تهران لب تشنگی را تجربه می کند/ نامه محرمانه چمران به وزیر کشور درباره وضعیت آب/ یک عضو شورا: افزایش استفاده از آب معدنی به دلیل افت کیفیت آب شهری
جایی که نه تنها مصرف آب بی ضابطه است، بلکه کیفیت منابع هم افت کرده. بحران آب در تهران فقط یک مسئله اقلیمی نیست؛ نتیجه سال ها بی برنامگی، ناهماهنگی نهادی و چشم پوشی از سلامت عمومی است.
«بارش در تهران از جاکارتا هم کمتر است، اما سرانه مصرف مان سه برابر آنجاست.» این را مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران می گوید؛ جایی که نه تنها مصرف آب بی ضابطه است، بلکه کیفیت منابع هم افت کرده. او معتقد است بحران آب در تهران فقط یک مسئله اقلیمی نیست؛ نتیجه سال ها بی برنامگی، ناهماهنگی نهادی و چشم پوشی از سلامت عمومی است.
به گزارش تین نیوز به نقل از خبرآنلاین، با وجود محدودیت های اقلیمی و کاهش قابل توجه منابع آبی تجدیدپذیر در پایتخت، سرانه مصرف آب در تهران همچنان بالاتر از میانگین جهانی گزارش می شود. بررسی ها نشان می دهد که پایداری منابع آبی شهری، به ویژه در کلان شهرهایی مانند تهران، نه تنها وابسته به میزان بارندگی، بلکه تابعی از سیاست گذاری های میان دستگاهی، الگوی مصرف، مدیریت پساب و ظرفیت تصفیه خانه هاست.
در حالی که بسیاری از شهرهای جهان با بارش سالانه ای به مراتب بیشتر از تهران، توانسته اند الگوهای مصرف را در محدوده پایدار نگه دارند، در پایتخت ایران همچنان چالش هایی چون افت کیفیت منابع، استفاده محدود از پساب های استاندارد، و نبود رویکرد یکپارچه در حوزه مدیریت تقاضا به چشم می خورد.
مهدی پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران در گفت و گو با خبرآنلاین بر مؤلفه های اثرگذار بر وضعیت منابع آبی پایتخت، به برخی چالش های کمتر شنیده شده در حوزه مصرف، سلامت عمومی و الزامات نهادی در این زمینه اشاره می کند.
او با اشاره به بحرانی بودن وضعیت منابع آبی پایتخت، بر لزوم اصلاح الگوی مصرف، کاهش هدررفت، استفاده ایمن از پساب های تصفیه شده و طراحی برنامه ای ملی برای نجات تهران از کم آبی تأکید کرد. مهدی پیرهادی همچنین هشدار داد که استفاده از پساب های غیراستاندارد، سلامت مردم را تهدید می کند.
با روند فزاینده جمعیت در تهران، نیاز آبی شهر به شدت افزایش خواهد یافت
پیرهادی، رئیس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران می گوید : سرانه مصرف آب شهری در تهران یکی از موضوعات بسیار مهم و نگران کننده است. در حالی که متوسط بارش سالانه در تهران ۲۲۹ میلی متر است، سرانه مصرف روزانه آب بین ۳۲۰ تا ۳۷۰ لیتر در نوسان است. این در حالی است که در کشورهایی مانند سنگاپور با ۲۵۸۰ میلی متر بارش سالانه، سرانه مصرف تنها ۱۴۱ لیتر و در جاکارتا با ۱۸۰۰ میلی متر بارش، مصرف روزانه ۱۷۵ لیتر است. حتی در لندن نیز با بارش بالا، مصرف سرانه فقط ۱۴۵ لیتر در روز است.»
او ادامه داد: «با روند فزاینده جمعیت در تهران، نیاز آبی شهر به شدت افزایش خواهد یافت و اصلاح سرانه مصرف باید به صورت جدی در دستور کار قرار گیرد. همچنین باید به کاهش هدررفت واقعی آب توجه ویژه ای شود. یکی دیگر از موضوعات مهم، اصلاح الگوی مصرف آب در بخش کشاورزی است؛ باید از روش های نوین برای کاهش مصرف در این بخش استفاده کنیم.»
پیرهادی افزود: «طرح های انتقال آب بین حوزه ای نیز باید با دقت بررسی شوند. همچنین استفاده از پساب تصفیه شده، تنها در صورتی قابل قبول است که استانداردهای لازم را داشته باشد و به تأیید وزارت بهداشت و سازمان محیط زیست برسد.»
وی در ادامه با اشاره به ساختار جمعیتی تهران گفت: «نمی توان آب تهران را فقط متعلق به استان تهران دانست. استان های البرز و حتی قزوین نیز از منابع آبی آن بهره مند هستند. مهاجرت داخلی و خارجی به تهران نیز بار مضاعفی بر منابع وارد کرده که باید در محاسبات لحاظ شود.»
نامه محرمانه مهندس چمران خطاب به وزیر کشور
پیرهادی یادآوری کرد: «چند سال پیش طی نامه ای محرمانه با امضای آقای مهندس چمران خطاب به وزیر کشور، بر اهمیت رسیدگی به این موضوعات تأکید کردیم. در کنار جمعیت، استفاده از تجهیزات کاهنده مصرف نیز بسیار حائز اهمیت است. متأسفانه در حوزه وسایل کاهنده مصرف، کشور پیشرفت چشمگیری نداشته، در حالی که این ابزارها می توانند تا ۳۰ درصد در مصرف صرفه جویی ایجاد کنند.»
سلامت مردم باید اولویت اصلی همه تصمیم گیری ها باشد
وی با انتقاد از روند اجرایی دراین حوزه گفت : «دهه هاست اقدامات لازم برای مدیریت منابع آب به طور کامل انجام نشده و اکنون به نقطه بحرانی رسیده ایم. البته هنوز هم دیر نیست. باید با بهره گیری از نظرات نخبگان حوزه آب، یک برنامه ملی طراحی شود تا این فرایند طولانی اصلاح شود، در حوزه تصفیه خانه ها و بازچرخانی آب، اقداماتی انجام شده، اما این فرآیند چندین سال زمان برده و هنوز هم ناقص است. شهرداری تهران اقداماتی برای کاهش برداشت آب از چاه های حفر شده انجام داده، اما خشک شدن ۱۶۰ حلقه چاه برای آب یاری فضای سبز شهری، نشانه فشار زیاد بر منابع است.»
وی با اشاره به مشکل کیفیت پساب ها افزود: سازمان آب و فاضلاب باید کیفیت پسآب ها را به تایید وزارت نیرو و بهداشت و سازمان محیط زیست برساند و درحال حاضر امکان استفاده این پسآب ها در بوستان های محلی وجود ندارد و نیاز به آب با کیفیت تری برای آبیاری بوستان های محلی است.
پیرهادی هشدار داد: «نباید اجازه دهیم سلامت مردم فدای کم توجهی برخی دستگاه ها شود. چرا هنوز برخی دستگاه ها درباره کیفیت پساب ها شفاف صحبت نمی کنند؟ در حالی که محصولات کشاورزی نیز با همین آب ها آبیاری می شوند و مردم در معرض آسیب جدی قرار دارند. سلامت مردم باید اولویت اصلی همه تصمیم گیری ها باشد، تعجب می کنم که چطور ممکن است موضوع سلامت مردم دغدغه اول نباشد؟ چطور می شود که جهاد کشاورزی یا حتی وزارت بهداشت، با وجود اهمیت این مسئله، پیگیری های لازم را به درستی انجام نمی دهند؟ انتظار ما این است که حداقل درباره موضوعات مرتبط با سلامت، شفاف و مسئولانه عمل کنند.»
وی ادامه داد: «ما باید دقیقاً در جریان باشیم که چه اقداماتی از سوی این دستگاه ها در خصوص کیفیت آب، پساب ها و سلامت عمومی انجام شده است. اینکه شورا دغدغه مند وضعیت آب تهران است، به ویژه مسئله آب شرب ناشی از حفر چاه های عمیق توسط دستگاه های مختلف است، نشان می دهد وضعیت کیفیت آب در پایتخت کاهش پیدا کرده؛ هرچند از نظر استانداردهای رسمی، آب تهران هنوز شرایط لازم و استانداردهای کافی را دارد.»
افت کیفیت آب باعث شده بخشی از مردم به استفاده از آب های معدنی روی بیاورند
پیرهادی هشدار داد: «همین افت کیفیت، باعث شده بخشی از مردم به استفاده از آب های معدنی یا بسته بندی روی بیاورند. متأسفانه در این فضا، شایعات و حرف وحدیث هایی نیز مطرح می شود که ضرورت دارد به صورت شفاف و کارشناسی شده توسط نهادهای ذی ربط مورد بررسی قرار گیرد، وزارت بهداشت باید درباره کیفیت آب، پساب ها و منابع مصرفی مردم به صورت شفاف اظهارنظر کند. نمی شود سلامت مردم را به تعویق انداخت یا با ابهام درباره آن صحبت کرد.
رییس کمیسیون سلامت شورای شهر تهران تاکید کرد که سران سه قوا با محوریت ناترازی آب جلساتی را تشکیل دهند وتصمیم گیری هایی در این حوزه انجام شود تا قبل از این که وضعیت بحرانی آب جدی تر شود در این خصوص باید تعیین تکلیف شود.
پیرهادی یادآورشد برای حل مشکلات ناترازی آب باید از سرمایه گذاران داخلی و خارجی نیز استفاده شود. دراین حوزه باید از ظرفیت نخبگان و متخصصان استفاده شود و مدیران جوان و تحول گرا باید کارهای بزرگ در کشور به دست بگیرند و برخی مدیران خسته و محافظه کار نمی توانند برنامه های تحولی و راهبردی را در کشور اجرا کنند و کشور نیازمند یک پوست اندازی در فضاهای مدیریتی است.
پیرهادی با اشاره به سخت گیری های مدیریت شهری تهران در حفر چاه آب هم توضیح داد: بعد از آن که مجوز حفر چاه در شهر تهران داده نشد، حفر چاه در شهرهای پیرامونی شهر تهران (استان تهران) افزایش پیدا کرد. حفر این چاه ها زیست پذیری این محدوده ها را دچار چالش کرده و یکی از دلایلی که رییس جمهور درسفر به استان تهران به فرونشست زمین در ورامین که سالیانه ۳۶ سانتی متر رسیده اشاره کرد به همین دلیل است و حفر چاه های متعدد در اطراف تهران سرعت فرونشست را افزایش خواهد داد.
این عضو شورای شهر تهران همچنین یادآور شد: نظارت دقیق بر مبحث شانزدهم مقررات ملی ساختمان با عنوان تاسیسات بهداشتی شانزدهمین مبحث از مباحث بیست و دوگانه مقررات ملی ساختمان است که باید دراین حوزه مورد توجه قرار گیرد و توسط ناظرین و نظام مهندسی برحسن اجرایش نظارت شود.
