تامین ارز و رکود در صنعت قطعه سازی خراسان رضوی
مشکل تامین ارز برای تهیه مواد اولیه واحدهای تولیدی و صنعتی، کام قطعه سازان را تلخ کرده است.
از بهمن ماه سال گذشته مشکل تامین ارز برای تهیه مواد اولیه واحدهای تولیدی و صنعتی شدت یافته و کام تولیدکنندگان را تلخ کرده است، به گونه ای که از آن زمان تاکنون بسیاری از واحدها برای واردات مواد اولیه خود موفق به تامین ارز نشده اند و در نتیجه این امر تولید آن ها را با کاهش مواجه کرده است.
به گزارش تین نیوز ، کارشناسان معتقدند که افزایش فاصله نرخ دلار نیما و بازار آزاد سبب شده تا صادرکنندگان، ارز خود را در سامانه نیما عرضه نکنند که این موضوع موجب ایجاد مشکلاتی برای تخصیص ارز شده است. این مساله واردات کالا را تحت تاثیر قرار داده و منجر به افزایش قیمت تمام شده می شود.
یکی از صنایعی که این روزها با چالش های زیادی در این زمینه رو به رو است، صنعت قطعه سازی است. صنعت خودرو به عنوان یک صنعت مادر نیازمند صنعت تولید قطعات بوده و چالش های موجود در صنعت قطعه سازی، صنعت خودروسازی را نیز تحت تاثیر قرار داده است. با توجه به اینکه خراسان رضوی جایگاه دوم کشور را از نظر سرمایه گذاری و تولید قطعات خودرو و قطعات مورد نیاز برخی صنایع دیگر دارد در همین راستا ایسنا به گفت وگو با فعالان این حوزه و بررسی مشکلات آنها پرداخته است.
محمدمهدی شکورزاده، رئیس انجمن قطعه سازان خودرو خراسان رضوی درباره مشکلات قطعه سازان در تامین مواد اولیه به ایسنا گفت: زمانی مشکلات قطعه سازان پرداخت معوقات توسط خودروسازان بود اما اکنون مشکلاتی دارند که این موضوع را فراموش کرده اند.
وی ادامه می دهد: خودروسازان به ۳ روش از جمله خرید دِین، تفاهم نامه یا با پول نقد پرداخت هایی را انجام دادند اما اینکه چه میزان توسط قطعه سازان از طریق اعتبارات بانکی نقد شده مشخص نیست، زیرا در ۵ ماه پایان سال سیستم اعتبارات بانک ها قفل بود، بنابراین اطلاعات دقیقی در دست نیست.
امسال واحد تولیدی در استان موفق به خریداری ارز برای تهیه مواد اولیه نشده است
شکورزاده بیان می کند: مشکل قطعه سازان تامین ارز، بخشنامه های متعدد بانک مرکزی و همچنین سپرده هایی است که بانک مرکزی برای ثبت سفارش جهت تامین منابع مالی از قطعه سازان می گیرد. آنچه قطعه ساز و خودروساز نیاز دارند قیمت های تمام شده و ثبات در فروش بوده و آنچه هر دو و جامعه نیاز دارند این است که سهم مابه التفاوت قیمت تمام شده و فروش بازار در بخش تولید تقسیم شود نه اینکه در دست دلال ها و رانت خواران باشد.
رئیس انجمن قطعه سازان خودرو خراسان رضوی با بیان اینکه ما ۱۰۰ درصد در تامین ارز مشکل داریم، عنوان کرد: بانک مرکزی از آذر ماه به بعد بخشنامه هایی را برای کلیه تولیدکنندگان ابلاغ کرد و سیستم های ثبت سفارش را تغییر داد که در نتیجه آن قطعه سازان نیز تحت تاثیر آن قرار گرفتند. تا آبان ماه تمام واردکنندگان و تولیدکنندگان ثبت آماری را در وزارت صمت انجام می دادند و تخصیص ارز یک ماه زمان می برد، بعد به صرافی ها مراجعه و ظرف یکی، دو روز ارز را تامین می کردند و خرید انجام می شد.
تنها حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد تولیدکنندگان موفق به دریافت ارز از صرافی ها شده اند
وی ادامه داد: در حال حاضر شرایط تغییر کرده است و برای ثبت آماری باید ۵ درصد ارز مورد نیاز به نسبت نرخ روز به عنوان سپرده در بانک گذاشته شود، ۳۸ روز نیز زمان می برد تا بانک مرکزی ارز را تخصیص دهد. بعد از آن باید در صرافی ها به دنبال ارز بگردیم. حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد تولیدکنندگان از بهمن ماه موفق به دریافت ارز از صرافی ها شده اند و چون صرافی ها ارز نداشتند به دلیل تمدید دوباره گواهی ثبت آماری ۵ درصد دیگر نیز جریمه شدند.
شکورزاده اضافه کرد: این نقدینگی ها به بانک می رود و به منابع مالی بانکی تبدیل می شود و بانک ها از آنها استفاده می کنند. این موضوع موجب ایجاد تورم و کاهش تولید می شود. این سیاست بانک مرکزی خلاف شعار امسال یعنی کاهش تورم و افزایش تولید بوده و معضلی بزرگ برای ما به شمار می رود.
رئیس انجمن قطعه سازان خودرو خراسان رضوی خاطرنشان می کند: سیاست وزارت صمت افزایش تولید توسط خودروساز بوده که در کنار آن باید منابع مالی و مواد اولیه تامین شود، بنابراین انتظار ما از بانک مرکزی و سایر ارگان ها این است که همراه ما حرکت کنند نه اینکه مقابل ما بایستند. این سیاست بانک مرکزی مقابل شعار سال و مقابل تصمیمات هیأت دولت است.
وی با اشاره به اینکه این مشکل موجب کاهش تولید خودرو شده است، تصریح می کند: کاهش تولید، افزایش هزینه های تولید و قیمت تمام شده را به دنبال دارد، در نتیجه قیمت خودرو نیز افزایش پیدا می کند. علاوه بر این نیروی انسانی کارشناس مخصوصا در واحدهای قطعه سازی که از منابع بسیار باارزش هستند، به تدریج رهسپار خارج از کشور می شوند. این مشکلات زنجیره به هم پیوسته ای است که بر صنعت و اقتصاد کشور اثر می گذارد.
شکورزاده ادامه می دهد: اگر واحدهای تولیدی قطعه سازی در استان تولید هم می کنند، براساس موجودی کالاهای سال قبل است. در سال جاری واحد تولیدی موفق به خریداری ارز برای تهیه مواد اولیه نشده است. مواد اولیه پتروشیمی داخلی نیز تامین نمی شود، از ۱۵ اسفند واحدهای صنعتی و تولیدکنندگان قطعه سازی استان موفق به تامین مواد پتروشیمی نیز نشده اند.
توقف نگران کننده صنعت در ماه جاری
در ادامه عبدالله یزدان بخش، رئیس کانون انجمن های صنفی کارفرمایی صنایع خراسان رضوی در خصوص مشکلات تامین ارز صنایع عنوان می کند: تامین و دریافت ارز به دلیل مشکلات در روابط بین الملل با دشواری روبه رو شده، بنابراین ارز کافی نداریم، در نتیجه تخصیص ارز از جمله تخصیص برای مواد اولیه، خرید ماشین آلات، ابزارآلات، ملزومات تولید و بسیاری از موارد مختلف مانند خرید دارو، برخی نیازهای صنعت ساختمان و ادوات و تجهیزات بیمارستانی نیز مشکلات زیادی دارد.
وی افزود: در اثر این مشکلات صنعت در بخش تهیه مواد اولیه، ماشین آلات و تکنولوژی با مشکل روبه رو شده است. این مشکل در سال ۱۴۰۱ وجود داشته و سال ۱۴۰۲ نیز شرایط مناسبی ندارد که امیدواریم این وضعیت تغییر پیدا کند و بتواند در سال جاری انگیزه ای به صنعت بدهد.
یزدان بخش با بیان اینکه اختلاف نرخ ارز برای صنایع یکی دیگر از مشکلات است، عنوان کرد: عدم پرداخت به موقع ارز و عدم رعایت گروه بندی ها مشکل صنعت را در زمینه ارز و تامین مواد اولیه دو برابر کرده است. برای تخصیص ارز گروه های یک و دو تعیین و بعد تقسیم بندی می شوند، پس از آن گروه ها در صف تهیه مواد می روند و زمانی که قرار است ارز تخصیص داده شود، گروه بندی عوض شده و شخص یا واحد صنعتی مجبور می شود در گروه دو و در انتهای صف قرار بگیرد.
گران بودن ارز رقابت را از صنعت گرفته است
رئیس کانون انجمن های صنفی کارفرمایی صنایع خراسان رضوی گفت: امیدواریم در فضایی که دولت می داند خرید مواد اولیه، ماشین آلات و تکنولوژی نیاز به ارز به موقع و ارزان دارد، اقدامی انجام دهد. به دلیل گران بودن ارز صنعت ما نمی تواند رقابت جهانی داشته و حتی رقابت های داخلی ما نیز تحت الشعاع قرار گرفته است. نوسانات نرخ ارز موجب می شود صادرکنندگان ما با مشکلات عدیده ای روبه رو شوند. ما این معضلات ارزی برای تهیه مواد اولیه، ماشین آلات و نیازهای واحدهای صنعتی را در سال ۱۴۰۱ داشتیم و در سال ۱۴۰۲ شرایط بدتر از سال گذشته است. در حال حاضر هیچگونه تخصیص ارزی صورت نگرفته است.
وی با اشاره به تاثیر مشکل تامین ارز در صنعت خودروسازی تصریح کرد: یک واحد خودرو سازی مجموعه ای از قطعات و هزینه های مختلف چه ارزی و چه ریالی است و مشکلات ارزی تغییراتی را در قیمت خودرو ایجاد کرده و خودروساز با مشکل روبه رو می شود، ارز به موقع در اختیار وی قرار نمی گیرد و طبیعتا درآمدهای خودروسازی و قیمت تمام شده را تحت الشعاع قرار می دهد، در نتیجه قطعه ساز نیز با مشکل تاخیر بسیار زیاد در دریافت مطالبات خود روبه رو می شود.
رکود نهانی در کل صنعت
یزدان بخش بیان کرد: به دلیل مشکلات مذکور در کل صنعت رکود نهانی وجود دارد. صنعت منتظر بخشنامه های مختلفی در زمینه تسهیلات ریالی، شرایط ارزی، شرایط مالیاتی و وضعیت تامین اجتماعی است. وضعیت تسهیلات ریالی و ارزی مشکلاتی را برای ما ایجاد کرده، بنابراین در این ماه توقف نگران کننده ای در بخش صنعت وجود دارد.
رئیس کانون انجمن های صنفی کارفرمایی صنایع خراسان رضوی در خصوص وضعیت پرداخت مطالبات قطعه سازان توسط ایران خودرو گفت: پرداخت ها به صورت نقد انجام نمی شود، بلکه به صورت تفاهم نامه هایی است که برای ما هزینه دارد. شرایط پرداختی و دریافت نقد برای خودروساز با مشکل مواجه شده و این وضعیت برای قطعه سازان استان مشهودتر است، زیرا با زمان های طولانی ۱۲۰ روزه و ۱۵۰ روزه روبه رو هستیم.
وی ادامه داد: علاوه بر این در گذشته خودروسازان تفاهم نامه هایی را با بانک امضا می کردند که به تسهیلات تبدیل می شد تا بتوانیم از بانک دریافتی داشته باشیم اما بانک در مواردی که نسبت به آن نگرانی دارد، همراهی نمی کند. اگر خودروسازهای ما در سطح کشور قراردادها و توافقات کاملی را با بانک های مختلف داشته باشند و به قطعه سازان تاییدیه رسمی بدهند با این تاییدیه می توانند وجه خود را از بانک بگیرند. این سریع ترین و مناسب ترین راه است و هر روش دیگری کار ما را با تاخیر مواجه می کند.