دو ابهام ارزی در گردشگری
سیاست‌های جدید ارزی همزمان با چالش‌هایی که برای بخش‌های مختلف اقتصادی و همچنین مردم ایجاد کرده، دو ابهام مهم را نیز پیش روی صنعت گردشگری قرار داده است. «نحوه تبدیل ارز گردشگران ورودی» و «نحوه تامین ارز برای آژانس‌های مسافرتی خروجی» دو ابهامی به‌شمار می‌روند که فعالان گردشگری این روزها به دنبال یافتن پاسخی مناسب برای آنها هستند.
سیاست‌های جدید ارزی همزمان با چالش‌هایی که برای بخش‌های مختلف اقتصادی و همچنین مردم ایجاد کرده، دو ابهام مهم را نیز پیش روی صنعت گردشگری قرار داده است. «نحوه تبدیل ارز گردشگران ورودی» و «نحوه تامین ارز برای آژانس‌های مسافرتی خروجی» دو ابهامی به‌شمار می‌روند که فعالان گردشگری این روزها به دنبال یافتن پاسخی مناسب برای آنها هستند.
به گزارش تین نیوز، آژانس‌های مسافرتی جزو ۳۳ اولویت سیاست جدید ارزی بانک مرکزی نیستند و این موضوع اعتراض فعالان گردشگری را به همراه داشته است. با این‌همه رئیس سازمان میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی اعلام کرده که موضوعات مرتبط با ارز در حوزه گردشگری در جلسه یکشنبه هفته گذشته هیات‌دولت و در جلسه‌ای جداگانه با معاون‌اول رئیس‌جمهوری مورد بررسی قرار گرفته و حالا علی‌اصغر مونسان وعده داده که مشکلات ارز در بخش گردشگری کاهش خواهد یافت. همچنین به گفته مونسان و با دستور معاون اول رئیس‌جمهور به رئیس بانک مرکزی قرار شده‌است به زودی در جلسه‌ای که با حضور معاون گردشگری سازمان میراث‌فرهنگی و معاون بانک مرکزی برگزار می‌شود درباره این موضوع به‌طور ویژه به بررسی مسائل مرتبط با ارز مسافرتی و ارزی که گردشگران ورودی به‌همراه دارند بپردازند.
به گزارش روزنامه دنیای اقتصاد، علاوه بر این، رضا اباذری، رئیس انجمن دفاتر مسافرتی تهران در نامه‌ای، رئیس بانک مرکزی را مورد خطاب قرار داده تا از این طریق او را از اهمیت خسارت‌های نوسانات شدید ارزی که به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم به صنعت گردشگری به‌ویژه دفاتر خدمات مسافرتی که مستقیما با معادلات ارزی مرتبط هستند وارد شده، مطلع کند. اما این سوال ایجاد می‌شود که چرا مسوولان و تصمیم گیران دولتی زمانی که کشور دچار نوسانات ارزی است به صنعت گردشگری بی‌توجه هستند؟ در حال حاضر که این صنعت دچار مشکل شده و با خطر کاهش مسافران خارجی روبه‌رو هستیم، آیا می‌توان راهکاری در نظر گرفت؟ در حال حاضر اگر مسافران خارجی دچار مشکل شوند باید چه کار کنند؟
آیا برای وضعیت حال حاضر آنها راهکاری درنظر گرفته شده‌است؟ در حالی که اکثر صرافی‌ها فعالیت ارزی ندارند تکلیف مسافران خارجی که می‌خواهند پولشان را تبدیل کنند چه می‌شود؟ در کشوری که کارت اعتباری کاربردی ندارد یک مسافر خارجی می‌تواند در این شرایط ریسک کند و ایران را به عنوان مقصد گردشگری‌اش برگزیند؟ آیا بانک‌ها در این وضعیت امکان تبدیل پول برای مسافران خارجی را دارند؟ آیا با این شرایط می‌توان به ادامه فعالیت‌های تورگردان‌های ورودی امیدوار بود؟
اگر قرار است این مشکلات در یک بازه زمانی مرتفع شود، آن بازه زمانی چه مدت است؟ برای این مدت زمان چاره‌ای اندیشیده شده است؟ می‌توان این سوالات را با توجه به شرایط نابسامان کنونی همچنان ادامه‌داد؛ سوالاتی که رئیس جامعه تورگردانان ایران هم از پاسخ دادن به آنها ناتوان است و به «دنیای اقتصاد» می‌گوید آنها نیز نمی‌دانند چطور به کسانی که این سوالات را می‌پرسند پاسخ درستی بدهند و تنها آنها را به صبوری و بردباری دعوت و اظهار امیدواری می‌کنند به زودی مشکلات حل خواهدشد!
بلاتکلیفی گردشگران ورودی
اما ابراهیم پورفرج، پیکان انتقادش بیشتر به‌سمت تصمیم‌گیرانی است که بدون نگاه به زوایای مختلف تصمیم‌شان، آن را ابلاغ می‌کنند. او می‌گوید گردشگران ورودی تکلیف‌شان هنوز معلوم نیست و نمی‌دانند چطور پولشان را تبدیل کنند و همین موضوع برتصمیم آنها برای سفر به ایران تاثیر منفی خواهد گذاشت. رئیس جامعه تورگردانان ادامه می‌دهد: «باید هرچه سریع‌تر در این زمینه تصمیم‌گیری شود. دستورالعمل باید آنقدر واضح باشد که رونق کسب‌وکارهای تاثیرگذار از بین نرود.»
درهای بسته صرافی فرودگاه امام‌خمینی(ره)
راهنمایان تورهای ورودی از جمله کسانی هستند که نوسانات نرخ ارزی بر روند فعالیت‌های آنها تاثیر سوء گذاشته است. یوسف والدی، یکی از راهنماهای تور در گفت‌وگو با «دنیای اقتصاد» بر این موضوع تاکید دارد صرافی‌هایی که در حال حاضر تبدیل پول را انجام می‌دهند در صورت باز بودن با نرخ ۴۲۰۰ تومان این کار را انجام می‌دهند و تنها این خدمات به مسافر خارجی ارائه می‌شود. به باور وی، اگر مسافران خارجی بتوانند به راحتی پولشان را در ایران تبدیل کنند، این نرخ دلار برای آنها به‌ویژه مسافران کانادایی و آمریکایی مناسب است و ایران برایشان کشور ارزانی محسوب می‌شود.
اما راهنمایان تورهای ورودی در شهرهای بزرگ آنقدرها با مشکل تبدیل پول روبه‌رو نیستند؛ اما به شرط آنکه آنکه صرافی‌ها باز باشند و در صورت باز بودن تبدیل پول را انجام دهند. برخی از این راهنمایان البته از تعطیل بودن صرافی فرودگاه امام‌خمینی(ره) نیز گلایه‌مند هستند که بدون توجه به‌مشکلاتی که می‌تواند برای تورهای مسافرتی ایجاد کند، در بیشتر موارد با درهای بسته صرافی های فرودگاه مواجه می‌شوند؛ در حالی که اگر مسافران ورودی بتوانند در همان بدو ورود مقداری از پولشان را تبدیل کنند با مشکلات کمتری هم روبه‌رو خواهندشد. در همین حال، وجود اپلیکیشنی که مسافران ورودی با آن بتوانند از نرخ ارز روز مطلع شوند هم از نظر والدی کمک بزرگی به آنها می‌کند تا دچار تعارض‌های قیمت نشوند. چون ایران برای آنها کشور ارزانی به حساب می‌آید که می‌توانند با ۱۰هزار یورویی که سقف ارز مسافرتی‌شان در کشور است بدون مشکل مالی سر کنند.
اما باتوجه به بسته بودن اکثر صرافی‌ها و موجود نبودن صرافی در بیشتر نقاط شهرهای کشور، حدس‌ها و گمانه‌زنی‌ها به این سمت می‌رود که شاید برخی از بانک‌ها عملیات تبدیل پول را انجام دهند؛ اما گویا چنین اتفاقی رخ نداده‌است و عده‌ای از راهنمایان تور نیز بر این موضوع تاکید داشتند که چندی پیش گفته شد بانک تجارت و بانک شهر شعبه‌های فردوسی امکان تبدیل پول را دارند که بعد از مراجعه، متوجه شدند چنین کاری امکان‌پذیر نیست. این فعال گردشگری هم معتقد است این وضعیت نابسامان ارز باعث می‌شود تا با کاهش مسافران خارجی روبه‌رو شوند. چون معمولا مسافران خارجی به عنوان مثال از ۶ ماه قبل تصمیم می‌گیرند که به کشوری مانند ایران سفر کنند و تورگردان‌ها هم برای آنکه دچار ضرر نشوند مبالغی که اعلام می‌کنند براساس نرخ روز ارز است که همین موضوع تاثیر مستقیم بر ریزش متقاضیان سفر به ایران دارد. پورفرج هم در این‌باره می‌گوید: «به توریست‌ها بگوییم با وضعیتی که نرخ ارز ایران دارد چه کار کنند؟ بر چه مبنایی پولشان را تبدیل کنند؟ به چه قیمتی آن را تبدیل کنند؟ خریدار پول‌هایی که الان صرافی‌ها هستند اگر نباشند آیا جایگزینی هم برایشان تعریف شده؟ آیا بانک‌ها جایگزین و پاسخگوی نیاز مسافر خارجی هستند؟ اینها مسائلی است که باید سریع‌تر برای حل آن به یک اتفاق نظر برسند.»
کسب‌وکارهایی که دارند از سکه می‌افتند!
بی‌توجهی به کسب و کار آژانس‌های گردشگری که تورهای خروجی برگزار می‌کنند در ۳۳ اولویت تخصیص ارز، باعث شده تا فعالان نگران ادامه فعالیت‌شان شوند. این در حالی است که رئیس جامعه تورگردانان ایران از علاقه شخص رئیس‌جمهوری و معاون اولش به این صنعت یاد می‌کند و می‌گوید وقتی به این صنعت از سوی ریاست‌جمهوری توجه می‌شود آن هم در شرایطی که برای فروش نفت با مشکلات فراوان روبه‌رو هستیم، می‌توان با کمک این صنعت خلأهای ناشی از مشکلات پیش آمده در زمینه مسائل اقتصادی را بهبود بخشید و در این زمینه ادامه می‌دهد: «دولت حق دارد در کنترل ارز ورود کند؛ اما باید تصمیم درستی در این باره بگیرد و شرایط را از زوایای مختلف بسنجد تا کاری نکند که تصمیمش تیشه به ریشه یکسری از فعالیت‌های اقتصادی از جمله گردشگری بزند.»
هفته گذشته نیز رئیس انجمن صنفی دفاتر مسافرتی ایران درباره چالش‌هایی که سیاست ارزی جدید برای این دفاتر ایجاد کرده، به «ایسنا» گفته بود: «تکلیف آژانس‌های گردشگری نامشخص است؛ از یک‌طرف صرافی‌ها از فروش ارز ممانعت می‌شوند، از سوی دیگر آژانس‌های گردشگری چون در بین اولویت‌های ۳۳گانه تخصیص ارز نیستند، نمی‌توانند ارز موردنیاز خود را از بانک تامین کنند. اگرهم از دلال‌ها ارز بخریم قاچاقچی محسوب می‌شویم. پس ما چگونه باید خدمات موردنیاز مسافر را خریداری کنیم؟» به باور حرمت‌الله رفیعی، گردشگری هیچ جایگاهی در این تصمیم دولت ندارد و با این کار عملا این صنف را از چرخه اقتصادی کشور خارج کرده‌اند. او تاکید کرد درصورت تجدیدنظر نکردن در این سیاست، قطعا صنف آژانس‌های گردشگری به تعطیلی کشیده خواهند شد.
صاحب‌نظران در صنعت گردشگری از این صنعت به‌عنوان یک صنعت موفق در جهان یاد می‌کنند که می‌تواند به رقابت با نفت بپردازد و حتی از آن جلو بزند. چون هم باعث کسب درآمد می‌شود هم باعث اشتغال‌زایی و هم صلح‌جهانی را به‌همراه دارد. برای همین بی‌توجهی به این پدیده مهم اقتصادی و زمین خوردن آن به دلیل نوسانات ارزی باعث هدررفت سرمایه‌ها خواهد شد؛ سرمایه‌هایی که شاید بتواند ایران را از وضعیت نابسامان اقتصادی نجات دهد. همه اینها درحالی است که بسیاری از کشورهای دنیا از بالا رفتن نرخ تبدیل ارز بهره برده‌اند و موفق هم شده‌اند از این طریق گردشگران بیشتری را به خود جذب کنند و کشورشان را از یک رکود اقتصادی که موجب سقوطشان می‌شد، نجات دهند.
