خط۶ مترو به ۲۰۰متری موزه هنرهای معاصر رسید
تین نیوز | گویی هجمه‌ای علیه تاریخ فرهنگی تهران آغاز شده؛ عمارت کلاه‌فرنگی قاجاری در غرق ماشین‌های عظیم ساخت‌وساز است، از محوطه تاریخی تئاتر شهر هر روز زایده سیمانی تازه‌ای سر بیرون می‌آورد و بسیاری از میدان‌های قدیمی شهر به‌خاطر کارگاه‌های‌مترو حذف یا مخدوش شده‌اند از خاطره شهر.
بلدیه شرق: گویی هجمه‌ای علیه تاریخ فرهنگی تهران آغاز شده؛ عمارت کلاه‌فرنگی قاجاری در غرق ماشین‌های عظیم ساخت‌وساز است، از محوطه تاریخی تئاتر شهر هر روز زایده سیمانی تازه‌ای سر بیرون می‌آورد و بسیاری از میدان‌های قدیمی شهر به‌خاطر کارگاه‌های‌مترو حذف یا مخدوش شده‌اند از خاطره شهر. این‌بار اما کارگاه مترو با عبور از زیر یکی از قدیمی‌ترین پارک‌های شهر که یادگار روزهای قاجاری تهران است در حریم دو موزه مهم هنری کشور قرار گرفته و احتمال تکرار فاجعه‌ای مانند تئاتر شهر غیرقابل چشم‌پوشی است.
مشاهدات خبرنگار «شرق» حکایت از آن دارد که خط6 متروی تهران با تخریب ضلع جنوب‌غربی پارک لاله، به محوطه پارک وارد شده و عملیات حفر تونل قطعه شمالی این خط در فاصله کمتر از 200متری موزه هنرهای معاصر آغاز شده است. نگاهی به نقشه متروی تهران حاکی است که این ایستگاه پس از عبور مترو از پارک لاله به ایستگاه فاطمی در تقاطع خیابان فاطمی با خیابان ولیعصر(عج) خواهد رسید. بنابراین در خوشبینانه‌ترین حالت، تونلی که حفاری آن به‌زودی آغاز خواهد شد از فاصله‌ای کمتر از 200متری موزه هنرهای معاصر خواهد گذشت. اما این شرایط تنها در صورتی اتفاق می‌افتد که
شرکت متروی تهران، نقشه تاسیسات زیرزمینی پارک لاله را داشته باشد، اما از آنجا که مدیر روابط عمومی موزه هنرهای معاصر در گفت‌وگوی اختصاصی با «شرق» می‌گوید که مترو برای راه‌اندازی این کارگاه، هیچ هماهنگی‌ای با مدیریت موزه نداشته، بعید به‌نظر می‌رسد که شرکت متروی تهران اطلاعات درستی از موانع زیر زمین در این محدوده داشته باشد و بعید نیست به‌دلایل مختلف، عبور تونل از فاصله کمتر یا حتی از زیر موزه اتفاق بیفتد.
چندروزی است که تابلوی شرکت مترو بر سر در کارگاه ضلع جنوب‌غربی پارک لاله نصب شده که نشان می‌دهد این کارگاه، پروژه ساخت تونل قطعه شمالی خط6 متروی تهران است اما توضیحات مدیر روابط‌عمومی شرکت عمران و مترو به «شرق»، متناقض با اطلاعات مندرج بر روی این تابلو است چراکه او تاکید دارد هنوز مسیر خط6مترو – به‌جز همان پنج‌کیلومتری که حفاری شده- مشخص نیست و این مکان تنها جهت کارگاه مترو در محل احداث شده و برنامه‌ای برای حفاری تونل هنوز تدوین نشده است.
با این حال به‌نظر می‌رسد بی‌تفاوتی تهرانی‌ها به نصب دیوار کاذب در حاشیه پارک لاله، بیش از هر چیز مربوط به سیل تصرفات قانونی و غیرقانونی‌ای بوده که در تمام این سال‌ها، این پارک تاریخی شهر را تکه‌تکه کرده. پارک لاله که بیش از 271هزار‌مترمربع مساحت دارد بخشی از اراضی جلالیه بوده که در سال 1345 و با معماری منحصربه‌فرد «ژوفه»، معمار فرانسوی به پارک بدل شده و در طول این سال‌ها به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین ریه‌های تنفسی مرکز شهر، محلی برای گردهمایی بسیاری از اتفاقات مهم هنری و فرهنگی کشور بوده است. قرارگرفتن دو موزه مهم ایران (موزه هنرهای
معاصر و موزه فرش) در بستر این پارک، آنجا اهمیت این پارک را دوچندان می‌کند که به‌گفته نوفرستی، مدیر روابط عمومی موزه هنرهای معاصر «بیش از هزاران اثر هنری منحصربه‌فرد در این موزه‌ها نگهداری می‌شوند و هرگونه صدمه احتمالی بر بنای این موزه‌ها می‌تواند به‌صورت غیرمستقیم بر آثار نیز اثر بگذارد.»
نکته قابل‌توجه اینجاست که به‌گفته نوفرستی، تا به حال عبور تونل مترو از حریم موزه هنرهای معاصر بدون هیچ‌گونه توضیحی از سوی شرکت متروی تهران و مشاور و پیمانکار این طرح انجام شده، به‌طوری که حتی مسوولان موزه در این زمینه هیچ اطلاعاتی ندارند. ملانوروزی، رییس موزه هنرهای معاصر هم در گفت‌وگوی اختصاصی با «شرق» ضمن اعلام اینکه در جریان انجام چنین پروژه‌ای نیست از کارشناسان فنی خواست با بررسی ابعاد فنی و لرزه‌ای عبور‌مترو از محدوده موزه، از این مکان فرهنگی‌وهنری مهم پایتخت حمایت کنند.
موزه هنرهای معاصر که در سال 1356 راه‌اندازی شد نتیجه نبوغ کامران دیبا، معمار برجسته ایرانی بود که با تلفیق معماری سنتی و معماری مدرن به اثری ترکیبی و قابل‌توجه در بدنه شهری پارک رسید. در معماری این موزه، به همان اندازه که نگاه مدرنیستی معماری دخیل است، بادگیرهای یزد، هشتی‌های معماری کهن ایرانی و راهروهای برگرفته از گذرهای قدیمی شهرهای تاریخی دیده می‌شود.
موزه در طول این سال‌ها محل نگهداری مهم‌ترین گنجینه‌های هنری ایران بوده که برخی از آنها غیرقابل ارزش‌گذاری بوده و نگهداری از آنها، برای میراث هنری جهان یک امر حیاتی به حساب می‌آید. در انبار این موزه که در پایین‌ترین سطوح این سازه و نزدیک به تونل احتمالی‌مترو خواهد بود، گنجینه با ارزشی از نقاشی‌های «کلود مونه»، «ونسان ون‌گوگ»، «پابلو پیکاسو»، «رنه ماگریت»، «اندی وارهول» و بسیاری دیگر از چهره‌های شاخص نقاشی جهان قرار دارد و هرساله بسیاری از علاقه‌مندان و محققان نقاشی از سراسر دنیا برای دیدن این آثار به موزه
هنرهای معاصر می‌آیند. ورود مترو به پارک لاله، تنها برای مجموعه هشت‌هزارو500مترمربعی موزه هنرهای معاصر خطرناک نیست بلکه احتمال تخریب باغ مجسمه‌های این موزه را نیز به یقین بیشتر می‌کند. باغ تندیس‌ها یا باغ مجسمه‌های موزه هنرهای معاصر، بیرون از فضای دوهزار‌مترمربعی موزه واقع شده و مجموعه‌ای بی‌نظیر و منحصربه‌فرد از مجسمه‌های مجسمه‌سازان بزرگ ایران و جهان را در خود جای داده است.
از آنجایی که این مجسمه‌ها به زمین متصل‌اند عبور مترو از زیرزمین می‌تواند نگرانی‌های بیشتری در این زمینه ایجاد کند. این در حالی است که نوفرستی، مدیر روابط‌عمومی موزه هنرهای معاصر تاکید می‌کند: «هرکدام از این مجسمه‌ها در فضای باز دارای یک فونداسیون مجزا هستند و لرزش‌های احتمالی اثر مستقیمی روی آنها نخواهد گذاشت مگر اینکه به مرور زمان، شاهد تاثیر لرزش‌ها باشیم.»
البته مدیر روابط‌عمومی شرکت عمران و مترو، نظر دیگری دارد. او می‌گوید احداث کارگاه مترو در پارک لاله به معنای شروع به‌کار حفاری تونل نیست و شهرداری تهران تنها به این دلیل کارگاه را در ضلع غربی پارک بنا کرده که نمی‌تواند از عهده مخارج تملک زمین یا ملک برای این کار برآید. روح‌نواز به صرف سالانه پنج‌هزارمیلیاردتومان هزینه برای خریداری و تملک زمین در زمینه راه‌اندازی مترو در تهران اشاره می‌کند و توضیح می‌دهد بر این اساس مدیران شهری سعی دارند از فضاهایی برای کارگاه استفاده کنند که هزینه کمتری برای آنها دربر داشته باشد. اما
جالب‌ترین بخش اظهارات روح‌نواز آنجاست که درباره آینده خط6 مترو می‌گوید: «صرف احداث کارگاه در پارک لاله به معنای عبور مترو از زیر موزه نیست چراکه همچون دیگر مسیرها سعی داریم مترو از زیر اتوبان‌ها و خیابان‌ها عبور داده شود و به احتمال زیاد در صورت ادامه خط6، تونل آن از زیر خیابان کارگر شمالی عبور می‌کند.»
با این اوصاف باز هم نگرانی اصلی بر جای خود باقی است چراکه فاصله موزه هنرهای معاصر با خیابان کارگر شمالی، بسیار کمتر از فاصله آن با دورترین اضلاع ذوزنقه پارک لاله است و این گزارش می‌تواند هشداری باشد برای مهندسان این پروژه که در طراحی خود، از دورترین فاصله برای عبور این خط بهره‌مند شوند چراکه حریم این اثر تاریخی تهران با توجه به آثار گرانبهای هنری‌اش، باید از هر گونه لرزه احتمالی در امان باشد.
