◄ شرکت دی با تمام توان پای تکمیل جاده سرخس مشهد ایستاده است

محور مواصلاتی سرخس مشهد، بعد از تکمیل قطعه چهار و قرار گرفتن زیر بار ترافیکی به طور کامل، جاده ای منطبق راه تاریخی ابریشم است که نقش مهمی در رونق این منطقه و افزایش مبادلات ترانزیتی شمال شرق کشور ایفا خواهد کرد. پروژه ایستگاه ابن سینا خط دو مترو اصفهان نیز یکی از مهم ترین پروژه های حمل و نقل عمومی در این شهر به شمار می آید که از ویژگی های فنی متمایزی برخوردار است.

مهندس محمد اعرابی مدیر این دو پروژه در گفتگوی اختصاصی با تین نیوز، ضمن توضیح نکات پر اهمیت و ویژگی های خاص این دو پروژه، آخرین اخبار پیشرفت این پروژه ها را تشریح کرده است.

ضمن معرفی اجمالی از مدارک و سوابق خود بفرمایید در شرکت دی چه مسئولیتی به عهده دارید؟

محمد اعرابی هستم؛ لیسانس زمین شناسی و فوق لیسانس مهندسی ساخت، مجموع سوابق کاری من در حوزه فعالیت های عمرانی به بیش از 30 سال می رسد. در حال حاضر در شرکت دی مدیریت دو پروژه شامل؛ قطعه چهارم (ب) راه اصلی مشهد سرخس و ایستگاه ابن سینا خط دو مترو اصفهان را به عهده دارم.

قطعه چهارم (ب) راه اصلی مشهد سرخس

پروژه قطعه چهارم (ب) راه اصلی مشهد سرخس چه مشخصاتی دارد؟

راه اصلی مشهد سرخس در کل پنج قطعه بوده و کار آن از سال 1382 آغاز شده است. از این چهار قطعه، به جز قطعات چهار الف و چهار (ب)، سایر قطعات تکمیل شده و مورد بهره برداری قرار گرفته است. قطعات تکمیل شده بیشتر راه های روستایی بوده که از قبل وجود داشته و به راه ترانزیتی درجه یک تبدیل شده است. قطعات باقیمانده بخش های اصلی و سخت این محور بوده، که عملیات اجرایی آن از سال 1388 آغاز شده است. قطعه چهار (ب)، مجموعا حدود 40 کیلومتر است که خود شامل 27 کیلومتر راه اصلی و پنج تقاطع، بیست دستگاه پل و انشعابات و بخش های فرعی است. از مهرماه 1401 عملیات اجرایی این پروژه آغاز شده است. برای این پروژه باید 260 هزار متر مکعب خاکبرداری (حفاری ترانشه)، 160 هزار متر مکعب خاکریزی، 12 هزار متر مکعب بتن ریزی (روی پل ها) و نهایتا40 کیلومتر روسازی و آسفالت و خط کشی و نیوجرسی و گاردریل برای جاده های اصلی و تقاطع ها و انشعابات، انجام شود.

این پروژه اکنون در چه مرحله ای قرار دارد و چقدر پیشرفت داشته است؟

قرارداد این پروژه 42 ماه است و پروژه به طور کلی تاکنون 20 درصد پیشرفت داشته است. عملیات فنی شامل خاکبرداری و خاکریزی و بتن ریزی در حال انجام است و در مجموع عقب ماندگی قابل ملاحظه ای از زمان بندی پروژه وجود ندارد. در صورت تامین اعتبار می توان این پروژه را حتی 12 ماه زودتر از قرارداد نیز تحویل داد.

چرا با وجودی که توسعه محور مشهد سرخس از سال 1388 آغاز شده یکی از قطعات پراهمیت آن تاکنون به بهره برداری نرسیده است؟

مستحضرید که سرخس اخیرا به عنوان منطقه آزاد شناخته شده و یکی از مبادی اصلی جاده ابریشم به شمار می اید و جاده سرخس مشهد نیز دقیقا منطبق بر جاده ابریشم است. بر اساس پیمان منطقه ای که بین ایران و ترکمنستان و کشورهای آسیای میانه و ترکیه منعقد شده ترافیک روزانه 1200 کامیون در این محور پیش بینی شده است. در نتیجه این جاده باید هر چه زودتر در راستای تسهیل مبادلات و تجارت این کشورها، راه اندازی شود. کل مسیر 180 کیلومتری در این محور اکنون در انتظار برطرف شدن گره ترافیکی حدفاصل مزداوند تا گنبدلی است که این محدوده در مناطق کوهستانی دارد. جاده قدیم در این محدوده یک جاده روستایی درجه دو است که تردد بسیار سنگینی روی آن قرار گرفته و تصادفات و مخاطرات فراوانی هم ایجاد می کند. پیمانکاران احداث این قطعه تاکنون چند بار تغییر کرده اند و معضل اصلی طولانی شدن این پروژه هم، کمبود اعتبار است. در صورتی که کارفرمای پروژه یعنی شرکت مادرتخصصی ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور اعتبارات لازم و پیش بینی شده برای پروژه را تامین کند، شرکت دی آمادگی دارد این محور مهم و استراتژیک را در اسرع وقت آماده سازی و تحویل نماید.

وضعیت تامین اعتبار پروژه در دولت جدید و از زمان تحویل این پروژه به شرکت دی بهبود داشته است؟

نکته مهمی که باید به آن اشاره شود این است که شرکت دی تاکنون این پروژه را عمدتا با سرمایه و ظرفیت های خود پیش برده است به این معنی که هر آنچه کارفرمای محترم یعنی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل به این پروژه تخصیص داده اند شرکت دی سه برابر آن را از تجهیز کارگاه گرفته تا کارخانه آسفالت و بچینگ و ... تخصیص داده و این پروژه اکنون کاملا آماده شتاب گیری است. قطعه چهار (الف )و (ب) مجموعا حدود 1000 تا 1200 میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد و مساعدت بودجه ای مسئولان امر را می طلبد. مسئولان شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل و مسئولان استانی قول مساعدت برای تامین اعتبار به موقع و کافی داده اند. در سفر رئیس جمهوری به استان خراسان نیز عنوان شد این طرح جزو طرح های اولویت دار است و استاندار محترم نیز قول هایی مبنی بر تحویل پروژه تا آذر و دی ماه 1403 مطرح کرده است. ما امیدواریم این قول ها با تامین اعتبار همراه باشد تا بتوان در همان زمان که استاندار محترم وعده کرده اند، پروژه به نتیجه برسد و لازم است تاکید کنم در صورت تامین اعتبار، تحویل پروژه در آذرماه یا دی ماه 1403 کاملا امکان پذیر است.

با توجه به این که سرخس به عنوان منطقه آزاد شناخته شده است ، شتاب بخشیدن به عملیات اجرایی و تامین اعتبار این پروژه با مشارکت بخش خصوصی امکان پذیر نیست؟

نکته اول این که منطقه آزاد سرخس در مسیر قانونی و تصویب است و هنوز آیین نامه های اجرایی آن ابلاغ نشده است. بنابراین اگر سرخس با شتاب بیشتری مراحل تبدیل شده به منطقه آزاد را طی کند شاید کمک یا بودجه ای نیز از این محل به پروژه تخصیص پیدا کند و تامین اعتبار پروژه با سهولت بیشتری انجام شود چرا که منطقه آزاد نیاز مبرم به جاده مطلوب و استاندارد خواهد داشت و جاده باکیفیت، پیش نیاز اصلی برای محرومیت زدایی و توسعه این منطقه است. مساله بعدی این که  پروژه هایی که با مشارکت بخش خصوصی تامین اعتبار می شوند باید از پایه پیش بینی این امر یعنی ورود بخش خصوصی، صورت گیرد. بنابراین حتی اگر همین امروز هم مشارکت در این پروژه برای بخش خصوصی جذاب شود، فراهم کردن مقدمات و شرایط این کار و سرمایه گذاری بخش خصوصی، زمان طولانی می طلبد که با هدف مورد نظر یعنی راه اندازی پروژه در اسرع وقت در تضاد است. نهایتا باید گفت بهترین حالت برای شتاب بخشیدن به این پروژه، تامین اعتبار است و انشاالله اهمیت این پروژه و اولویت دار بودن آن در بین طرح های دولت، بتواند زمینه تامین اعتبار را فراهم کند و پروژه با حداکثر سرعت تکمیل شود.

ایستگاه ابن سینا خط 2 مترو اصفهان

پروژه ایستگاه ابن سینا واقع در خط دو مترو اصفهان چه ویژگی هایی دارد و چقدر پیشرفت داشته است؟

خط دو مترو اصفهان، مسیری شرقی غربی است که از زینبیه آغاز می شود و به کهندژ در غرب اصفهان می رسد. این خط از نظر توسعه حمل و نقل عمومی شهر اصفهان اهمیت بسیار بالایی دارد و از پرجمعیت ترین مناطق این شهر عبور می کند. خط دو، به دوقسمت تقسیم می شود؛ بخش اول زینبیه به ابن سینا و بخش دوم از ابن سینا به کهندژ. خط یک و دو مترو اصفهان در ایستگاه دروازه دولت که ایستگاه بعد از ایستگاه ابن سینا است، تقاطع دارد. خواست شرکت قطار شهری اصفهان به عنوان کارفرمای پروژه این است که خط دو از ایستگاه زینبیه تا ایستگاه ابن سینا هر چه سریع تر بهره برداری شود تا معضل ترافیکی در این نواحی پرتردد و پرترافیک برطرف شود. ایستگاه ابن سینا محل تلاقی دو تونل های این مسیر است و در واقع سه پیمانکار – پیمانکار تونل زینبیه تا ابن سینا، پیمانکار ایستگاه کهندژ تا ابن سینا و خود ما یعنی شرکت دی به عنوان پیمانکار ایستگاه ابن سینا - در این ایستگاه به هم می رسند. این ویژگی و همچنین محل این ایستگاه که در منطقه قدیمی و تاریخی شهر واقع شده و ارتفاع کم تونل تا سطح زمین که محدودیت های خاص خود را دارد، نوع عملیات اجرایی این ایستگاه را با ایستگاه های دیگر متفاوت و پیچیده کرده است. قرارداد این پروژه سال 1400 بسته شده و عملیات اجرایی آن اوایل سال 1401 آغاز شده است. در حال حاضر این پروژه در بخش سازه اصلی حدود 40 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

احداث این ایستگاه در منطقه ای تاریخی به بسیار پرجمعیت و پرترافیک، خطری برای مردم که روی سطح مشغول کار و زندگی هستند و همچنین آثار و ابنیه تاریخی که در این محدوده واقع است، ایجاد نمی کند؟

همان طور که عرض کردم عملیات اجرایی این ایستگاه پیچیدگی های خاص خود را دارد و به همین دلیل شرکت دی به عنوان پیمانکار مجرب و توانمند این پروژه را به دست گرفته است تا پروژه را بدون مخاطره برای شهروندان و آثار تاریخی به سرانجام مطلوب برساند. ضمنا به دلیل حساسیت های خاصی که در این محدوده وجود دارد کارشناسانی از طرف سازمان میراث فرهنگی در محل پروژه مستقر شده اند و مراحل کار را از نزدیک دنبال و نظارت می کنند.

قرارداد این پروژه چند ماه است و ویژگی های فنی و مهندسی این ایستگاه چیست؟

طول مدت قرارداد این پروژه حدود 30 ماه و مبلغ نهایی قرارداد با تعدیلات آن حدود 500 میلیارد تومان است. قرارداد در تاریخ 28 شهریور 1400 منعقد و عملیات اجرایی آن در فروردین 1401 آغاز شده که بخشی از این تاخیر به دلیل همان حساسیت های منطقه از نظر میراث فرهنگی بوده است. قرارداد فعلی شرکت دی تا پایان مرحله سفت کاری است. طول این ایستگاه 116 متر، عرض حفاری 23 متر و کمترین ارتفاع از سطح زمین 6 متر است. اجرای عملیات هم به روش تاپ داون و هم به روش شمع و ریب انجام می شود. عملیات خاکبرداری حدود 40 هزار متر مکعب و حدود 13 هزار متر مکعب بتن ریزی برای مراحل قبل از نازک کاری لازم است. تعداد شمع های سازه ای 145عدد، تعداد شمع های تامپون 50 عدد و 39 عدد نیز ریب است. مراحل اجرای پروژه اکنون طبق زمانبندی در حال انجام است و بخش دشوار کار یعنی حفاری تونلی به قطر 23 متر و اجرای شمع و ریب ها در منطقه ای بسیار حساس و تاریخی به صورت ایمن و بدون هیچ حادثه ای انجام شده است.