حمل‌و‌نقل مجانی برای فرانسوی‌ها
شهـر «دانکرک»، واقـع در شمـالی‌ترین نقطه خاک فرانسه برنامه‌ای نوآورانه را در حوزه حمل و نقل شهری تحت عنوان «سیستم اتوبوس‌های مجانی» کلید زده است.
شهـر «دانکرک»، واقـع در شمـالی‌ترین نقطه خاک فرانسه برنامه‌ای نوآورانه را در حوزه حمل و نقل شهری تحت عنوان «سیستم اتوبوس‌های مجانی» کلید زده است؛ برنامه‌ای که البته یک نکته ظریف دارد و آن امکان استفاده مجانی شهروندان از اتوبوس‌ها است. جدیدترین نظرسنجی نشان می‌دهد که با گذشت یک سال از اجرایی شدن این طرح، نه‌تنها موجب رونق و پویایی در سطح این شهر کوچک شده، بلکه به محیط‌زیست نیز کمک کرده است.
به‌گزارش تین نیوز به نقل از شبکه خبری «فرانس ۲۴»، زمانی که سخن از شهر دانکرک به میان می‌آید، نخستین تصویری که در ذهن نقش می‌بندد، تخلیه صد‌ها هزار نفر از نیروهای انگلیس و فرانسه است که در سواحل این شهر توسط نازی‌ها محاصره شده بودند. پس از جنگ‌جهانی دوم این شهر ساحلی که دارای منابع نفتی و معادن فولاد بود، برای تبدیل به یک قطب اقتصادی بازسازی شد.
اکنون که جمعیت این شهر به ۹۰ هزار نفر می‌رسد، دانکرک گام خود را برای بدل شدن به یک اقتصاد سبز برداشته است؛ این شهر بنا دارد با ساخت مزارع بادی عظیم در ساحل و سرویس حمل و نقل رایگان شهری، به این هدف دست یابد. این سیستم همچنین می‌تواند دانکرک را به چند شهر همسایه دیگر نیز متصل کند.
این اتوبوس‌ها دارای پنج خط شهری عمده هستند که هر ۱۰دقیقه یک اتوبوس در ایستگاه‌های تعیین‌شده سفر خود را آغاز می‌کند. همچنین ده‌ها خط حمل و نقل دیگر نیز در مکان‌های کم‌جمعیت فعال هستند. در مجموع سیستم رایگان اتوبوس‌ها به ۲۰۰ هزار شهروند خدمت‌رسانی می‌کند.
ونسا اوربیس، سردبیر نشریه محلی «دلووی» معتقد است که استفاده از این سیستم حس آزادی را به شهروندان منتقل می‌کند؛ او می‌گوید: «برای سفر به مناطق مختلف شهر دیگر نیازی ندارید تا نگران زمان، خرید بلیت یا پارکینگ‌ها باشید. تنها کافی است تا از اتوبوس‌ها استفاده کنید.»
به گفته این کارشناس شهری، نام مترادف برای این برنامه، آزادی است. این سرویس حتی می‌تواند آن دسته از افراد را که هیچ‌گاه تمایلی به استفاده از حمل و نقل عمومی نداشته‌اند را نیز جذب کند. با این اتوبوس‌ها، روابط دوستانه و حضور مردم در نمایشگاه‌های هنری و موسیقی پر رنگ‌تر از گذشته شده است.
نتایج نظرسنجی‌ها نشان از آن دارد که طی یک سال گذشته، شمار مسافران اتوبوس‌ها به بیش از دوبرابر افزایش یافته است. درحالی که پیش از این نزدیک به دوسوم ساکنان شهر برای رفت و آمد از خودروهای شخصی استفاده می‌کردند. این پروژه همچنین باعث جذب دانشجویان بیشتری به دانکرک شده است.
نظرسنجی از مسافران جدید اتوبوس‌های رایگان نیز نشان داد که ۴۸ درصد از آن‌ها گفته‌اند با تغییر عادات پیشین خود اکنون به‌طور مرتب از این اتوبوس‌ها به‌جای خودروهای شخصی استفاده می‌کنند. ۵ درصد از جامعه آماری تحقیق نیز اعلام کرده‌اند که با اجرای پروژه اتوبوس‌های رایگان، خودروی شخصی خود را فروخته‌اند یا از خرید خودروی دوم منصرف شده‌اند. این در حالی است که قبل از اجرای این پروژه، اتوبوس‌های شهری دانکرک عمدتا خالی از مسافر بودند؛ مشکلی که در بسیاری از شهرهای کوچک و متوسط فرانسه دیده می‌شود.
از دیگر دلایل اجرای این پروژه این است که درآمدی که از این راه به‌دست می‌آمد چندان زیاد نبود. بنا بر اعلام مقامات محلی، حمل و نقل عمومی تنها ۵/ ۴ میلیون یورو برای شهر درآمد داشت که در مجموع ۱۰ درصد از کل درآمدهای عملیاتی شهر را شامل می‌شد. به همین دلیل مقامات شهر تصمیم گرفتند با حذف بلیت اتوبوس و هم‌زمان با حذف سیستم پرهزینه کنترل مسافران، این کمبود فروش را جبران کنند.
در دانکرک اما تا پیش از رایگان شدن اتوبوس‌ها، تنها ۱۰ درصد از بودجه مورد‌نیاز حمل و نقل اتوبوس‌ها از درآمد فروش بلیت‌ها حاصل می‌شد، به همین دلیل نیز پاتریک ورگریت، شهردار دانکرک فروش بلیت را بیشتر یک مشکل می‌دانست تا فرصت. از همین‌رو او توانست تا این مشکل را بدون این‌که تاثیری بر بودجه شهری بگذارد از میان بردارد.
دلووی می‌گوید: «در نهایت تصمیم برای رایگان ساختن حمل و نقل شهری، یک انتخاب سیاسی است. حتی در شهر بزرگی مانند پاریس که تا ۲۸ درصد از بودجه اتوبوس‌ها و دیگر سیستم‌های حمل و نقل عمومی از فروش بلیت تامین می‌شود اما هم‌چنان بخش بزرگی از این بودجه‌ها را از منابع مالیاتی فراهم می‌کنند.» اما به‌نظر می‌رسد که به‌تدریج مدل دانکرک درحال تاثیرگذاری بر دیگر شهرهای فرانسه نیز هست.
