◄ از ادغام ایرلاینها تنها یک تجربه ناموفق باقی میماند
ادغامکردن ایرلاینها در تمام دنیا، حتی کشورهایی که در صنعت هوایی پیشرو هستند، کاری بسیار سخت و پیچیده است و این موضوع در صنعت حملونقل هوایی ایران با توجه به شرایط موجود بیشتر شبیه یک شعار جلوه میکند.
ادغامکردن ایرلاینها در تمام دنیا، حتی کشورهایی که در صنعت هوایی پیشرو هستند، کاری بسیار سخت و پیچیده است و این موضوع در صنعت حملونقل هوایی ایران با توجه به شرایط موجود بیشتر شبیه یک شعار جلوه میکند. این سخنان یک کارشناس و تحلیلگر صنعت هوایی در گفتگو با هفتهنامه «حملونقل» است.
محمود مهرانپور ادغام شرکتهای هواپیمایی کوچک را در صنعت هوانوردی ایران یک تجربه ناموفق در آینده این صنعت میداند و میگوید: «هماکنون شرکتهای کوچکی در صنعت حملونقل هوایی ایران فعال هستند که تنها چند فروند هواپیما در ناوگان خود دارند، آیا ادغام این چند شرکت هواپیمایی که به روی هم شاید به ۱۰ تا ۲۰ فروند هواپیما هم نداشته باشند میتواند یک شرکت هواپیمایی قوی ایجاد کند؟»
مشکلات ارزی شرکتهای هواپیمایی و به طبع آن کاهش سفرهای هوایی منجر به این شده تا عدهای به این باور برسند اکنون فرصت ادغام شرکتهای هواپیمایی ایجاد شده است. نظر شما در این رابطه چیست؟
ادغام یک موضوع مکانیکی نیست که بتوان به همین راحتی در خصوص آن سخن گفت بلکه منشأ یکسری مسائل اقتصادی، فرهنگی، تخصصی و... است که باعث میشود این موضوع بسیار سخت و پیچیده شود.
زمانی که موضوع ادغام شرکتهای هواپیمایی مطرح میشود باید سؤال کرد که قرار است در پس این موضوع چه اتفاقی در صنعت حملونقل هوایی کشور رخ دهد؟
منظور از سوال شما این است که درحالحاضر میزان عرضه نسبت به تقاضا در صنعت حملونقل هوایی کشور بیشتر است از همینرو باید به فکر ادغام شرکتهای هواپیمایی باشیم، اما من به سوال شما اینگونه پاسخ میدهم؛ درحالحاضر عرضه در صنعت حملونقل هوایی بیشتر از تقاضا است و درنهایت تعدادی از شرکتهای هواپیمایی منحل و از بازار صنعت هوایی خارج خواهند شد.
ادغامکردن ایرلاینها در تمام دنیا، حتی کشورهایی که در صنعت هوایی پیشرو هستند، کاری بسیار سخت و پیچیده است و این موضوع در صنعت حملونقل هوایی ایران با توجه به شرایط موجود بیشتر شبیه یک شعار جلوه میکند و حتی در صورت اجرای آن تجربه ناموفقی از خود به جای خواهد گذاشت. به اعتقاد من کسانی که به این راحتی، بدون بررسی و تحلیل از ادغام شرکتهای هواپیمایی در ایران صحبت میکنند تاکنون یک ساعت هم کار اجرایی نکردهاند چراکه این سخنان بیپایه و غیر اجرایی است.
آیا تجربه موفقی در خصوص ادغام ایرلاینها در کشورهای دیگر انجام شده است؟
بله، نمونههای موفقی در تعدادی از ایرلاینها انجامگرفته و این موفقیت به دلیل ساختار متفاوت صنعت هوایی آن کشورها بوده است. اما باید به ضرسقاطع به شما بگویم، ادغام شرکتهای هواپیمایی در صنعت هوانوردی ایران به هزاران دلیل، اتفاق ناموفقی خواهد بود. هماکنون شرکتهای کوچکی در صنعت حملونقل هوایی ایران فعال هستند که تنها چند فروند هواپیما در ناوگان خود دارند، آیا ادغام این چند شرکت هواپیمایی که به روی هم شاید ۱۰ تا ۲۰ فروند هواپیما هم نداشته باشند، میتواند یک شرکت هواپیمایی قوی ایجاد کند؟ ادغام شرکتهای هواپیمایی کوچک مشکلی را از صنعت هوایی کم نخواهد کرد.
راهحل شما برای کاهش ایرلاینهای کوچک از صنعت حملونقل هوایی چیست؟
اولین قدم در صنعت هوانوردی این است که بپذیریم در یک اقتصاد زنده بعد از هر تولدی، مرگی خواهد بود. مسئولان نیز باید این را بپذیرند که انحلال یک شرکت هواپیمایی هیچ ایرادی ندارد و این اتفاق در چارچوب هر اقتصادی میتواند رخ دهد. در صنعت حملونقل هوایی نباید از این موضوع هراس داشت که در آینده قرار است در اثر عرضه و تقاضا چند شرکت هواپیمایی از بازار رقابت خارج شوند.
آیا خرید ایرلاینهای کوچک توسط ایرلاینهای بزرگ میتواند راهحل مناسبتری نسبت به ادغام شرکتهای هواپیمایی کوچک باشد؟
این موضوع به نظر من مفهوم بهتری بهنسبت ادغام ایرلاینهای کوچک دارد. برای مثال اینکه شرکت هواپیمایی ماهان بخواهد یک شرکت هواپیمایی کوچک را خریداری و در خود ادغام کند روش درستتری است. بدان معنا که یک غول بزرگتری یک غول کوچکتری را ببلعد.
آیا در گذشته شرکت هواپیمایی به فکر خرید ایرلاین کوچکتری بود؟
بله؛ در گذشته قرار بود این اتفاق صورت بگیرد. برای نمونه قرار بود ایرانایر شرکت هواپیمایی قشم را خریداری کند که درنهایت این موضوع به سرانجامی نرسید.
ظاهرا خرید ایرلاینها به استانها نیز کشیده شده است. حدود دو هفته گذشته خبری منتشر شده مبنی بر اینکه استانداری اصفهان شرکت هواپیمای قشم را خریده است. آیا شما موافق خرید ایرلاینها توسط استانداریها هستید؟
در ابتدا باید بگویم که استانداریها ازلحاظ قانونی نمیتوانند شرکت هواپیمایی بخرند و بخش خصوصی این کار را در استان مربوطه انجام میدهد و نقش استاندارهای در اینجا بیشتر پشتیبانیکننده و حمایتی است.
درحالحاضر استانی مانند اصفهان به لحاظ اقتصادی و گردشگری ظرفیت داشتن یک شرکت هواپیمایی را دارد اما اگر قرار باشد این رقابت به سایر استانداریها کشیده شود منجر به یک رقابت مضر خواهد شد و پولی را که باید استاندارها صرف کارهای دیگر در استان مربوطه کنند خرج هواپیمایی خواهند کرد این در حالی است که در شرایط موجود کشور صنعت هوایی اولویت نیست.