رکورد سوخت های دریایی آینده محور در سال 2024/ چرا و چگونه ایران باید وارد میدان شود؟

استیو گوردون، رئیس جهانی کلارکسونز ریسرچ، با بررسی گزارش سالانه فناوری و سوخت های جایگزین در ناوگان جهانی اظهار داشت:
"در سال 2024، با ثبت بیشترین حجم سفارش ساخت کشتی از سال 2007، سوخت های جایگزین نقش مهمی ایفا کرده و 50 درصد از کل تناژ سفارش های ثبت شده را شامل شده اند."

انتشار جهانی گازهای گلخانه ای حمل ونقل دریایی در سال 2024 حدود 4 درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته و به بیش از 1 میلیارد تن CO2 رسیده است، که ناشی از افزایش زمان فعالیت در دریا، سرعت بالاتر برخی کشتی ها (به ویژه در بازار کانتینری)، و رشد تجارت جهانی است.

در عین حال، گزارش سالانه کلارکسونز ریسرچ نشان می دهد در سال 2024، سفارش های ثبت شده برای ساخت کشتی ها به بالاترین سطح خود از سال 2007 رسیده و سوخت های جایگزین سهمی 50 درصدی از کل تناژ سفارش ها را به خود اختصاص داده اند.

این داده ها نشان دهنده نیاز به اقدامات بیشتر در زمینه کاهش انتشار و توسعه زیرساخت های سبز است.

درس هایی که ایران می تواند از این روند جهانی بیاموزد:

1. سرمایه گذاری در فناوری های سبز:
   ایران می تواند با سرمایه گذاری در فناوری های سوخت جایگزین مانند LNG، متانول و آمونیاک و همچنین تکنولوژی های صرفه جویی انرژی (ESTs)، گام بزرگی در کاهش اثرات زیست محیطی کشتیرانی بردارد.

2. توسعه زیرساخت های بندری:
   احداث زیرساخت های مرتبط با سوخت های جایگزین مانند LNG، متانول و اتصال برق ساحلی (Shore Power) در بنادر ایران برای پشتیبانی از ناوگان سبز حیاتی است.

3. همکاری بین المللی:
   ایران باید از فرصت های همکاری با سازمان های بین المللی نظیر IMO و شرکت های پیشرو در فناوری های سبز برای انتقال دانش و فناوری بهره مند شود.

4. ارتقای ناوگان دریایی:
   با توجه به میانگین سنی بالای ناوگان دریایی کشور، سرمایه گذاری در کشتی های جدید و سازگار با سوخت های جایگزین و ارتقای کشتی های قدیمی با تکنولوژی های صرفه جویی انرژی ضرورت دارد.

5. تشویق به تحقیق و توسعه:
   سرمایه گذاری در تحقیق و توسعه برای ایجاد راه حل های محلی و کاهش وابستگی به فناوری های خارجی، می تواند به ایران در کاهش هزینه ها و بهبود رقابت پذیری کمک کند.

6. تدوین سیاست های حمایتی:
   ایران می تواند سیاست هایی برای تشویق مالکان کشتی ها به استفاده از سوخت های جایگزین و تکنولوژی های کاهش مصرف انرژی تدوین کند.

7. تمرکز بر آموزش و آگاهی:
   آموزش نیروی انسانی در زمینه مدیریت انرژی، کاهش آلایندگی و استفاده از فناوری های جدید از اولویت های اساسی برای همگام شدن با روندهای جهانی است.

8. تنوع در منابع انرژی:
   استفاده از فرصت های منابع داخلی مانند گاز طبیعی به عنوان پایه ای برای توسعه سوخت های جایگزین و عرضه آن به بازارهای بین المللی می تواند ایران را به بازیگری مهم در حوزه سوخت های دریایی تبدیل کند.

9. کاهش گازهای گلخانه ای:
   با الگوبرداری از استانداردهای بین المللی مانند EEDI و CII، ایران می تواند به کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ناوگان خود کمک کند و سهم خود را در مقابله با تغییرات اقلیمی افزایش دهد.

10. تعهد به پایداری:
    ایران باید تعهد بلندمدت خود به توسعه پایدار و حفاظت از محیط زیست دریایی را در سیاست گذاری ها و برنامه های عملیاتی خود بگنجاند.

صنعت حمل ونقل دریایی ایران با توجه به ظرفیت ها و فرصت های موجود می تواند نقش مهمی در تحولات جهانی ایفا کند. با بهره گیری از تجربیات و روندهای جهانی، سرمایه گذاری در فناوری های سبز، و تدوین سیاست های حمایتی، ایران قادر خواهد بود سهم خود را در کاهش آلایندگی محیط زیست افزایش دهد و جایگاهی برجسته در تجارت دریایی پایدار کسب کند. این اقدامات علاوه بر ارتقای زیست محیطی، می توانند به بهبود جایگاه بین المللی ایران و افزایش رقابت پذیری در بازارهای جهانی منجر شوند.