واردات اتوبوس در پیچ و خم اعتبار و مدیریت

رئیس مسافری راهداری استان تهران گفت: حمل و نقل عمومی جاده ای در کشور و استان تهران فرسوده است یا در مرز رسیدن به سن فرسودگی قرار دارد، بنابراین واردات اتوبوس باید در راس دولت چهاردهم باشد.

به گزارش تین نیوز به نقل از مهر، «اتوبوس» به واسطه هزینه پایین در قیاس با سایر روش های حمل ونقل عمومی، یکی از وسایل نقلیه محبوب برای عموم مردم محسوب می شود؛ البته این در حالیست که در سال های اخیر یکی از دغدغه های مردم، خرید بلیت اتوبوس در بازه زمانی سفرهای پر تقاضا است؛ شرایط به شکلی است که اگر مسافران حداقل یک هفته قبل اقدام به خرید بلیت نکنند، امکان سفر و تهیه بلیت تقریباً محال است.

در حال حاضر در کشور با کمبود جدی ناوگان عمومی اتوبوس مواجه هستیم و با توجه به ایام پر سفر اربعین غفلت از توسعه حمل و نقل عمومی در حالیست که استفاده از وسایل حمل ونقل جاده ای در سال های گذشته یکی از مهم ترین گزینه ها برای سفرهای اربعین بوده است. به گونه ای که میانگین ۳۵ درصد از زوار با «اتوبوس» به عتبات مشرف می شوند؛ متأسفانه از سال های گذشته مشکلات متعددی در زمینه کمبود اتوبوس برای سفرهای اربعین و سفرهای داخلی به خصوص در بازه زمانی پیک تقاضا، وجود داشت.

تنها ۷ هزار اتوبوس سازمان راهداری در وضعیت مطلوب قرار دارد

در این راستا، داریوش باقر جوان مدیرکل دفتر حمل ونقل مسافر سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای در گفت وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه مجموعاً ۷ هزار دستگاه اتوبوس در سازمان راهداری امکان پیمایش مسافت های طولانی دارد، گفت: حدود ۱۴ دستگاه اتوبوس در سازمان راهداری وجود دارد که تنها ۷ هزار دستگاه در وضعیت مطلوب قرار دارد که امکان پیمایش مسافت های بلند و متوسط را دارند..

همچنین، با توجه به کمبود جدی اتوبوس در بازه زمانی اربعین، طبق تمهیدات وزارت راه و شهرسازی بنا بود تا برای تسهیل تردد زوار، سال گذشته پیش از فرا رسیدن بازه زمانی سفرهای اربعین ۲ هزار دستگاه اتوبوس با عمر کمتر از پنج سال وارد کشور شود که تا به امروز این وعده در محاق به سر می برد؛ در حالی که سفرهای اربعین حسینی یکی از پیک های اصلی تقاضا به شمار می رود.

واردات اتوبوس با جدیت پیگیری نمی شود

علیرضا احمدی فینی رئیس ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر در خصوص چرایی عدم واردات ۲ هزار دستگاه اتوبوس، گفت: در راستای واردات ۲ هزار دستگاه اتوبوس در تاریخ (۱۷ مهر ماه) آئین نامه اجرایی ابلاغ شد؛ بنا بود تا طبق مصوبه هیأت وزیران صادر کرده بودند، روند تأیید و تشخیص در سازمان راهدار طی شود.

رئیس ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت کشور در ادامه تاکید کرد: همچنین قرار شد تا مراحل دیگر مانند شناسایی کالا، تخصیص ارز، تأمین ارز و تاییدیه نهایی در وزارت صنعت، معدن و تجارت طی شود. در سازمان راهداری مرحله ای پس از تأیید شناسایی کالا و تأیید اولیه ارزی که با عنوان محدودیت ثبت سفارش سابقه محسوب می شود که پس از این سازمان راهداری به عنوان متولی وارد چرخه واردات اتوبوس ها می شود.

وی خاطرنشان کرد: مرحله تاییدیه فنی اتوبوس های وارداتی برعهده سازمان راهداری است که این سازمان مراحل تاییدیه فنی ۲ هزار دستگاه را طی کرده و به وزارت صمت اعلام شده است اما سال گذشته در فرآیند واردات اتوبوس ها، دستگاه های مربوطه اقداماتی انجام ندادند به همین دلیل این وعده به ثمر ننشست.

احمدی فینی افزود: مراحلی که در راستای واردات اتوبوس برعهده سازمان راهداری بود، تمام انجام شده و برخی از شرکت های مربوطه در مراحل تخصیص ارز برای واردات هستند و تا روز ۲۲ دستگاه ناوگان اتوبوس از دو هزار دستگاه تصویب شده از گمرکات کشور ترخیص شده و ۱۵۰ دستگاه دیگر در مراحل نهایی ثبت سفارش هستند؛ بر اساس پیش بینی ها انتظار می رود با همکاری ارگان های مربوطه تا پیش از آغاز سفرهای اربعین ۲۰۰ دستگاه اتوبوس از گمرکات کشور ترخیص شود.

فرآیند واردات دو هزار دستگاه اتوبوس به کندی پیش می رود

لازم به ذکر است که واردات اتوبوس در دولت سیزدهم به حدی کند حرکت کرد که صدای مهرداد بذرپاش نیز درآمد و اعلام کرد: «در سال جاری، تعداد اندکی واردات اتوبوس انجام شده و در سفرهای اربعین وارد چرخه فعالیت شدند، البته فرآیند مصوبه واردات ۲ هزار دستگاه اتوبوس در بروکراسی ها به کندی پیش می رود.»

کمبود ناوگان اتوبوسی در اربعین سال گذشته به قدری چشم گیر بود که ایران برای جبران این مساله دست به دامان ناوگان جاده ای کشور همسایه ترکیه شد و حدود ۷۰۰ دستگاه ناوگان خارجی استیجاری برای جابه جایی زائران در دستور کار قرار دادند. کمبود ناوگان اتوبوسی برای اربعین امسال نیز بنا بود با همکاری برخی از ارگان ها مانند نیروهای انتظامی، پتروشیمی ها و پالایشگاه ها تا حد زیادی جبران شود اما بر اساس پیگیری های خبرنگار مهر از سازمان راهداری مشخص شد که هیچ کدام از ارگان ها در این بازه زمانی برای خدمت رسانی به زائرین حضور نداشتند.

شایان ذکر است، در اربعین سال جاری ۴۰۰ دستگاه اتوبوس از کشور عراق به صورت قرارداد بین المللی برای جابه جایی زائرین از مبدا تهران تا نجف برای خدمت رسانی به زائرین اربعینی حضور داشتند اما سرویس دهی اتوبوس های عراقی در ایران بر اساس تعداد فروش بلیت بود و یک روز پیش از انجام سفر با طرف عراقی برای اعزام اتوبوس به سمت ایران هماهنگ می شد، سپس اتوبوس عراقی یک شب در ایران مستقر بود و فردای آن روز مجدد به سمت نجف حرکت می کرد.

تخصیص ۲۰۰۰ لیتر سوخت تنخواه برای اتوبوس ها در ایام اربعین

در ادامه، مهدی قلی زاده رئیس مسافری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان تهران در گفت وگو با خبرنگار مهر، با بیان اینکه سوخت مورد نیاز اتوبوس ها در ایام اربعین تأمین شد، گفت: موضوع تأمین سوخت، یک موضوع کلی است و با توجه به اینکه نرخ سوخت در ایران بسیار ناچیز است، موجب قاچاق می شود اما امسال هم علی رغم تمام محدودیت هایی که در این زمینه بود، بر اساس مصوبه ستاد مرکزی اربعین دو هزار لیتر گازوئیل از ابتدای طرح سفرهای جاده ای اربعین به تمام ناوگان به صورت علی الحساب واریز شد تا بتوانند از این منبع برای سوخت مورد نیاز پیمایش استفاده کنند.

وی با اشاره بر خدمت رسانی ناوگان اتوبوسی سایر ارگان های در بازه زمانی اربعین، افزود: سال گذشته، بر اساس مصوبات ستاد مرکزی اربعین دستگاه های که از ناوگان حمل و نقل جاده ای برای ایاب و ذهاب پرسنل خودشان استفاده می کردند، موظف شدند که در ایام سفرهای اربعین، این اتوبوس ها در اختیار راهداری قرار گیرد، بر همین اساس ۲۴۰ دستگاه اتوبوس از وزارت خانه و نهادهای دیگر برای خدمت رسانی به زائرین تأمین شد اما متأسفانه امسال علیرغم تمام تلاش ها و هماهنگی هایی که وجود داشت، این امر محقق نشد؛ در واقع راهداری استان تهران تنها با ظرفیت موجود ناوگان این راهداری، عملیات بزرگ را انجام داد.

وی با اشاره به فرآیند واردات اتوبوس ادامه داد: هیئت دولت سال گذشته پیش از اربعین در اردیبهشت ماه ۱۴۰۱ مصوبه ای مبنی بر آزادسازی واردات ۲۰۰۰ دستگاه اتوبوس با لحاظ برخی از تخفیف ها در عوارض گمرکی و ورود به کشور ابلاغ کرد.

قلی زاده افزود: مسئولین پیگیری واردات ناوگان اتوبوسی بر عهده راهداری است اما دستگاه های متعددی که در این زمینه متولی هستند، از جمله گمرک، وزارت صنعت، معدن و تجارت در ثبت سفارش این ابلاغیه مسئول اند و بحث تأمین ارز واردات اتوبوس، سال گذشته بر عهده بانک مرکزی بود که امسال این تأمین ارز از بانک مرکزی حذف شد.

وی تصریح کرد: با وجود تمام پیگیری هایی که انجام شد از مصوبه سال گذشته هیئت دولت تنها ۳۰ دستگاه اتوبوس در سال جاری ترخیص شد.

رئیس مسافری اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان تهران افزود: البته این ۳۰ دستگاه اتوبوس نیز در آستانه اربعین ترخیص و به مجموعه اضافه شد اما این مصوبه مجدد در اردیبهشت ماه امسال ابلاغ شد؛ بر اساس تجربه ای که در سال گذشته بود، امسال فرآیند واردات اتوبوس مطلوب تر پیش می رود.

۱۵۰ ناوگان اتوبوسی تا پایان امسال وارد کشور می شود

وی ادامه داد: بر اساس هماهنگی های که در حال انجام است، از محل ابلاغیه دو هزار جدید، هم اکنون ۲۵ دستگاه وارد کشور شده که عملیات ترخیصش از گمرک بندر شهید رجایی انجام نشد و به اربعین امسال نرسید. بر اساس پیش بینی ها، مجموعاً ۱۵۰ دستگاه اتوبوس از محل واردات اخیری که هیئت دولت مجوز صادر کرده، انجام خواهد شد.

حمل و نقل جاده ای کشور در سن فرسودگی قرار دارد

قلی زاده گفت: حمل و نقل عمومی جاده ای در کل کشور و استان تهران فرسوده است یا در مرز رسیدن به سن فرسودگی است و در تلاش هستیم با نوسازی ناوگان اتوبوسی بتوانیم خدمات شایسته تری رو به مردم ارائه دهیم.

به نظر می رسد در سفرهای اربعین سال جاری، جابه جایی زائرین از مرزهای کشور به سمت مقاصد مختلف با مدیریت بهتری نسبت به سال گذشته انجام شد، زیرا میانگین معطلی زائرین برای سوار شدن به اتوبوس ها زیر دو ساعت تخمین خورده است.

میانگین معطلی زائرین در پایانه های مرزی زیر دو ساعت است

در این راستا، داریوش امانی رئیس سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای در گفت وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه میانگین تأخیر و معطلی زائرین در پایانه های مرزی برای سوار شدن به اتوبوس ها در اربعین امسال زیر ۲ ساعت برآورد شده است، گفت: زائرین برخی از استان های مختلف به علت تعداد زائر و ازدحام جمعیت معطلی ۲ الی ۳ ساعته داشتند اما میانگین معطلی زائران اربعین امسال در پایانه مرزی زیر دو ساعت بوده است.

رئیس سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای در ادامه افزود: برای خدمت رسانی بهتر به زائرین اربعین حسینی، تمام ظرفیت ناوگان حمل ونقل عمومی جاده ای کشور را پای کار آوردیم و از ابتدای آغاز موج بازگشت به کشور به صورت روزانه از صفر بامداد تا صفر بامداد شب بعدی در بازه زمانی ۲۴ ساعت، تقریباً با هزار و ۸۵۰ تا دو هزار دستگاه اتوبوس سرویس دهی انجام شد

معاون وزیر راه و شهرسازی در پایان گفت: بر اساس آمار، نزدیک به ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار زائر از مرزهای زمینی کشور خارج شدند و نسبت به سال گذشته شرایط بهتری در زمینه حمل و نقل و امکانات دیگر برای زائرین فراهم شد؛ همچنین امکانات و خدمت رسانی های مطلوب تری در سطح رضایت مردم در پایانه های مرزی کشور به زائرین ارائه شده است.