شناسایی ۳۹ ایستگاه پرخطر سنگ افت در جاده چالوس
رخداد سنگ افت در این منطقه، می تواند با بارش های ناگهانی، سیلاب ها و زمینلرزه های القایی همراه باشد که موجب توسعه درزها و شکاف ها در توده سنگ ها می شود.
رئیس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور با بیان اینکه از۴۷ ایستگاه مورد مطالعه در جاده چالوس، ۴۰ ایستگاه دارای سنگ افت و حدود ۳۹ ایستگاه پرخطر تا با خطر متوسط شناسایی شدند، گفت: رخداد سنگ افت در این منطقه، می تواند با بارش های ناگهانی، سیلاب ها و زمینلرزه های القایی همراه باشد که موجب توسعه درزها و شکاف ها در توده سنگ ها می شود.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، دکتر مسعود محمودپور، جاده چالوس را یکی از زیباترین و پرجاذبه ترین جاده های کوهستانی کشور توصیف کرد و افزود: این منطقه به دلیل نامساعد بودن شیب دامنه های سنگی، وجود زمین ساخت فعال و نبود زیرساخت های کامل مهندسی، احتمال ریزش و واژگونی بلوک های سنگی در آن وجود دارد.
وی با بیان اینکه یکی از پروژه های گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشوردر سال های قبل، بررسی حدود ۵۰ کیلومتر از مسیر جاده چالوس از نظر خطرسنگ افت (Rock Fall) بوده است، اظهار کرد: در این پروژه که حدود یکسال ونیم طول کشید، بررسی جاده چالوس از منطقه پل زنگوله تا مرزن آباد از نظر خطر سنگ افت در دستور کار قرار گرفت تا احتمال و میزان رخداد سنگ افت ها بررسی و مشخص شود که آیا کم خطر، پر خطر و یا با خطر متوسط است.این بررسی ها بر اساس دو روش امتیازدهی خطر سنگ افت و امتیازدهی توده شیب صورت گرفت و تمام دامنه های سنگی منطقه در طول این مسیر بررسی شدند.
محمودپور با بیان اینکه در این پژوهش ۴۷ ایستگاه دامنه سنگی با هر دو روش مذکور بررسی شدند، خاطر نشان کرد: از این ۴۷ ایستگاه، ۴۰ ایستگاه دارای سنگ افت بودند که حدود ۳۹ ایستگاه آن پرخطر تا با خطر متوسط به شمار می رفتند و در صورت بروز رخدادی، می توانند از حالت پایدار به ناپایداری برسند.
رییس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی با بیان اینکه ۲۰ کیلومتر از این مسیر، در ناحیه پر خطر و ۲۰ کیلومتر نیز در ناحیه با خطر متوسط ارزیابی شدند، یادآور شد: رخداد سنگ افت در این منطقه، می تواند با بارش های ناگهانی، سیلاب ها و زمینلرزه های القایی همراه باشد که موجب توسعه درزها و شکاف ها در توده سنگ ها و در نهایت رخداد سنگ افت شود. از آنجا که مسیرجاده چالوس در منطقه البرز مرکزی قرار دارد و از دیدگاه زمین شناسی، پویا و دینامیک است و گسل های فعالی در منطقه وجود دارد که می تواند پدیده برش و خردشدگی در واحدهای سنگی را افزون کند.
وی، با اشاره به تئوری تعادل حدی در علم ژئومکانیک گفت: یک بلوک سنگی وقتی از حالت پایدار خارج می شود که با افزایش نیرو و برهم خوردن میدان تنش ها در منطقه و یا بروز بارندگی های شدید، استعداد ریزش و یا لغزش و یا سقوط را پیدا کند که این اتفاق به دلیل تنوع واحدهای سنگی که در جاده های کوهستانی مانند جاده چالوس به وفور وجود دارد و سنگ های سخت در کنار سنگ های نرم (از دیدگاه مهندسی سنگ) قرار دارند، بیشترهم مشاهده خواهد شد.
محمودپور، بسته شدن دائمی جاده چالوس را به دلیل خطرزا بودن آن از دیدگاه مخاطرات زمین شناسی و وجود رخداد سنگ افت، منتفی دانست و افزود: این جاده یکی از زیباترین جاده های کوهستانی کشور است که علاوه بر زیبایی طبیعی آن، مسیری پر تردد و از سوی دیگر محل ارتزاق افراد زیادی است که امکان بسته شدن دائمی آن برای همیشه را از بین می برد، ولی با بروز حادثه و به طور مقطعی، این کاراجتناب ناپذیر است . اما برای جلوگیری از رخداد لغزش های سنگی و سنگ افت ها که سبب حوادث جاده ای می شوند، می توان تمهیداتی اندیشید که بتن پاشی، لق گیری بلوک های سنگی، نصب توری های سیمی، توری های فنری سنگ گیر، احداث جوی پای شیب و در نهایت نصب پیچ سنگ می تواند از مهمترین راهکارهای جلوگیری از بروز حادثه محسوب می شود.
وی تاکید کرد: همچنین افرادی که می خواهند در این مسیر تردد کنند، باید به اطلاعیه ها و اخباری که توسط اداره راهداری منطقه و سازمان هواشناسی کشور اعلام می شود، توجه کامل داشته باشند و با آگاهی کامل تصمیم بگیرند.
رئیس گروه زمین شناسی مهندسی و ژئوتکنیک سازمان زمین شناسی و اکتشافات معدنی کشور بهترین شیوه برای جلوگیری از این قبیل سوانح را انجام مطالعات لازم و کافی زمین شناسی مهندسی و مکانیک سنگ، قبل از اجرای پروژه های عمرانی دانست و گفت: گرچه جاده چالوس سال های قبل و با روش های آن زمان ساخته شده است اما در حال حاضر نیز هم می توان مسیرهای پرخطر را شناسایی و بررسی و مطالعه کرد تا نقاط حادثه خیز آن مشخص شود و برای جلوگیری از سنگ افت های بعدی که منجر به سوانح جانی و مالی می شود، تمهیدات لازم را اندیشید و به کار گرفت.