فضای سبز شهری، نظام مهندسی ساختمان یا نظام مهندسی کشاورزی
باتوجه به اینکه رشته مهندسی فضای سبز یک تخصص میان‌رشته‌ای (بین رشته‌های معماری و باغبانی) است، به نظر می‌رسد از لحاظ صنفی و تشکیلاتی، برای حفظ حقوق مهندسان شاغل در این رشته هنوز جایگاه مشخصی در نظر گرفته نشده و همین موضوع به‌نوعی بلاتکلیفی در جایگاه صنفی آنان به‌وجود آورده است.
بهروز جانی‌پور*: بلاتکلیفی یکی از بدترین مسائلی است که می‌تواند گریبان یک شخص، یک حرفه یا هر چیز دیگری را بگیرد. گاهی تعیین تکلیف در اختیار خود شخص است و گاهی نیز جامعه، سیاست‌گذاری‌ها و متولیان امور در رفع بلاتکلیفی از یک شخص، یک جامعه، یک حرفه یا موضوع دخیل هستند. باتوجه به اینکه رشته مهندسی فضای سبز یک تخصص میان‌رشته‌ای (بین رشته‌های معماری و باغبانی) است، به نظر می‌رسد از لحاظ صنفی و تشکیلاتی، برای حفظ حقوق مهندسان شاغل در این رشته هنوز جایگاه مشخصی در نظر گرفته نشده و همین موضوع به‌نوعی بلاتکلیفی در جایگاه صنفی آنان به‌وجود آورده است. برای اینکه جایگاه رشته مهندسی فضای سبز از نظر تشکیلاتی و صنفی مشخص شود، لازم است مروری بر شرح وظایف سازمان‌های نظام مهندسی ساختمان و نظام مهندسی کشاورزی داشته باشیم:
سازمان نظام مهندسی ساختمان سازمانی غیردولتی است که در جهت تحقق قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان مصوب سال ۱۳۷۴ به‌صورت رسمی تأسیس شد و برخی از مهم‌ترین وظایف آن به شرح زیر است: برنامه‌ریزی در جهت تقویت و توسعه فرهنگ و ارزش‌های اسلامی در معماری و شهرسازی. برنامه‌ریزی به‌منظور رشد و اعتلای حرفهای مهندسی ساختمان و مشاغل مربوط به آن. ارتقای دانش فنی و کیفیت کار شاغلان در بخش‌های ساختمان و شهرسازی از طریق ایجاد پایگاه‌های علمی و فنی، آموزش و انتشارات. همکاری با مراجع مسئول در امر کنترل ساختمان از قبیل اجرای دقیق و صحیح مقررات ملی ساختمان و ضوابط طرح‌های جامع و تفصیلی و هادی. کمک به ارتقای کیفیت طرح‌های ساختمانی، عمرانی و شهرسازی در محدوده استان.
دارندگان مدرک کارشناسی در رشته‌های مهندسی معماری، مهندسی عمران، مهندسی تأسیسات مکانیکی، مهندسی تأسیسات برقی، مهندسی شهرسازی، مهندسی نقشه‌برداری و مهندسی ترافیک می توانند از این سازمان پروانه اشتغال به کار (اصطلاحا حق‌امضا) دریافت کنند. سازمان نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی یک تشکل صنفی و تخصصی از اساتید، دانش‌آموختگان و کارشناسان بخش کشاورزی و منابع طبیعی است که وظیفه طراحی فرآیند توسعه پایدار بخش کشاورزی و منابع طبیعی را با تکیه بر تولید دانش بومی و الگوی رشد و پیشرفت در این بخش برعهده دارد. قانون تأسیس سازمان در سال ۱۳۸۰ به تصویب مجلس رسید.
عدم وجود تشکلی خاص برای دانش‌آموختگان بخش کشاورزی و فقدان واحد مشخص در جهت حفظ حقوق آنان و نیاز به وجود تشکلی تخصصی که هماهنگی و همکاری بین شاغلان بخش را به‌عهده داشته باشد، قانون‌گذار را بر آن داشت تا با تصویب قانون، زمینه را برای تأسیس یک سازمان صنفی تخصصی فراهم و موضوع ‹‹حفظ و حمایت از حقوق صنفی مهندسین کشاورزی›› را با اهداف و وظایف زیر عینیت بخشد: ارتقای سطح دانش، ارتقای اخلاق حرفهای، افزایش کمی و کیفی محصولات کشاورزی با استفاده از توان علمی دانش‌آموختگان بخش کشاورزی و پتانسیل‌های موجود کشور، صدور خدمات کشاورزی به خارج از کشور.
با توجه به اهداف و شرح وظایف هر دو سازمان صنفی فوق‌الذکر، از نظر نگارنده تخصص مهندسی فضای سبز برای دریافت پروانه اشتغال به کار، به اهداف سازمان نظام مهندسی ساختمان نزدیک‌تر است و باید آن سازمان، دانش‌آموختگان مهندسی فضای سبز را نیز تحت پوشش حمایتی خود دربیاورد.
*عضو هیئت‌علمی دانشگاه تهران
