توسعه حمل‌ونقل عمومی کلید قفل ترافیک
یکی از مشکلات حوزه حمل‌ونقل در تهران ترافیک است، بحث ترافیک در کشور باعث بروز دومشکل جدی ازجمله اتلاف وقت و آلودگی هوا شده است که به گفته مسئولان اگر در بحث رفع معضل ترافیک اقداماتی اساسی انجام شود،باعث برطرف شدن مشکلات دیگر هم خواهد شد. ترافیک زیاد موجب تاخیر در انجام امور شهری و کاهش بازدهی اقتصادی فعالیت‌های شهروندان و آلودگی صوتی و اثرات منفی بر محیط‌زیست و همچنین ایجاد خستگی و استرس ناشی از رانندگی در ترافیک‌های سنگین برای شهروندان می‌شود.
یکی از مشکلات حوزه حمل‌ونقل در تهران ترافیک است، بحث ترافیک در کشور باعث بروز دومشکل جدی ازجمله اتلاف وقت و آلودگی هوا شده است که به گفته مسئولان اگر در بحث رفع معضل ترافیک اقداماتی اساسی انجام شود،باعث برطرف شدن مشکلات دیگر هم خواهد شد. ترافیک زیاد موجب تاخیر در انجام امور شهری و کاهش بازدهی اقتصادی فعالیت‌های شهروندان و آلودگی صوتی و اثرات منفی بر محیط‌زیست و همچنین ایجاد خستگی و استرس ناشی از رانندگی در ترافیک‌های سنگین برای شهروندان می‌شود.
همچنان که شهرها گسترش پیدا می‌کنند، به تعداد خودروهایی که فضای خیابان‌ها را اشغال می‌کنند هم اضافه می‌شود و افزایش حجم ترافیک به مشکلی اساسی تبدیل می‌شود. برخی از راهکارهای حل این معضل توسعه حمل‌ونقل عمومی، توجه ویژه به برنامه‌ریزی شهری و اجباری شدن استفاده از خودروهای همگانی برای جابه‌جایی شهروندان است.
همچنین یکی از راه‌های مقابله با ترافیک، احداث پارکینگ و ارائه خدمات به شهروندانی که خودروی خود را در این پارکینگ‌ها می‌گذارند و از سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی برای رفتن به مراکز اصلی شهر استفاده می‌کنند، است و سرمایه‌گذاری برای ایجاد سیستم‌های حمل‌ونقل عمومی سریع مانند مترو یا اتوبوس‌های تندرو، از راه‌های مدیریت ترافیک به شمار می‌روند.
در این‌باره نایب‌رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی گفت: برای رفع مشکلات حوزه حمل‌ونقل باید توسعه اتوبوس‌ها و مترو را در برنامه داشته باشیم، در این زمینه بعضی از برنامه‌ها مغفول مانده و موردتوجه مسئولان واقع نشده است، یکی از این برنامه‌ها موضوع آی‌تی است یعنی خدماتی که به شهروندان ارائه می‌شود مبتنی بر فناوری اطلاعات باشد و نیاز نباشد شهروندان برای انجام هر کاری به بیرون از منزل بروند، به‌عنوان نمونه برای پرداخت هزینه برق و گاز و... به صورت اینترنتی کار خود را در منزل انجام دهند، با اجرای این برنامه به‌طور حتم شاهد کاهش ترافیک در سطح شهر خواهیم بود.
هادی بهادری در گفت‌وگو با صمت با اشاره به اینکه موضوع دیگری که باید بیشتر به آن توجه شود بحث شهرسازی است، افزود: مسئولان در برخی موارد درباره شهرسازی طوری تصمیم می‌گیرند که نتیجه آن ترافیک بیش از حد می‌شود. مکان‌هایی که شهروندان بیشتر تردد و رفت‌وآمد دارند را باید به مکان‌هایی انتقال بدهیم که امکان کشش ترافیکی وجود ندارند. او ادامه داد: درحال‌حاضر کاربری‌هایی مانند اماکن خدماتی در سطح شهر مشاهده می‌شود، در این زمینه باید شهرداری از لحاظ موقعیت مکانی آنها را مورد بررسی قرار دهد و طرحی ارائه کند که چطور برخی اماکن خدماتی جابه‌جا شود که نتیجه آن کاهش ترافیک باشد
انتقال نمایشگاه کتاب به شهر آفتاب نمونه‌ای از این برنامه بود که تاثیر چشمگیری در کاهش ترافیک در سطح شهر تهران داشت. نایب‌رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: در بسیاری از کشورهای خارجی شهرک‌های اداری ساخته می‌شود به‌طوری که کل اداره‌ها را به محل‌هایی انتقال می‌دهند که دیگر نیاز نباشد شهروندان به دلیل کار اداری به مراکزی بروند که تجمع زیاد است، باید اینطور برنامه‌های کمتر دیده شده در سطح شهر تهران انجام شده باشد.بهادری اظهار کرد: یکی از موارد کاهش ترافیک در بحث شهرسازی فروش تراکم و فروش پارکینگ است، یعنی به منظور اینکه درآمدی برای شهرداری ایجاد کنیم پارکینگی که هنوز ساخته نشده است به فروش می‌رسانیم و باعث می‌شود برای تمام ماشین‌هایی که در محدوده آن منطقه هستند ترافیک ایجاد کنیم. برخی کشورها چندین برابر کشور ما خودرو دارند اما ۰/۱ ما ترافیک ندارند باید برای رفع این مشکلات چاره‌ای اساسی اندیشیده شود.
او با اشاره به شاخص‌هایی که باید در طراحی معابر شهری و مدیریت ترافیک موردتوجه قرار گیرد، تاکید کرد: شبکه راه‌های شهری باید برای دسترسی‌های کوتاه، پیاده‌روها و دسترسی بلند سواره‌روها و براساس اصول مهندسی ترافیک و با لحاظ عرض و ظرفیت راه، سرعت مجاز خودروها و... طراحی شوند و با استفاده از سیستم‌های هوشمند و سایر ابزارهای مدیریت ترافیک حرکت روان و ایمن انواع وسایل نقلیه و پیاده‌روها را زیرکنترل قرار داد.
نایب‌رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی افزود: همچنین جانمایی درست و احداث ایستگاه‌های تاکسی و محل توقف سایر وسایل نقلیه عمومی برای سوار و پیاده کردن ایمن مسافران به نحوی که موجب ایجاد ترافیک و اختلال در حرکت روان وسایل نقلیه نشود باید موردتوجه بیشتر مسئولان شهری قرار گیرد. اگر در بحث برطرف کردن معضل ترافیک اقداماتی انجام شود، باعث رفع این مشکلات هم خواهد شد.بهادری با بیان اینکه وسایل حمل‌ونقل عمومی با اثربخشی و عملکرد مناسب و در تناسب با نیازهای شهر نیست، گفت: توزیع نامناسب بازارها و به‌ویژه بازار بزرگ تهران در محدوده مرکزی شهر، مراکز خرید و اداری، مراکز فرهنگی و عمومی و... موجب افزایش طول سفرها و تاثیر نامطلوب بر جریان حرکت خودروها شده است.
بهره‌برداری از ۳۰۰ کیلومتر مترو
عضو هیات‌رئیسه شورای اسلامی شهر تهران گفت: حمل‌ونقل عمومی در شاخص‌های علمی مدیریت شهری باید چندین ویژگی داشته باشد که مهم‌ترین این ویژگی‌ها در دسترس بودن، ارزان و پاک بودن است. از همین‌رو است که وقتی از حمل‌ونقل عمومی سخن می‌گوییم منظورمان مترو و اتوبوسرانی است و تاکسی‌های شهری یا شیوه‌های نوین جابه‌جایی مسافر مانند اسنپ و تپسی را اگرچه خدمت به شهروندان به شمار می‌روند اما آنها را حمل‌ونقل عمومی به شمار نمی‌آوریم.محسن پیرهادی در گفت‌وگو با صمت گفت: مشکلات اصلی تهران در حوزه حمل‌ونقل هم ناظر به ۲ مورد از ۳ شاخص حمل‌ونقل عمومی است.
یعنی تهران نواحی و مناطقی دارد که ساکنان آن از نزدیکی به ایستگاه مترو یا اتوبوس محرومند، باید به جایی برسیم که از هر نقطه شهر حداکثر ۵دقیقه به صورت پیاده تا نخستین ایستگاه مترو یا اتوبوس راه باشد. حال اگر در یک منطقه این شرایط نباشد ناچار بیشتر ساکنان یا از خودروی شخصی یا از تاکسی استفاده می‌کنند. او ادامه داد: مسئله دوم ارزان بودن است که از این ناحیه در تهران مشکلی وجود ندارد، یعنی هزینه استفاده از مترو و اتوبوس در شهر تهران به نسبت پایین و حتی برای اقشار ضعیف هم قابل پرداخت است.
عضو هیات رئیسه شورای اسلامی شهر تهران با اشاره به اینکه مسئله سوم آلودگی هواست، تصریح کرد: می‌دانیم بیش از ۸۰درصد آلودگی هوای تهران ناشی از آلایندگی‌های خودروها و وسائط نقلیه است و به‌طور قطع از کاهش سفرهای شخصی و ترویج استفاده از وسائط حمل‌ونقل عمومی، بزرگترین و محوری‌ترین راه‌حل آلودگی هوا خواهد بود. ضمن آنکه استفاده از مترو و اتوبوس، ترافیک را کاهش خواهد داد که خود موجب صرفه‌جویی در زمان کاهش آلودگی‌های زیست‌محیطی و کاهش فشارهای عصبی و روانی بر شهروندان است. پیرهادی تاکید کرد: در شرایط فعلی مانع اصلی برسر راه توسعه حمل‌ونقل عمومی تهران مشکل مالی و تامین اعتبار است.
براساس قانون دولت موظف است ۵۰درصد هزینه‌های حمل‌ونقلل عمومی پایتخت را بپردازد. این درحالی است که سال‌هاست دولت‌ها سهم خود را از حمل‌ونقل عمومی تهران نمی‌پردازند و مجموع بدهی‌های دولت به شهرداری تهران ۱۶هزار میلیارد تومان است. او بیان کرد: درحال‌حاضر با وجود اینکه اختصاص اعتبار به مترو به صورت صددرصدی و حتی گاهی بیشتر در شهرداری انجام می‌شود اما به علت کوتاهی دولت توسعه مترو و نوسازی ناوگان اتوبوسرانی با مشکل روبه‌رو است. با همین حال تا پایان سال ۹۶ نزدیک به ۳۰۰ کیلومتر مترو در تهران به بهره‌برداری خواهد رسید.
عضو هیات‌رئیسه شورای اسلامی شهر تهران افزود: درحال‌حاضر خط ۶ و ۷ مترو با سرعت در حال تکمیل است که این به شاخص نخست یعنی دسترسی اهالی همه محله‌ها به حمل‌ونقل عمومی رو کرده و تهران را به استاندارها نزدیک‌تر می‌کند. مدیریت شهری فعلی بیشتر تلاش خود را متوجه موضوع توسعه حمل‌ونقل عمومی و به‌ویژه مترو کرده است که باید در دوره پنجم شورا، این روند همچنان ادامه پیدا کند. از نگاه کارشناسان، کمک به فرهنگ‌سازی و اصلاح رفتار ترافیکی در شهر یکی دیگر از موضوعاتی است که هماهنگی همه نهادهای فرهنگی را می‌طلبد تا برخی رفتارهای نامناسب ترافیکی رانندگان اصلاح و مدل‌های صحیح رفتار ترافیکی نهادینه شود.
