بازگشت دوچرخه در شهر تهران

در سال های اخیر هریک از مسئولان به نحوی سعی در ترویج دوچرخه سواری داشتند تا جایی که مدت ها عکس رفت وآمد شهردار با دوچرخه سوژه بسیاری از شبکه های اجتماعی بود، اما چرا با وجود این دست از اقدامات مردمی، بازهم این فرهنگ آن طور که بایدوشاید در میان مردم رواج نیافته است؟

توسعه دوچرخه سواری در شهر تهران

به گزارش تین نیوز، دو سال پیش سند توسعه دوچرخه سواری در تهران به پیشنهاد گروهی هلندی (NBP) با استقبال شهرداری مواجه شد. این سند که برای نخستین بار در این کلان شهر تدوین شد، نشان می دهد که در پنج سال آینده باید چه گام هایی در جهت رشد و توسعه دوچرخه سواری برداشته شود. شهرداری تهران بر مبنای این سند اقداماتی را در جهت گسترش زیرساخت ها، ارتقا فرهنگ دوچرخه سواری و انجام هماهنگی های لازم با سایر سازمان ها انجام داده است؛ که ازجمله آن می توان به برنامه ریزی برای استفاده از دوچرخه های اشتراکی در محدوده مرکزی شهر تهران اشاره کرد. طرح های متعددی در راستای توسعه این نوع از حمل ونقل شهری اجرایی شد. بی دود و سه شنبه های بدون خودرو از این قبیل اقدامات بودند.

بی دود

در سال ۹۷ به دنبال فعال شدن این سند، شرکت پاک چرخ ایرانیان که با نام تجاری «بی دود» شناخته می شود به عنوان اولین شرکت ارائه دهنده خدمات دوچرخه اشتراکی وارد عرصه ارائه خدمات دوچرخه اشتراکی هوشمند در شهر تهران شد اما پس از گذشت دو سال هنوز نتوانسته است، انتظارات شهروندان و کارشناسان را برآورده کند. هزینه گزاف، محدود بودن تعداد دوچرخه های اشتراکی و عدم تناسب دوچرخه های انتخابی این شرکت با شرایط جغرافیایی پایتخت از کوچک ترین انتقاداتی است که از سوی شهروندان مطرح می شود. در کنار این مسائل به نظر می رسد انحصار فعالیت باعث کند شدن مسیر توسعه این مُد از حمل ونقل پاک در کلان شهر تهران بوده است.

پویش سه شنبه های بدون خودرو

در ایــن پـویش هرچنـــد کــــه بـــا هـدف مشخص دوچرخه سواری انجام نگرفت، دوچرخه یکی از مناسب ترین جایگزین ها برای خودرو به شمار آمد. این پویش در سال ۱۳۹۴ از اراک با استقبال خوبی شروع شد و پس از گذشت ۱۹۰ هفته به ۲۵۰ شهر دیگر سرایت یافت. عکس های پیروز حناچی، شهردار تهران نیز از شرکت در همین کمپین بود که منتشر شد. هدف این پویش از ابتدا کم کردن رفت وآمد با خودروهای تک سرنشین و جایگزین کردن استفاده از خودروی شخصی و تک سرنشین با وسایل نقلیه اشتراکی، وسایل نقلیه عمومی، دوچرخه و حتی پیاده روی بوده که افرادی که از این پویش حمایت می کنند سعی در اجرای قوانینش دارند.

دوچرخه سواری خوب است اما چیزهای بیشتری لازم است

بر اساس آمارهای رسمی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی سالانه حداقل ۳۵ هزار نفر در کشور براثر آلودگی هوا دچار مرگ زودرس می شوند که این رقم در تهران حدود ۵ هزار و ۵۰۰ نفر اعلام شده است. همیشه یکی از نخستین پیشنهاد ها برای حل معضلات ناشی از آلودگی هوا، بعد از حمل ونقل عمومی، گسترش دوچرخه سواری بوده است. بر اساس صحبت های فرمانده انتظامی تهران بزرگ ۷۵ درصد کشته های ما در خیابان ها موتورسواران و عابران هستند و این نشان می دهد که فرهنگ استفاده از موتور و دوچرخه در کشور ما مناسب نیست؛ اما به گمان من نمی توان همه تقصیرها را بر گردن فرهنگ و فرهنگ سازی انداخت، شاید چون فرهنگ ساختنی یا آموزش دادنی نیست که بتوان با برگزاری چند دوره آن را ترویج کرد.

زمان زیادی از دورانی که دوچرخه مهم ترین وسیله نقلیه به شمار می آمد نگذشته است و ردپای حضور این وسیله هنوز هم از میان سنگ فرش های مناطق بااصالت تهران دیده می شود و حالا ظاهرا اراده ای جدی در راه است تا دوچرخه دوباره به پایتخت برگردد و این بار جدی تر.

ارائه تسهیلات

مدتی قبل مدیر واحد توسعه سیستم های حمل و نقل پاک شهرداری تهران درباره سرانجام وام دوچرخه توسط شهرداری و دلایل تأخیر در اجرای این کار توضیحاتی داد. «وام دوچرخه» اصطلاحی که از سال ۹۸ به کار برده شد و البته فراز و فرودهایی هم داشت. چندی پیش مدیر واحد توسعه سیستم های حمل و نقل پاک سازمان حمل و نقل و ترافیک از ارائه تسهیلات به دوچرخه سواران در مدت زمان یک ماه خبر داد. و حالا ظاهرا ارائه وام دوچرخه توسط شهرداری به سرانجام رسیده است. یعقوب آزاده دل، مدیر واحد توسعه سیستم های حمل و نقل پاک سازمان حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران، درباره سرانجام ارائه آن توسط شهرداری تهران اظهار داشت: «ارائه وام دوچرخه دارای فرآیندهای خاصی است که هنوز در حال طی کردن این فرآیند هستیم.» او افزود: هر چند که ارائه آن نهایی شده است ولی به دلیل شرایط اقتصادی و افزایش قیمت دوچرخه، فروشندگان دوچرخه دارای مشکلاتی جهت تأمین دوچرخه های مورد نیاز شده اند.

نرخ تعرفه گمرکی واردات دوچرخه

مدیر واحد توسعه سیستم های حمل و نقل پاک شهرداری تهران ادامه داد: «بالا بودن نرخ تعرفه گمرکی واردات دوچرخه و مشکلات اقتصادی فروشندگان دوچرخه دو علت عمده تأخیر در ارائه وام دوچرخه توسط شهرداری تهران بوده است ولی با این وجود سعی می کنیم که این موضوع را دنبال کنیم. »آزاده دل اعلام کرد: «به دنبال راهکارهایی هستیم تا بتوانیم مشارکت بانک ها و فروشندگان دوچرخه را جهت ارائه وام دوچرخه جلب کنیم.» او تصریح کرد: «موضوع وام دوچرخه منتفی نشده است و شهرداری همچنان پیگیر این موضوع است.» معاونان سابق حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران از جمله محسن پورسیدآقایی و یوسف حجت طی دو سال گذشته وعده ارائه وام دوچرخه به برخی از شهروندان تهرانی از جمله کارمندان و اهالی رسانه داده بودند، همچنین سال گذشته معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری تهران اعلام کرد خبرنگاران در صورت حذف درخواست طرح ترافیک از کارت بلیت رایگان اتوبوس و مترو و وام دوچرخه برخوردار خواهند شد.