مسیر پر پیچ و خم گشایش آزاد راه تهران- شمال
طرح آزادراه تهران- شمال یکی از بزرگترین پروژه های راهسازی در ایران است.
طرح آزادراه تهران- شمال یکی از بزرگترین پروژه های راهسازی در ایران است که به منظور تأمین ارتباط مطمئن، سریع و ارزان میان شمال و مرکز کشور و سهولت ارتباط با کشورهای همسایه شمالی در دست اجرا قرار گرفت اما با گذشت سال ها از شروع به کار آن همچنان در مسیر پر پیچ و خم افتتاح مانده است.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایرنا، طرح نخستین پروژه تهران- شمال اگرچه در ۱۳۵۳ خورشیدی داده شد اما پس از انقلاب در ۱۳۵۷ خورشیدی مطالعات برای مسیر این آزاد راه از طرف وزارت راه و ترابری شروع و هیاتی متشکل از وزارت راه و ترابری و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی نهاد ریاست جمهوری کشور بهترین طرح را انتخاب کردند. در واقع این آزاد راه بخشی از آزادراه سراسری شمال-جنوب محسوب می شود که کوتاه‌ترین مسیر ارتباطیِ دریای خزر با خلیج فارس بوده است و در ترانزیت منطقه نقش عمده‌ای را بر عهده خواهد داشت.
کوتاه شدن مسیر نسبت به جاده موجود(حدود ۶۵کیلومتر) و کاهش سه ساعت مدت زمان سفر و صرفه جویی در حدود ۶۰۰ میلیارد تومانی به طور سالیانه در مصرف سوخت از جمله مزایای این طرح به شمار می رود و همچنین در قیاس با مسیر تهران-کرج-چالوس که ۵۰ کیلومتر در ساعت است، سرعت آزادراه تهران-شمال ۱۰۰ کیلومتر در ساعت خواهد شد. علاوه بر این، زمان سفر در این آزادراه یک ساعت و ۳۰ دقیقه پیش‌بینی شده در حالی که زمان سفر در راه تهران-کرج - چالوس معادل چهار ساعت و ۳۰ دقیقه است.
البته باید اذعان داشت که ظرفیت آزادراه تهران-شمال در طول روز ۳۰ هزار دستگاه خواهد بود، درحالی که ظرفیت راه تهران-کرج-چالوس ۱۲ هزار دستگاه در همین برهه زمانی است. همچنین ایجاد راه ارتباطی سریع و ایمن برای چهار فصل سال، افزایش ظرفیت عبور نسبت به راه فعلی، کاهش آلودگی هوا ناشی از بهبود وضعیت ترافیک، صرفه جویی‌های ملی و عمومی شامل سوخت، استهلاک، زمان، توسعه صنعت توریسم و صنایع کشاورزی و تبدیلی با توجه به پتانسیل بالای موجود در منطقه شمال و اشتغالزایی از دیگر مزایای این آزاد راه است که باید بیش از پیش مورد توجه نهادها و مسئولان قرار گیرد. با توجه به همه این مزایا اما مدت ساخت آن بیش از ۲۷ سال طول کشیده است و هنوز ادامه دارد و برنامه‌های اجرایی این پروژه همواره در حال تغییر است.
در ادامه به برخی از سخنانی که در ۱۳۹۸ خورشیدی درباره افتتاح این آزادراه گفته شده است، اشاره می شود.
محمدباقر نوبخت رئیس سازمان برنامه و بودجه درسخنانی با اشاره به برنامه‌های دولت برای تکمیل پروژه‌های نیمه‌تمام گفت: با وجود شرایط سخت تحریم ها و کاهش درآمدها در انتخاب طرح‌های عمرانی اولویت با طرح‌های مهمی است که تاکنون مبالغ زیادی برای آنها صرف شده و با اختصاص مبالغی، امسال قابل بهره‌برداری می‌شوند همانند آزاد راه تهران- شمال که بیش از ۲۰ سال در حال انجام است.
این درحالی است که رئیس سازمان برنامه و بودجه با اشاره به اینکه هزاران میلیارد تومان به قیمت امروز برای آزاد راه تهران- شمال هزینه شده است، نوید این را داده که فاز یک این پروژه با ۳۰۰ میلیارد تومان در سال جاری برای میلیون‌ها ایرانی قابل بهره برداری شود.
سردار سید کمال هادیانفر فرمانده پلیس راهور با انتقاد از کندی عملیات آزاد راه تهران- شمال گفته است: در فاز سوم آزادراه تهران- شمال هیچ اتفاق و عملیاتی صورت نگرفته است. همچنین گزارشات نشان می‌دهد در فاز چهارم تصادفات و کشته‌ها به حداقل رسیده و ایجاد آزاد راه تهران شمال و عملیاتی شدن هر چه سریع‌تر آن گام مهمی در کاهش تصادفات است.
خیراله خادمی معاون وزیر راه و شهرسازی نیز در ارتباط با بهره برداری از آزاد راه تهران-شمال می گوید: با تخصیص بودجه مورد نیاز از طرف دولت و تعهد بنیاد مستضعفان برای تکمیل منطقه یک آزادراه تهران-شمال در مدت دو ماه پس از تاریخ تخصیص، منطقه یک این آزادراه تا آخر امسال به بهره برداری می رسد.
در ادامه معاون وزیر راه و شهرسازی خاطر نشان کرد که پیشرفت فیزیکی منطقه یک آزادراه در طول چهار سال گذشته بسیار قابل توجه است به طوری که پیشرفت کار در ۲۰ سال گذشته زیر ۲۰ درصد بوده اما در این چهار سال پیشرفت فیزیکی پروژه به بیش از ٩٥ درصد ارتقا یافته است.
وی همچنین گفته است: اکنون تجهیزات و تاسیسات به صورت شبانه روزی در حال نصب است و با تکمیل فرآیند نصب تاسیسات و تجهیزات ایمنی تا چند ماه آینده این منطقه به بهره برداری می رسد. البته با توجه به زمان محدود باقی مانده نمی‌توان برای اتمام منطقه آزادراه تهران-شمال تا شهریور آنچنان امیدوار بود.
پروژه آزادراه طبق برنامه پیش می رود
محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی گفته است که این پروژه رشد مناسبی دارد و طبق برنامه پیش می‌رود و پیش‌بینی می‌کنیم نقطه یک این پروژه تا قبل از پایان تابستان به بهره‌برداری می‌رسد.
اگرچه وزیر راه و شهرسازی اشاره کرده که آزاد راه تهران شمال، آزادراهی هوشمند است و بدون تجهیزات، کنترل و مراقبت و تهویه امکان افتتاح ندارد. بنابراین موضوع تجهیزات امری مهم است که باید طبق استاندارد نصب شود و ایمنی راه قبل از بازگشایی کاملاً فراهم شود. این سخنان نشان می دهد که شاید این نوع مسائل آزادراه مانده تا به افتتاح نزدیک شود.
پرویز فتاح رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی در چهارم مرداد ۱۳۹۸ خورشیدی با بیان اینکه ساخت تونل‌ها، پل‌ها و روسازی در منطقه یک آزادراه تهران- شمال به پایان رسیده است، وعده افتتاح این آزاد راه را همزمان با فرا رسیدن دهه فجر ۱۳۹۸ خورشیدی داد.
رئیس بنیاد مستضعفان انقلاب اسلامی با بیان اینکه چینی‌ها عامل طولانی شدن ساخت آزادراه تهران-شمال بودند، گفت: چینی‌ها در اجرا و تامین مالی موفق نبودند و در اجرای پروژه گروکشی می‌کردند.
وی با اشاره به تخصیص ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار در قالب اوراق خزانه اسلامی توسط سازمان برنامه و بودجه به این پروژه، گفت: تاکنون در منطقه یک آزادراه تهران-شمال حدود سه هزار میلیارد تومان هزینه شده است، ارزش روز این طرح حدود هشت هزار میلیارد تمام است.
جمع بندی
با وجود اینکه اتمام پروژه آزادراه تهران- شمال به صورت جدی در دستور کار دولت دوازدهم قرار دارد و مدت های زیادی است که حرف و حدیث آزادراه تهران بر سر زبان می چرخد اما این پروژه ملی هنوز به اتمام نرسیده است. در سخنانی که مسئولان در چندماه گذشته داشته اند می توان جنبه هایی از امیدواری دید زیرا به نظر می رسد پروژه مذکور با پیشرفت فیزیکی قابل توجهی همراه بوده و تنها بخش کمی از عملیات اجرایی آن باقی مانده است که امید می رود تا پایان ۱۳۹۸خورشیدی این آزادراه افتتاح شود.
