◄ آزادراه شیراز اصفهان دارای فرصت های جذاب برای سرمایه گذاران است

آزادراه شیراز اصفهان ویژگی های مختلفی دارد که یکی از آنها فرصت های سرمایه گذاری در این محور است. «رضا محمدیان» مدیرعامل شرکت احداث نگهداری و بهره برداری این محور مهم مواصلاتی، در این بخش از گفتگو با «تین نیوز» در مورد مسائل گوناگون از جمله پیش نیازها و الزامات ورود هرچه بیشتر سرمایه گذاران به این آزادراه سخن گفته است.

خسارت و استهلاکی که کامیون ها و تریلی ها به آزادراه ها به طور عام و مشخصا آزادراه شیراز اصفهان وارد می کنند، بسیار بیشتر از استهلاک خودروهای سواری است و به نظر نمی رسد با پرداخت عوارض به شکل کنونی بتوان این خسارت و استهلاک را ترمیم کرد.
منطقی نیست که این خسارت توسط صنایعی که بار خود را روی جاده حمل می کنند، به نحو دیگری جبران شود؟

موضوع بسیار درست و به جایی را مطرح کردید. صنایعی مثل فولاد یا پتروشیمی از حامل های انرژی با قیمت یارانه ای استفاده می کنند و سود بالایی به دلیل یارانه ای بودن نهاده های تولید برای این صنایع ایجاد می شود. کامیونی که با بار این صنایع روی آزادراه شیراز اصفهان و یا هر کدام از محورهای مواصلاتی کشور می آید استهلاکی ایجاد می کند که به هیچ وجه قابل مقایسه با عوارضی که از این کامیون دریافت می شود، نیست. مطالبه ما این نیست که عوارض برای کامیون ها به شکل تصاعدی گران شود چرا که این کامیون ها خودمالک هستند و اگر عوارض افزایش یابد این مبلغ به رانندگان تحمیل می شود. ما خواستار عادلانه شدن عوارض هستیم و این عادلانه شدن باید به نحوی باشد که صنایعی که نهاده های تولید خود را به قیمت یارانه ای دریافت می کنند، قیمت عادلانه تری برای حمل و نقل و عوارض جاده ها پرداخت کنند.

مسیر آزادراه شیراز اصفهان منطبق برکریدور ترانزیتی شمال جنوب است و عموما کامیون هایی با بارهای ترانزیتی از این محور راهی بنادر جنوبی کشور می شوند. طبعا تردد این حجم کامیون استهلاک و فشار سنگینی روی این آزادراه وارد می کند. این عادلانه نیست که صنایع برخوردار از منابع یارانه ای کشور سود هنگفتی داشته باشند اما جاده ای که از آن استفاده می کنند را – بدون پرداخت عوارض عادلانه که قدرت ترمیم و بازسازی استهلاک آن را برای ما ایجاد کند – تبدیل به یک جاده نامناسب و غیراستاندارد کنند.

توجه داشته باشید که ما با مشکل اضافه بار(بار غیرمجاز) هم روی این محور مواجه ایم و درصدد ایجاد سامانه های توزین بار در حال حرکت برای این معضل هستیم. بنابراین استهلاک این محور بسیار بالا است. پیش بینی می شود ما در سال پنجم و ششم از شروع بهره برداری با 10 هزار میلیارد تومان هزینه بهسازی آزادراه شیراز اصفهان مواجه خواهیم شد که معادل کل هزینه های فعلی احداث این آزادراه است. با ساز و کار فعلی، این هزینه را نمی توان جبران کرد و سرمایه گذاری در آزادراه اقتصادی نخواهد بود. روشن است که وقتی سرمایه گذاری روی آزادراه، اقتصادی نباشد نمی توانیم توقع توسعه آزادراه های کشور را با مشارکت سرمایه گذاران داشته باشیم. مخلص کلام این که به نظرمن عوارض آزادراه های مشارکتی باید آزاد و در اختیار خود سرمایه گذاران باشد و حاکمیت در تعیین عوارض نقشی نداشته باشد و این آزادراه ها کاملا به خود سرمایه گذاران واگذار شود.

در مورد نرخ عوارض آزادراهی شرایط در کشورهای همسایه ما چگونه است؟

کشوری که می توان به توسعه جهشی زیرساخت های حمل و نقل آن توجه کرد، کشور ترکیه است. این کشور جاده های خود را طی یکی دو دهه اخیر بازسازی کرده و به شرایط استاندارد رسانده است. ما 3 سال قبل از بعضی محورهای مواصلاتی این کشور بازدید کردیم. به عنوان مثال عوارض آزادراه بین استانبول و ازمیر به طول حدود 100 کیلومتر 3 سال قبل به واحد پول کشور ما معادل 380 هزار تومان بود. این مبلغ الان قطعا بسیار بیشتر است ولی ما برای دریافت عوارض بسیار کمتر و چیزی حدود یک سوم عوارض آزادراه ازمیر – استانبول در 3 سال پیش، برای آزادراه شیراز اصفهان که بیش از دو برابر آن آزادراه طول دارد، چالش داریم و مورد انتقادات غیر اصولی قرار می گیریم. مسیر 210 کیلومتر آزادراه با کیفیت مناسب و صرفه جویی سوخت و امکان سرعت مطلوب و ایمن می بایست عوارض متناسب خود را داشته باشد.

آزادراه اصفهان شیراز از نظر خدمات اورژانس، هلال احمر و پلیس راهور هم نسبت به طول خود، با کمبودهایی مواجه است. شما به عنوان شرکت احداث، بهره برداری و نگهداری از این آزادراه در این زمینه مسئولیتی ندارید؟

ما در مورد خدماتی که ذکر کردید مسئولیت مستقیمی نداریم اما تلاش کردیم با کمک به ارگان های مثل اورژانس و هلال احمر و همین طور پلیس راهور و شرکت های ارائه دهنده خدمات تلفن همراه، کار آنها را تسهیل کنیم اما توجه داشته باشید که حتی در مواردی که ما زیرساخت را فراهم کرده ایم و حتی خودرو برای آنها خریداری کرده ایم، این ارگان ها با کمبود نیروی انسانی مواجه اند و نمی توانند در آن جایگاه ها به صورت مداوم مستقر باشند و از خودروها در آزادراه استفاده کنند. پلیس راهور یکی از این ارگان ها است که حضور مداوم آن در آزادراه، اقتدار پلیس را به نمایش می گذارد و قانونمندی را در این محور حاکم می کند اما با این که ما برای آنها چند دستگاه خودرو خریداری و دو جایگاه ثابت برای پلیس راهور احداث کردیم حضور این عزیزان در این جایگاه ها و کل مسیر آزادراه به دلیل کمبود نیرو، مداوم، شبانه روزی و پررنگ نیست. همین نبود نظارت مستمر و فقدان دوربین های ثبت تخلف سازمان راهداری، زمینه ساز تخلفات و سوانح تاسف بار می شود که جان عزیزان ما را در معرض خطر قرار می دهد.

خواهش ما از مسئولان ارشد ارگان هایی مثل پلیس راهور این است که در این زمینه مساعدت کنند تا نیروی انسانی مورد نیاز برای پوشش کامل این آزادراه تامین شود. در همین کشور ترکیه در همسایگی ما، اقتدار پلیس در آزادراه ها و شریان های مواصلاتی به خوبی حس می شود و ترافیک عبوری از پلیس تبعیت می کند. نیروهای اورژانس و هلال احمر، خصوصا اورژانس نیز باید حضور موثرتری در آزادراه شیراز اصفهان داشته باشند. همکاران ما در آزادراه بعضا شاهد صحنه های غم انگیزی هستند که مصدومان سوانح زمان طولانی در انتظار نیروهای اورژانس به سر می برند در حالی که دچار صدمات جدی و خونریزی هستند و حتی جانشان را به همین خاطر از دست می دهند.

تاخیر در رسیدن نیروهای امدادی به مصدومان به دلیل کمبود اکیپ های امداد و نجات و دوری کمپ های آنها از آزادراه است. ما کمپ های موقت برای آنها ایجاد کردیم و در ایام نوروز به هر نحو آنها را کنار آزادراه آوردیم ولی بعد از نوروز آنها دوباره از آزادراه فاصله گرفتند. مشکل اصلی آنها کمبود منابع و کمبود نیروی انسانی است. تعداد آمبولانس های مجهز و مدرن در این آزادراه یک دستگاه است که به هیچ عنوان کافی نیست و همین یک دستگاه آمبولانس را هم خود ما به نوعی ورود کردیم تا به این آزادراه تخصیص داده شد. تاکید می کنم شرکت آزادراه شیراز اصفهان در تمام این موارد تا حدی که امکان پذیر بوده، کمک و همراهی کرده اما لازم است سایر ارگان های ذیربط هم بیشتر و موثرتر پای کار بیایند تا ادعای این که آزادراه ها تلفات جاده ای را کاهش می دهند، زیر سوال نرود.

تردیدی نیست که این آزادراه پرتردد و زیباست اما آیا بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در این محور مواصلاتی اشتیاق لازم را دارد؟

سرمایه گذاران به دلیل شرایط اقتصادی خاصی که در کشور داریم برای استفاده از فرصت های سرمایه گذاری خوبی که در این محور وجود دارد نیازمند حمایت و مشوق هستند. در این آزادراه 8 مجتمع خدمات رفاهی و 5 نقطه گردشگری پیش بینی کرده ایم که از جاذبه های طبیعی و تاریخی برخوردارند. طرح بسیار جذاب دیگری که ما در زمینه رونق گردشگری برای آزادراه پیش بینی کرده ایم، کشت میوه ها و صیفی جات گلخانه ای در برخی نقاط این محور است. مشارکت بخش خصوصی در این طرح ها می تواند بازدهی مناسبی داشته باشد اما کمک مسئولان و خصوصا مسئولان و مدیران استان فارس را نیاز داریم.

فرآیند مجوز گرفتن برای یک مجتمع خدمات رفاهی، طولانی و حداقل 8 ماهه است و مجوز گرفتن برای جایگاه سوخت 6 ماه زمان می برد که نباید این گونه باشد. بعد از گذشت یکسال از افتتاح آزادراه ما هنوز نتوانسته ایم پوشش تلفن همراه این محور را کامل کنیم و 50 کیلومتر از بخش سخت آزادراه فاقد پوشش آنتن دهی تلفن همراه است. مسئولان شرکت ارتباطات زیرساخت و فناوری اطلاعات استان فارس، باید با جدیت بیشتری در این زمینه کار کنند و این مشکل را حل کنند. اگر مسئولان به ما کمک کنند بسترهای لازم را فراهم کنند، قطعا سرمایه گذاران هم از فعالیت در این آزادراه استقبال می کنند.