه-خسروی به دلیل نیاز به تأمین اعتبار کلان و چالش‌های تأمین منابع مالی از دو محل داخلی و خارجی، با مشکلاتی روبه‌رو است. منابع مالی این پروژه به طور عمده از محل استجازه مقام معظم رهبری و تخصیص اعتبار از دولت تامین می‌شود، ولی در صورت جذب سرمایه‌گذاری خارجی، از جمله روسیه یا عراق، فشار مالی بر دولت کاهش خواهد یافت.
2. ابعاد فنی پروژه
پروژه راه‌آهن کرمانشاه-خسروی به‌ویژه به دلیل عبور از مناطق کوهستانی و سخت‌گذر نیاز به زیرساخت‌های خاصی دارد. از مهم‌ترین مسائل فنی این پروژه می‌توان به تونل‌ها، پل‌ها، و مشکلات جغرافیایی مسیر اشاره کرد.
جدول مقایسه ویژگی‌های فنی پروژه
ویژگی فنی=پروژه کرمانشاه-خسروی=پروژه‌های مشابه داخلی
تعداد تونل‌ها=۱۱ تونل (۱۰ تکمیل، ۱ باقی‌مانده)=۷ تونل در پروژه‌های مشابه
طول تونل‌ها=۲۲۰ متر (یک تونل باقی‌مانده)=۱۵۰ متر میانگین در پروژه‌های مشابه
نوع ساخت مسیر=مسیر کوهستانی با پل‌ها و تونل‌های متعدد=مسیرهای دشت‌گونه با تونل‌های کمتر
مشکلات فنی=عبور از مناطق کوهستانی و سخت‌گذر=عبور از زمین‌های مسطح و کم‌چالش‌تر
پیشرفت فیزیکی=۳۶٪ پیشرفت کلی=۴۵٪ پیشرفت در پروژه‌های مشابه
در پروژه کرمانشاه-خسروی، تونل‌های زیادی در مسیر مورد نیاز است که به دلیل دشواری‌های جغرافیایی و نیاز به دقت بالای مهندسی، ساخت این تونل‌ها وقت‌گیر و پرهزینه خواهد بود. بر این اساس، پیشرفت فیزیکی پروژه نسبت به پروژه‌های مشابه داخلی کندتر است.
3. بررسی اثرات زیست‌محیطی
مسائل زیست‌محیطی یکی از بزرگترین چالش‌های پروژه‌های ریلی، به‌ویژه در مناطق کوهستانی، محسوب می‌شوند. تخریب پوشش گیاهی، اثر بر حیات وحش و آلودگی‌های ناشی از ساخت مسیر و تونل‌ها از جمله نگرانی‌هایی است که باید به‌دقت بررسی شوند.
جدول مقایسه اثرات زیست‌محیطی
معیار زیست‌محیطی=پروژه کرمانشاه-خسروی=پروژه‌های مشابه داخلی
تخریب پوشش گیاهی=حدود ۶۰۰ هکتار از مناطق کوهستانی و جنگلی=حدود ۳۰۰ هکتار در پروژه‌های مشابه
آلودگی خاک و آب=بالا، به‌ویژه در مناطق عبور تونل‌ها=پایین‌تر، عبور از مناطق دشت‌گونه
اثر بر حیات وحش=بالا، عبور از مناطق حساس زیستی=پایین‌تر، عبور از مناطق کمتر حساس
پیش‌بینی اثرات زیست‌محیطی=مطالعات زیست‌محیطی در دست انجام=مطالعات زیست‌محیطی تکمیل شده
با توجه به نیاز به عبور از مناطق کوهستانی و جنگلی، پروژه کرمانشاه-خسروی اثرات منفی بیشتری بر محیط‌زیست خواهد داشت. نیاز به انجام مطالعات زیست‌محیطی جامع و برنامه‌های جبران خسارت در این پروژه ضروری است.
4. بررسی جنبه‌های اجتماعی و سیاسی
پروژه راه‌آهن کرمانشاه-خسروی علاوه بر ابعاد اقتصادی و فنی، با ابعاد اجتماعی و سیاسی پیچیده‌ای روبه‌رو است. به‌ویژه ارتباطات ایران با عراق و سوریه و نقش این پروژه در امنیت و اقتصاد منطقه از اهمیت بالایی برخوردار است.
جدول مقایسه اثرات اجتماعی و سیاسی
معیار اجتماعی-سیاسی=پروژه کرمانشاه-خسروی=پروژه‌های مشابه داخلی
اثر بر روابط بین‌المللی=افزایش تعاملات با عراق و سوریه=اثرات محدود بر روابط داخلی
نقش در امنیت منطقه‌ای=تقویت امنیت مرزها و تجارت با کشورهای همسایه=اثرات کمتر بر امنیت
اشتغال‌زایی=پیش‌بینی ایجاد بیش از ۵ هزار شغل در ساخت و بهره‌برداری=ایجاد حدود ۳ هزار شغل در پروژه‌های مشابه
تأثیر بر جامعه محلی=امکان توسعه زیرساخت‌ها و بهبود وضعیت معیشتی در کرمانشاه و ایلام=مشابه در پروژه‌های مشابه
جمع‌بندی
پروژه راه‌آهن کرمانشاه-خسروی یکی از پروژه‌های استراتژیک کشور است که از منظر اقتصادی، فنی و اجتماعی اهمیت بالایی دارد. از یک سو، این پروژه می‌تواند تحولی در تسهیل ترانزیت کالا و زائران به عراق و سوریه ایجاد کند، اما از سوی دیگر، نیاز به سرمایه‌گذاری کلان، مشکلات فنی و تأثیرات منفی زیست‌محیطی از جمله چالش‌هایی است که باید به‌دقت مدیریت شوند. در نهایت، اجرای این پروژه با حمایت دولت و تأمین مالی مناسب از منابع داخلی و خارجی می‌تواند به رشد اقتصادی و توسعه زیرساخت‌های غرب کشور کمک کند.