تراز منفی ایران در صنعت ماشین‌سازی
کلیه تجهیزات فرش‌بافی ایران وارداتی است.
مدیر برنامه حمایت از توسعه بازار ماشین آلات پیشرفته ساخت داخل با تاکید بر اینکه ایران ۴۰ برابر صادرات، واردات در حوزه ماشین سازی دارد و این عدد به معنی دارا بودن بالاترین تراز منفی در صنعت ماشین سازی، گفت: صنعت ماشین سازی یک صنعت راهبردی فراموش شده در کشور است به گونه‌ای که قوانین وضع شده در این زمینه از سال ۱۳۰۵ نیز که یا خنثی بوده‌اند و یا تهدید کننده صنعت هستند.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، رضا اسدی فرد در نشست ماشین سازی؛ پیشران توسعه صنعت با اشاره به مطالعات ۳ ساله در پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری افزود: در حال حاضر صنعت کشور دچار آفت مونتاژ کاری است و این امر موجب عدم ارتباط صنعت و دانشگاه شده است.
وی با تاکید بر اینکه ما هنوز به نوآوری نرسیده‌ایم و صنعت در حد مونتاژکاری و با خرید ماشین آلات باقی مانده است، اظهار کرد؛ در یک بازه زمانی ۱۰ ساله رویکرد صنعت کشور از مونتاژکاری به نوآوری معطوف شد و قطعاً در این رویکرد، ماشین سازی تکمیل کننده این برنامه خواهد بود.
اسدی فرد با بیان اینکه اگر می‌خواهیم فناوری به صنعت نفوذ کند، باید بدانیم که صنعت، زبان ماشین را می‌فهمد؛ چرا که واردات ماشین آلات به معنی واردات فناوری است.
مدیر برنامه حمایت از توسعه بازار ماشین آلات پیشرفته ساحت داخل، صنعت ماشین سازی را یک صنعت پرچمدار و نشان دهنده میزان صنعتی شدن است، خاطر نشان کرد: اگر کشورهای کره و آلمان در رده کشورهای صنعتی قرار گرفته‌اند به دلیل تولید ماشین آلات پیشرفته است، ویژگی صنعت ماشین سازی این است که حتی اگر دارای فناوری‌های پایین و متوسط باشد ولی به همراه خود دانش می‌آورد چون در داخل ماژول‌های آن تکنولوژی آورده به کار رفته است
وی با اشاره به وضعیت صادرت و واردات کشورها یادآور شد: کشور آلمان ۱۱.۵ درصد صادرات ماشین آلات دارد و این میزان برای کشور کره جنوبی ۳.۱ درصد (۵۷ میلیارد دلار در سال) می‌شود.
به گفته وی، کشور هند ۷ دهم درصد صادرات و ۱.۶ درصد واردات دارد به این معنی که تیمی صادرات، واردات دارد.
اسدی فرد با ییان اینکه در ترکیه ۶۶ صدم درصد صادرات ماشین آلات و ۱.۱ درصد واردات دارد؛ به وضعیت ایران در این زمینه اشاره کرد و گفت: در ایران یک صدم درصد صادرات ماشین آلات و ۴۶ صدم درصد واردات دارد به این معنی که با ۴۰ برابر صادرات، واردات ماشین آلات، دارای بالاترین تراز منفی را در بخش ماشین سازی داریم.
مدیر برنامه حمایت از توسعه بازار ماشین آلات پیشرفته ساحت داخل با تاکید بر اینکه در این مطالعات وضعیت صنعت ماشین سازی ۳ کشور هند، آلمان و کره جنوبی را مورد بررسی قرار دادیم، ادامه داد: نتایج این تحقیق نشان داد که توسعه ماشین سازی بدون برنامه ملی امکان پذیر نیست. اگر هند به صادرات ۱۱ میلیارد دلاری در صادرات نرم افزار رسیده است به دلیل تمرکز ۱۰ ساله در این حوزه است.
اسدی فرد، با تاکید بر اینکه برای رشد هر صنعت باید حتی بانک‌ها و صندوق تخصصی آن وجود داشته باشد، اظهار کرد: هیچ کشوری نمی‌تواند در همه حوزه‌ها وارد شود و کشورها در توسعه فناوری‌ها در تلاش برای تکمیل زنجیره فناوری‌ها هستند
وی با تاکید بر ضرورت توجه به بازارهای بین‌المللی خاطر نشان کرد: اغلب صنعت کشور مهارت محور هستند. شاید ۲۰ سال گذشته مهارت برای تولید محصولات کافی بود ولی امروزه با توسعه فناوری صورت گرفته تنها داشتن مهارت قابل پذیرش نیست.
وی در ادامه با اشاره به لزوم توجه به استانداردها در صادرات محصولات اظهار کرد: صادرات محصولات به بازارهای بین‌الملل یعنی صادرات برند ملی. بر این اساس سایر کشورها برای این منظور نهادهای غیر دولتی را فعال کردند و نقش به آنها داده شد. اقدامی که ما در آن ضعف داریم.
مدیر برنامه حمایت از توسعه بازار ماشین آلات پیشرفته نیروهای متخصص و ماهر در طراحی و توسعه و بخش‌های تحقیق و توسعه را از دیگر زمینه‌های موفقیت در توسعه صنعت ماشین سازی ذکر کرد و افزود: آنچه که نظام فنی و حرفه‌ای ارائه می‌دهد به درد صنعت ماشین سازی ما نمی‌خورد. سایر کشورها اقدام به راه اندازی مناطق ویژه کردند تا برای توسعه فناوری‌ها، زیر ساخت‌های را ایجاد کند.
اسدی‌فرد با تاکید بر اینکه ایران بالاترین تراز منفی در صنعت ماشین‌سازی را دارد، اظهار کرد: در حال حاضر ۳۰۰ کارخانه فرش بافی در کشور داریم که همه ماشین‌آلات مورد استفاده در آن وارداتی است و در حوزه پتروشیمی ۸ میلیون تن واردات فراورده‌های پتروشیمی داریم و این در حالی است که به راحتی فرآورده‌های پتروشیمی را در داخل کشور تولید کنیم.
به گفته وی، ایران پلیمرهای مورد استفاده در سپر خودرو را از کشور کره جنوبی وارد می‌کند؛ چراکه پلیمرهای وارداتی رنگ پذیری بهتری دارد.
عضو هیأت علمی پژوهشکده مطالعات فناوری ریاست جمهوری، نمونه موفق در حوزه ماشین‌آلات را صنعت شیرآلات و یراق آلات دانست که یکی از شرکت‌های دانش‌بنیان اقدام به ساخت دستگاه‌های پوشش دهی ضد خش و خوردگی را تولید کرده و پس از دو سال توانسته است دستگاه‌های خود را به ۳۸ شرکت بزرگ فعال در این حوزه تجاری سازی کند.
وی کسب رتبه سوم ایران در تربیت مهندس در دنیا را از مزیت‌های کشور در توسعه صنعتی دانست و افزود: در حال حاضر از ۴ هزار و ۴۰۰ شرکت دانش بنیان ایجاد شده، تعداد هزار شرکت در حوزه تجهیزات فعال هستند که این امر نیز مزیت دیگر در این حوزه به شمار می‌رود و این در حالی است که صنعت ماشین سازی یک صنعت راهبردی فراموش شده در کشور است به گونه‌ای که بررسی قوانین صنعت از سال ۱۳۰۵ نشان می‌دهد که قوانین وضع شده یا خنثی و یا تهدید کننده صنعت هستند ضمن آنکه هیچ نهاد تخصصی در این حوزه نداریم و نهادهای غیر دولتی فعال نیز توانایی لازم برای حمایت از بخش‌های صنعتی را ندارند.
اسدی فرد ایجاد اتاق فکر با حمایت مرکز تحول فناوری ریاست جمهوری را از جمله اقدامات حمایتی در این زمینه دانست و خاطر نشان کرد: علاوه بر آن با حمایت انجمن‌های علمی کمیته‌ای متشکل از ۶ انجمن فعال در حوزه ماشین آلات راه اندازی کردیم همچنین با مذاکراتی که معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری داشتیم متقاعد شدند که تیم ویژه‌ای برای توسعه صنعت ماشین سازی را ایجاد کند.
