اجرای بی‌سروصدای فاز دوم یارانه‌ها؟
تین نیوز | دولت تاكنون به گرانی آب، برق و افزایش كارمزد جایگاه‌های سوخت اقدام كرده و برخی افزایش قیمت‌ها هم درباره گاز منتشر شده است. با این حال گرانی بنزین و تجدیدنظر در پرداخت یارانه به شهروندان دو جزء مهم دیگر این قانون است كه به سال بعد موكول شده است
اگر چه مقامات دولت اعلام كرده‌اند كه اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها از اواخر فروردین یا اردیبهشت ماه 93 رسما كلید خواهد خورد اما نگاهی به تصمیمات اقتصادی دولت در این روزها نشان می‌دهد كه دست‌كم نیمی از فاز دوم هدفمندی جنبه اجرایی گرفته است و اجرای نیمی دیگر كه بیشتر منوط به نحوه پرداخت یارانه نقدی است در سال بعد اجرایی می‌شود.
در این راستا دولت تاكنون به گرانی آب، برق و افزایش كارمزد جایگاه‌های سوخت اقدام كرده و برخی افزایش قیمت‌ها هم درباره گاز منتشر شده است كه دولت هنوز رسما آن را تایید نكرده است. با این حال گرانی بنزین و تجدیدنظر در پرداخت یارانه به شهروندان دو جزء مهم دیگر این قانون است كه به سال بعد موكول شده است.
البته برای گرانی سوخت در سومین جلسه شورای اقتصاد كه شامگاه یك‌شنبه همین هفته به ریاست حسن روحانی و با حضور اعضا برگزار شد، دستمزد توزیع فرآورده‌های نفتی در تهران و كلانشهرها به منظور ساخت جایگاه‌های جدید نیز تعیین شد.
براساس مصوبه شورای اقتصاد دستمزد عرضه فرآورده‌های نفتی در تهران 100ریال و در دیگر كلانشهرها 40ریال است که افزایش دو برابری را نشان می‌دهد. این مصوبه از ابتدای سال 1393 اجرایی خواهد شد.
در همین راستا ، خبرگزاری رسمی دولت هم از بروز نشانه‌های اجرای فاز دوم قانون هدفمندی خبر داده و طی گزارشی تحلیلی نوشته است: همزمان با نزدیك شدن به روزهای پایانی سال و درخواست مجلس شورای اسلامی از دولت برای اجرای فاز دوم هدفمندی و اقدامات صورت گرفته در بخش‌های مختلف، نشانه‌های اجرای این فاز در اقتصاد كشور روز به روز نمایان‌تر می‌شود.
بر اساس گزارش خبرگزاری دولت، معاون اول رئیس‌جمهور در ششم اسفندماه سال‌جاری مصوبه افزایش 20درصدی نرخ تعرفه‌های آب شهری و روستایی و خدمات دفع فاضلاب و اعمال آن از اول بهمن ماه امسال را برای اجرا به وزارت نیرو و معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ریاست‌جمهوری ابلاغ كرده است.
تصریح می‌كند: برهمین اساس با روندی كه دولت در افزایش قیمت‌های آب و برق در پیش گرفته، به‌نظر می‌آید دولت از هم‌‌اكنون آغاز اجرای فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها را آغاز كرده، اما به دلیل آنكه قیمت بنزین و دیگر انرژی‌ها تاثیر زیادی از نظر روانی و اقتصادی در جامعه دارند، گویا مبنای اولویت دار برای اجرای فاز دوم قرار گرفته و همچنان تاكید بر آن است كه فاز دوم قانون هدفمندی یارانه‌ها در سال 93 اجرایی شود. علاوه بر این براساس اعلام عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی، از اردیبهشت ماه سال 93 آزادسازی قیمت بلیت هواپیما كلید خواهد خورد.
البته این گزارش را در شرایطی منتشر كرده كه پیش‌تر گرانی 24 درصدی قیمت برق هم اعلام شده بود و طبق گفته‌های وزیر نیرو، برق از اول اسفند گران شده است و فیش‌های برق كه فروردین ماه به دست مشتركان خواهد رسید، با گرانی 24 درصدی نسبت به فیش‌های قبلی محاسبه خواهد شد
چرایی اجرای بی‌سروصدای فاز دوم
البته بررسی سیر سخنان مقامات دولت از رئیس‌جمهور گرفته تا تیم اقتصادی كابینه نشان می‌دهد آنان قائل به اجرای شوك‌آور و یكباره قانون هدفمندی نیستند و برای جلوگیری از بروز پیامدهای روانی اجرای ناگهانی فاز دوم، تصمیم گرفته‌اند آن را به‌صورت تدریجی اجرا كنند.
حسن روحانی رئیس‌جمهور، اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهوری و محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت و سایر مقامات اقتصادی دولت هر كدام به نوبت تاكید كرده‌اند كه فاز دوم تدریجی اجرا می‌شود تا از آثار روانی آن بر قیمت كالا و خدمات جلوگیری به‌عمل‌آید. در همین زمینه ایرنا به نقل از مسعود نیلی، مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور گزارش داده است: مسعود نیلی مشاور اقتصادی رئیس‌جمهور با بیان اینكه فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها با شیب كند اجرا می‌شود، اعلام كرده است: قرار نیست قیمت حامل‌های انرژی به صورت یكجا و همزمان افزایش یابد.
این اظهارات نیلی نشان می‌دهد قیمت حامل‌های انرژی نوبت به نوبت در حال افزایش است. به عبارت دیگر در ابتدا برق 24درصد گران شد، حالا قیمت آب 20 درصد افزایش یافته و بعد قرار است بنزین یا دیگر حامل‌های انرژی گران شود. ایرنا می‌نویسد: در واقع اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه‌ها با افزایش نوبت به نوبت قیمت حامل‌های انرژی كلید خورده است.
قانون چه می‌گوید؟
مهم‌ترین مباحث مربوط به اجرای قانون هدفمندی در قانون بودجه سال 93 آمده است كه مجلس دولت را ملزم به اجرای فاز دوم قانون یارانه‌ها با یك بودجه 48 هزار میلیارد تومانی كرده است. طبق این قانون كه برای اجرا به دولت ابلاغ شده است، دولت این اختیار را دارد كه قانون هدفمندی را از اول فروردین 93 اجرا كند.
لیكن در قانون بودجه 92 هم برخی مجوزها برای گرانی حامل‌های انرژی مانند آب و برق و... وجود داشته كه دولت ترجیح داده است پیش از آغاز سال و در شرایطی كه مردم سرگرم امورات مربوط به پایان سال هستند، مجوز گرانی بخشی از حامل‌های انرژی را كه كمتر مورد توجه هستند، صادر كند تا برای ابتدای سال آینده دردسر كمتری داشته باشد.
در همین رابطه، محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت با بیان اینكه دولت خود را برای اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه‌ها آماده كرده و هیچ زمانی را برای بهره‌گیری از منابع از دست نخواهد داد، گفت: جلسات مربوطه به‌طور مرتب در راستای اجرای مطلوب فاز دوم هدفمندی برگزار می‌شود و آیین‌نامه اجرایی ذیل تبصره 21 نیز در حال تهیه و تنظیم است تا بتوانیم آن را در كوتاه‌ترین زمان ممكن اجرا نماییم.
به گفته نوبخت دولت هیچ زمانی را به صورت رسمی برای اجرای فاز دوم هدفمندی اعلام نكرده و این در حالی است كه این قانون از نخستین روز فروردین سال 93 لازم‌الاجراست و در هر فرصتی كه برای دولت مهیا باشد، بلافاصله آن را اجرا خواهد كرد.
