راه‌اندازی "قطار برنامه‌ای" راهکار رونق ترانزیت ریلی

به گزارش تین نیوز به نقل از تسنیم، در اکثر راه آهن های جهان، بخش باری به عنوان منبع اصلی درآمد و بخش مسافری به عنوان رسالت اجتماعی دولت ها در قبال ایجاد رفاه عمومی و اجتماعی شناخته می شود. در واقع راه آهن ها، بیشتر با دید جا به جایی بار توسعه پیدا کرده اند و مزیت اصلی راه آهن هم موید همین موضوع است. جا به جایی حجم انبوه بار، مصرف سوخت کمتر، ایمنی بالاتر و ... دلایلی است که بار را به سمت و سوی ریل می کشاند.

یکی از مشکلات حمل و نقل ریلی کشور، اولویت همه جانبه بخش مسافری بر بخش باری است. به گفته کارشناسان، یکی از راهکارهای برون رفت حمل و نقل ریلی از وضعیت کنونی، اولویت قرار دادن بخش درآمدزای راه آهن یعنی حمل بار است که باید با اراده و تدوین و اجرای دستورالعمل های مربوطه در این خصوص، به این راهکار جامه ی عمل پوشاند.

مطابق آمار و ارقام در سال های گذشته، بخش حمل و نقل ریلی نتوانسته است بیش از 10 درصد بار سالانه کشور را حمل کند و تا رسیدن به هدف 30 درصدی تعیین شده، فاصله زیادی دارد. هر چند که به گفته مدیرعامل راه آهن، حداقل 150 میلیون تن بار ریل پسند در داخل کشور وجود دارد که در بهترین حالت، 50 میلیون تن از آن جا به جا شده است و در سال های اخیر به خصوص سال 1400 با افت ملموسی رو به رو بوده است.

از طرفی بار ترانزیتی نیز که درآمد ارزی برای کشور به همراه دارد، در سایه بهره وری پایین حمل بار ریلی قرار گرفته است. یکی از مهمترین راهکارهای برون رفت از وضعیت فعلی، استفاده از قطارهای برنامه ای باری است که بار را به صورت منظم حمل کند.

کارشناس حمل و نقل در این باره می گوید: با آن که تدوین برنامه سیر و حرکت قطارهای باری برنامه ای چندین سال است که در دستور کار قرار دارد اما نبود برنامه ریزی درست در این حوزه، در کنار ناهماهنگی های به وجود آمده، باعث شده تا این راهکار عملیاتی نشود.

مهدی کریمی افزود: راهکارهای دیگری نیز برای افزایش سهم حمل بار توسط حمل و نقل ریلی وجود دارند اما اکثر آنها سخت افزاری و نیازمند تامین بودجه برای اجرا هستند و شرایط اقتصادی کنونی کشور با مانع رو به رو است. در مقابل، استفاده از قطارهای برنامه ای باری، راهکاری نرم افزاری و کم هزینه است که در کوتاه مدت قابل اجرا بوده و ثمرات آن در کوتاه مدت خود را نشان می دهد.

وی ادامه داد: این برنامه ریزی باید دقیق و منسجم باشد که احتمالا با برنامه ریزی سیر و حرکت فعلی به شیوه سنتی، میسر نیست و باید به سوی برنامه ریزی های هوشمندانه در حوزه برنامه ریزی و کنترل ترافیک ریلی حرکت کنیم. از سوی دیگر راهکار قطار برنامه ای باید جلوه قانونی داشته باشد تا مانند گذشته در سایه حمل و نقل مسافری مورد غفلت واقع نشود و راه آهن ملزم به جا به جایی برنامه ای بار در هر شرایطی باشد.

وی تاکید کرد: به همین ترتیب می توان بار ریل پسند موجود در کشور و همچنین بارهای ترانزیت ی عبوری را به با شرایط بهتری مدیریت و برنامه ریزی کرد که منجر به افزایش بهره وری ریلی در حوزه بار، ایجاد رونق در ترانزیت بار از ایران، افزایش درآمد راه آهن جمهوری اسلامی ایران و... خواهد شد.

به گفته وی ، با اجرای این برنامه می توان گام مهمی برای رسیدن به اهداف برنامه های توسعه ای مبنی بر دستیابی به سهم 30 درصدی حمل و نقل ریلی از بار کل کشور برداشت.