افزایش بحران فرسایش خاک با جاده سازی در معادن
معاون دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست کشور گفت: در فعالیت های معدنی بخشی از خاک به طور کامل نابود و بخش دیگر دچار فرسایش خاکی و قسمتی هم گرفتار آلودگی می شود.
تورج فتحی با بیان اینکه خاک یکی از عناصر ارزشمند طبیعت است، اظهار کرد: با توجه به اقلیم هر منطقه ای وقتی خاکی را نابود یا تخریب می کنیم، تولید لایه خاک به زمانی در مقیاس زمین شناسی نیاز دارد تا آن خاک دوباره احیا شود، در مناطق آب و هوای خشک و کشور ما که در کمربند خشکی قرار گرفته، به چندصد هزار تا چند میلیون سال زمان نیاز است تا یک سانتی متر یا چند سانتی متر خاک بدون هیچ گونه فعالیت انسانی در زمین زایش شود.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایمنا، فتحی با اشاره به اینکه در ایران برخلاف مناطقی مانند حاره ای استوایی و دیگر مناطق گرمسیری که فعالیت فرآوری خاک به لحاظ طبیعی سرعت بیشتری دارد، افزود: اگر منابع خاکی را به واسطه استخراج، تولید ماده معدنی و باطله برداری فعالیت های معدن کاری نابود کنیم، زایش خاک با توجه به شرایط سرعت اندک تولید آن در کشور ما غیرقابل بازگشت است، زیرا در اثر معدن کاری، پروفیل خاک که لایه زنده ای از محیط زیست است و در هر سانتی متر مکعب آن بسته به نوع آب وهوا و اقلیم هر منطقه هزاران تا میلیون ها موجود زنده ذره بینی دارد، نابود خواهد شد.
معاون دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست کشور تصریح کرد: در مباحث محاوره ای و عامیانه برای خاک ارزشی قائل نیستیم، در حالی که تمام فعالیت های انسانی از تولید محصولات کشاورزی و منابع غذایی از بستر خاک آغاز می شود، بنابراین به منظور حیات و زندگی باید در حفاظت از این لایه خاک اقدامات زیست محیطی اساسی انجام شود.
وی درباره نقش معادن در فرسایش و تخریب خاک گفت: هنگامی که بر اثر فعالیت های معدن کاری یا تأسیسات در محدوده معادن با اقدامات جاده سازی و راه سازی سبب تخریب و تغییر خاک می شویم منابع خاکی در این مناطق به طور صددرصد از بین نمی رود، بلکه دچار فرسایش می شود و تخریب اتفاق می افتد.
فتحی با بیان اینکه در فعالیت های معدنی بخشی از خاک به طور کامل نابود و بخش دیگر دچار فرسایش خاکی و قسمتی هم گرفتار آلودگی می شود، اظهار کرد: با نابودی کامل خاک با پدیده غیرقابل برگشت تولید خاک روبه رو هستیم، اما در تخریب بخشی از منابع خاک بر اثر فرسایش ها که قابل احیا هستند، فرایندها هزینه بر و زمان بر است، اما تخلیه فاضلاب ها و باطله کاری یا پساب های سمی معادن، بخش تاثیرپذیری از خاک را در معرض آلودگی قرار می دهند.
وی پیرامون اینکه معدن کاری تا چه میزانی می تواند موجب رخ دادن پدیده ریزگرد شود، افزود: پدیده ریزگردها بر اثر میزان ذخایر مواد معدنی، روش های استخراج معدن کاری به ویژه در مناطق روباز و افزایش بالای مقیاس و عرصه های تحت تأثیر فعالیت های معدنی می تواند سبب تشکیل کانون های عظیم و نیز تخریب و آلودگی خاک شود.
معاون دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست کشور در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه اجرای طرح های آبخیزداری نقش مهمی در جلوگیری از سیلاب، فرسایش خاک دارد، خاطرنشان کرد: در مجموع اجرای طرح های آبخیزداری و آبخوان داری می تواند برای توسعه پوشش گیاهی، کنترل فرسایش خاک، ارتقای کیفیت محیط زیست منطقه ای و طبیعت مثبت و تأثیرگذار است.
